Το τελευταίο διάστημα στα πλαίσια της συζήτησης για το θεσμικό καθεστώς της διαχείρισης των υδάτων έχουν ακουστεί πολλά εκ των οποίων δυστυχώς τα περισσότερα δημιουργούν και εσφαλμένες εντυπώσεις. Έχοντας διατελέσει πρόεδρος στη Δ.Ε.Υ.Α. Άργους Μυκηνών θα ήθελα να προσθέσω σε αυτή τη συζήτηση κάποια στοιχεία για να καταλάβει ο κόσμος πως έχει η κατάσταση και γιατί επιχειρήματα του τύπου «ιδιωτικοποίηση του νερού» και «ξεπούλημα δημόσιων πόρων» είναι απλώς άτοπα.
Αρχικά ας ξεκαθαρίσουμε ότι δεν διακυβεύεται «σε ποιον ανήκει το νερό;» μιας και το νερό είναι ένας φυσικός πόρος, αλλά το «πώς θα πρέπει να διαρθρώνονται οι φορείς που προσφέρουν δυο συγκεκριμένες υπηρεσίες σχετικές με το νερό», την ύδρευση και την αποχέτευση.
Ας δούμε τώρα και τα οικονομικά οφέλη που θα έχει μια ενδεχόμενη συγχώνευση των Δ.Ε.Υ.Α.. Οι νέοι φορείς λόγω του μεγέθους τους θα μπορούν να διαπραγματεύονται καλύτερες τιμές σε διαγωνισμούς προμηθειών και ευνοϊκότερους όρους χρηματοδότησης μέσω τραπεζικών δανεισμών (χαμηλότερο επιτόκιο) αλλά και υψηλότερες κρατικές και ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις. Παράδειγμα της αυξημένης διαπραγματευτικής δύναμης, είναι και η κατά 70% επιδότηση του ενεργειακού χρέους των Δ.Ε.Υ.Α. και οι επιπλέον χρηματοδότηση για αναβάθμιση των αντλιοστασίων και την ενίσχυση των δράσεων για τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Έτσι θα ενεργοποιηθούν και οικονομίες κλίμακας που θα οδηγήσουν στη μείωση του κόστους για τους καταναλωτές.
Ένα μείζον θέμα που αφορά και τους δύο δήμους είναι το εργοστάσιο νερού. Ένα έργο επιβεβλημένο μιας και θα λύσει το πρόβλημα για επάρκεια νερού κατάλληλου για πόση και στις δύο πόλεις. Ένας νέος φορέας θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα σύγχρονο εργοστάσιο, εκμεταλλευόμενος το νέο θεσμικό πλαίσιο και τις νέες πηγές χρηματοδότησης, όπως ευρωπαϊκά κονδύλια που αφορούν πολύ μεγάλα έργα, είτε μέσω της Περιφέρειας Πελοποννήσου, είτε ακόμα και μέσω σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Φορέα (Σ.Δ.Ι.Τ.).
Όσον αφορά την «ιδιωτικοποίηση» του νερού πρέπει να πούμε πως κάτι τέτοιο είναι άτοπο μιας και ούτε στη σκέψη του νομοθέτη υπάρχει ακόμα. Όμως, αξίζει να αναφέρουμε πως στο εξωτερικό συμβιώνουν δημόσιες με ιδιωτικές επιχειρήσεις ύδρευσης, χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι αγορές ύδατος σε Γαλλία και τη Γερμανία ενώ στην Αγγλία αυτές οι εταιρίες είναι αμιγώς ιδιωτικές. Άλλωστε και στην Ελλάδα η εμπλοκή ιδιωτών στην ύδρευση δεν είναι ξένη μιας και Αθήνα και Θεσσαλονίκη υδρεύονται από Α.Ε. που απλώς το δημόσιο είναι πλειοψηφικός μέτοχος.
Ως προς τις ανησυχίες ότι μια τέτοια κίνηση θα αυξήσει το κόστος για τους καταναλωτές, πρέπει να πούμε πως από τη στιγμή που η αγορά ύδατος θα εποπτεύεται από μια ρυθμιστική αρχή, στην προκείμενη περίπτωση τη Ρ.Α.Α.Ε.Υ., θα εξασφαλίζεται η δίκαιη τιμή για ένα ζωτικό αγαθό όπως το νερό. Αντίστοιχο παράδειγμα είναι στην Αγγλία όπου οι ιδιωτικές επιχειρήσεις ύδρευσης δεν ορίζουν την τιμολογιακή πολιτική μιας και αυτό είναι αρμοδιότητα του εκείθεν ρυθμιστικού φορέα. Περισσότερο θα πρέπει να μας ανησυχεί το ζήτημα της υπερκοστολόγησης της ύδρευσης που παρατηρείται σε επαρχιακούς δήμους. Είναι άλλωστε γνωστό πως, έχοντας τον απόλυτο έλεγχο του μονοπωλίου της ύδρευσης, αρκετοί δήμοι εκμεταλλεύονται την κατάσταση και τα μονοπωλιακά έσοδα για να εξυπηρετήσουν μικροπολιτικά συμφέροντα.
Ως προς το κομμάτι του διαδημοτικού χαρακτήρα αυτών των φορέων πρέπει να προσθέσουμε πως δεν πρόκειται για κάποια καινοτομία μιας και ήδη υπάρχουν διαδημοτικές Δ.Ε.Υ.Α. όπως στην Κέρκυρα, την Κεφαλονιά και τη Λέσβο. Μια τέτοια μεταρρύθμιση θα αυξήσει τον βαθμό διαφάνειας και λογοδοσίας, μιας και η διαφοροποίηση των μετόχων θα καθιστά αδύνατη την πολιτική εργαλειοποίηση της ύδρευσης.
Εν κατακλείδι, ίσως θα έπρεπε οι δύο δήμαρχοι της περιοχής μας να σκεφτούν πρώτα απ’ όλα το συμφέρον των πολιτών, να αφήσουν στην άκρη για λίγο την πολιτική, γιατί η όποια απόφαση τους θα είναι καθοριστική για το μέλλον, τη ζωή και την καθημερινότητα όλων μας. Θα πρέπει λοιπόν να αφήσουν στην άκρη τις κομματικές ταυτότητες και τις ιδεολογικές αγκυλώσεις που αποσκοπούν στα ίδια μικροπολιτικά οφέλη. Πιστεύω πως οι επιλογές και οι πράξεις τους πάνω σε αυτό το θέμα θα κριθούν θετικά ή αρνητικά από τους πολίτες όταν έρθει η ώρα.
Πέτρος Διολίτσης
