Ο αρχαίος μύθος του Αισώπου με τον λαγό και τη χελώνα είναι μια από τις πιο γνωστές και διδακτικές ιστορίες. Ένας υπερόπτης λαγός κομπάζει για την ταχύτητά του και προκαλεί τη χαμηλότονη, αλλά επίμονη χελώνα σε έναν αγώνα δρόμου.
Γράφει η Φωτεινή Δασακλή
Ξεκινάει με άνεση και νιώθοντας σίγουρος για τη νίκη (έχοντας από την αρχή υποτιμήσει τη χελώνα) σταματά για να κοιμηθεί. Η χελώνα, με αργό αλλά σταθερό βηματισμό, τον προσπερνά και τερματίζει πρώτη. Αυτή η φαινομενικά παιδική ιστορία έχει μια απροσδόκητη εφαρμογή στον κόσμο των επιχειρήσεων, όπου συχνά βλέπουμε τους “λαγούς” της αγοράς να μένουν πίσω από τις “χελώνες”.
Στον επιχειρηματικό στίβο, οι δυναμικές και πρωτοπόρες εταιρείες, συχνά έχοντας παρασυρθεί από την επιτυχία τους, πέφτουν στην παγίδα του εφησυχασμού και της αλαζονείας. Αντί να εξελίσσονται και να παρακολουθούν τις αλλαγές, βασίζονται στα προηγούμενα κατορθώματά τους, επαναπαύονται στις δάφνες τους και αγνοούν τα σημάδια αλλαγής. Το αποτέλεσμα; πιο ευέλικτοι παίκτες με ξεκάθαρη στρατηγική και επιμονή τους ξεπερνούν, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη της αγοράς και του μέλλοντος.
Συνέπεια και Προσαρμοστικότητα
Το βασικό δίδαγμα του μύθου είναι ότι η επιμονή, η συνέπεια και η προσαρμογή έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από την ταχύτητα που δεν συνοδεύεται από σχέδιο. Σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία αλλάζει συνεχώς και τα επιχειρηματικά μοντέλα αναδιαμορφώνονται γρήγορα, η σταθερή και ευφυής εξέλιξη είναι το νέο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Επιχειρήσεις που χτίζουν βήμα-βήμα την πρόοδό τους, που μαθαίνουν από τα λάθη τους και που αξιολογούν συνεχώς το περιβάλλον τους, καταλήγουν συχνά να έχουν καλύτερη τοποθέτηση στην αγορά σε βάθος χρόνου. Η σταθερότητα, η αξιοπιστία και η ευελιξία αποδεικνύονται σημαντικότερα από τον επιφανειακό εντυπωσιασμό.
Blockbuster vs Netflix
Η ιστορία των εταιρειών Blockbuster και Netflix είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της δυναμικής “λαγού-χελώνας”. Η πρώτη, κάποτε κυρίαρχη, αγνόησε τις αλλαγές και δεν επένδυσε εγκαίρως στην καινοτομία. Η Netflix, αντίθετα, αργά και σταθερά επανασχεδίασε το επιχειρηματικό της μοντέλο, μελετώντας το περιβάλλον, πειραματιζόμενη και προσαρμοζόμενη διαρκώς. Το αποτέλεσμα; Η χελώνα προσπέρασε τον λαγό, όχι λόγω ταχύτητας, αλλά λόγω επιμονής, συνέπειας και στρατηγικής διορατικότητας.
Διδάγματα για το Σύγχρονο Επιχειρείν
- Η ταχύτητα από μόνη της δεν φτάνει, καθώς αν δεν συνδυάζεται με διορατικότητα, καινοτομία και συνεχή αξιολόγηση, η αρχική επιτυχία μπορεί να μετατραπεί σε παγίδα.
- Η “χελώνα” δεν βασίζεται σε εντυπωσιασμούς. Ο προγραμματισμός, η υπομονή και η σταδιακή ενίσχυση της θέσης μας στην αγορά οδηγούν σε πραγματική ανθεκτικότητα.
- Ο εφησυχασμός και η αλαζονεία είναι εχθροί. Όταν η επιτυχία οδηγεί στην υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων μας και στην υποτίμηση των αλλαγών, η κατάρρευση αρχίζει να γίνεται ένα πιθανό σενάριο. Η αυτοπεποίθηση χωρίς αυτογνωσία έχει κόστος.
- Πρέπει να γίνεται διαρκής χαρτογράφηση της αγοράς. Είναι απαραίτητο να παρακολουθούμε όχι μόνο τους άμεσους ανταγωνιστές αλλά και εναλλακτικά σχήματα που μπορεί να αναπτύσσονται εκθετικά.
- Σήμερα σχεδόν κάθε κλάδος διαθέτει ψηφιακά εργαλεία. Μπορεί η αλλαγή από τις απλές διαδικασίες να φαίνεται σε ορισμένους κοστοβόρα ή “βουνό”, αν όμως δεν προχωρήσει κανείς στον ψηφιακό μετασχηματισμό, μένει πίσω.
- Πρέπει να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στη βραχυπρόθεσμη και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Τα άμεσα κέρδη είναι πολύ δελεαστικός παράγοντας, όμως η πραγματική ανάπτυξη επιτυγχάνεται με επενδύσεις που καρποφορούν σε βάθος χρόνου.
- Προετοιμασία για τις “ισχνές αγελάδες”. Οι περίοδοι αφθονίας δεν διαρκούν για πάντα. Μια σοβαρή επιχείρηση οφείλει να ενισχύει τις αντοχές της όταν όλα πάνε καλά. Δεν θα πρέπει λοιπόν μόνο να επεκτείνεται, αλλά και να δημιουργεί εφεδρείες, μηχανισμούς πρόβλεψης και στρατηγικά σχέδια για τα δύσκολα. Πολλές φορές, οι κρίσεις που ακολουθούν δεν οφείλονται μόνο σε εξωτερικούς παράγοντες, αλλά σε δικές μας εσωτερικές παραλείψεις, αυταπάτες ή κακή κρίση.
Συνοψίζοντας
Ο μύθος του λαγού και της χελώνας είναι μία σοφή υπενθύμιση ότι στο ταξίδι της επιχειρηματικής επιτυχίας δεν κερδίζει πάντα αυτός που ξεκινά πρώτος ή που φαίνεται πιο δυνατός. Αντιθέτως, εκείνος που επιμένει, που μαθαίνει, που βλέπει καθαρά και σχεδιάζει για το αύριο (ακόμη και σε περιόδους αφθονίας) είναι αυτός που φτάνει στον τερματισμό. Όχι μόνο πρώτος, αλλά και έτοιμος να συνεχίσει πιο πέρα.
Φωτεινή Δασακλή: Εκπαίδευση, Ανθρώπινο Δυναμικό, Πολιτικές Απασχόλησης
Βιβλιογραφία
Cosendine, N. (2024). The rise and fall of Blockbuster. Old Dominion University.
Ishalli. (2023). From Industry Giant to bankruptcy: The blockbuster failure story. InspireIP.
Johnson, M. W., Christensen, C. M., & Kagermann, H. (2008). Reinventing Your Business Model. Harvard Business Review.
