Με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Γιώργου Γαβρήλου, ήρθε στην Βουλή με Ερώτηση το ζήτημα της αιφνίδιας αλλαγής των Μεσολαβητών στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας, μετά από «συνεννόηση» της Διοίκησης και των εργοδοτικών οργανώσεων.
Η Ερώτηση, που συνυπογράφεται από 11 ακόμη βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ, ζητά άμεσες εξηγήσεις από την Κυβέρνηση για το που αποσκοπεί η ξαφνική αυτή «εκκαθάριση» του Ειδικού Σώματος Μεσολαβητών του ΟΜΕΔ, οι οποίοι όχι μόνο διαθέτουν αποδεδειγμένη εμπειρία και εξειδικευμένες γνώσεις αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις, ως τώρα, είχαν παρέμβει σε αντιδικίες υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντα των εργαζομένων.
Αναλυτικά το κείμενο της Ερώτησης του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ προς τον κ. Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης:
Ο Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας ιδρύθηκε με τον Ν. 1876/1990. Από τότε λειτουργεί ως ένα αυτοτελές νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και για πολλά χρόνια είχε καθιερωθεί ως ο βασικός μηχανισμός προστασίας των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Κύριος σκοπός του είναι να επιλύει, με τρόπο αντικειμενικό, τις όποιες διαφορές προκύπτουν ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους, κατά τη διάρκεια των ελεύθερων και συλλογικών διαπραγματεύσεων που λαμβάνουν χώρα, διασφαλίζοντας ισότιμες συνθήκες διαλόγου.
Η λειτουργία του ΟΜΕΔ είναι κομβική καθώς, επί της ουσίας, προστατεύει τις συλλογικές συμβάσεις που προκύπτουν μέσα από τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, δημιουργώντας μια θεσμική ασπίδα για τα εργασιακά δικαιώματα, την ισοτιμία και τη δικαιοσύνη στις εργασιακές σχέσεις.
Τα τελευταία χρόνια όμως ο οδοστρωτήρας των αντεργατικών πολιτικών που η Κυβέρνηση της ΝΔ επέβαλε, έχει υποβαθμίσει κατά πολύ τον ρόλο του ΟΜΕΔ αλλά κατά κύριο λόγο έχει δυναμιτίσει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, προκρίνοντας τις ατομικές συμβάσεις, διαμορφώνοντας μια αγορά εργασίας στην οποία κυριαρχεί η εργοδοτική αυθαιρεσία, η μαύρη εργασία και η κατάλυση κάθε έννοιας προστασίας των εργατικών δικαιωμάτων που ίσχυε μέχρι τώρα. Μάλιστα, μελέτη του ίδιου του ΟΜΕΔ αποδεικνύει ότι από το 2020 και μετά ο ίδιος ο θεσμός της διαιτησίας, ως δικλείδα ασφαλείας, δεν υφίσταται μετά τις γνωστές νομοθετικές παρεμβάσεις του κ. Βρούτση (Ν. 4635/19).
Ακόμη και στον πρόσφατο Νόμο της Κυβέρνησης για τον κατώτατο μισθό (Ν.5163/2024), με τον οποίο κατ΄ επίφαση ενσωματώνεται η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2041 στο εθνικό δίκαιο, το Υπουργείο δεν διασφάλισε με κανένα τρόπο την ενίσχυση του θεσμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων και φυσικά ούτε τον ρόλο του ΟΜΕΔ. Αντίθετα με την ευρωπαϊκή πρόσκληση προς τα κράτη μέλη, να δημιουργήσουν συνθήκες κατάλληλες για την ενίσχυση ενός ελεύθερου και ισότιμου διαλόγου μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, που με τη σειρά του θα οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και στον στόχο για κάλυψη των εργαζομένων, περί το 80%, από συλλογικές συμβάσεις, η Κυβέρνηση κράτησε για τον εαυτό της τον ρόλο του ρυθμιστή, μέσω ενός αβέβαιου και άδικου μηχανισμού προσαρμογής του κατώτατου, αρνούμενη να επαναφέρει το καθεστώς προ του 2012.
Φυσικά καμία κουβέντα ότι στη χώρα μας οι εργαζόμενοι καλύπτονται μόνο κατά 25%-30% από συλλογικές συμβάσεις, ότι βρισκόμαστε στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης αναφορικά με το ύψος των μισθών αλλά και την αγοραστική δύναμη των πολιτών και ότι ο ΟΟΣΑ κατατάσσει την Ελλάδα στην προτελευταία θέση αναφορικά με την κάλυψη των μισθωτών από συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Μέσα σε αυτήν την ζοφερή κατάσταση στην οποία έχουν οδηγήσει οι ακραίες νεοφιλελέθερες πολιτικές της ΝΔ, πρόσφατα ενεργοποιήθηκε και μια ακόμη προσπάθεια αποσύνθεσης του ΟΜΕΔ, κατά παραγγελία φυσικά των μεγάλων εργοδοτικών συμφερόντων. Την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2024 δημοσιεύτηκε από τον ΟΜΕΔ πρόσκληση εκδήλωση ενδιαφέροντος για πλήρωση θέσεων Μεσολαβητών και Διαιτητών.
Είχε βέβαια προηγηθεί συνεδρίαση του ΔΣ του ΟΜΕΔ, όπου συμμετέχουν 5 εργοδοτικοί εκπρόσωποι (από τις 5 εργοδοτικές οργανώσεις), 5 εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ και ο πρόεδρος του Οργανισμού, και στην οποία, μετά από «συμμαχία» Διοίκησης και Εργοδοτών, αποφασίστηκε να μην ανανεωθούν οι θητείες αρκετών Μεσολαβητών, οι οποίοι εκτός του ότι ήδη εργάζονται στον ΟΜΕΔ και η ανανέωσή τους δεν θα δημιουργούσε κανένα πρόβλημα κενού στην λειτουργία του, εκτός του ότι είναι ήδη εκπαιδευμένοι από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας και έχουν μεγάλη εμπειρία στην επίλυση εργασιακών διαφορών, τυχαίνει επίσης να έχουν υπερασπιστεί τα τελευταία χρόνια, με προσήλωση στις αρχές της ίσης μεταχείρισης και δικαιοσύνης, τα συμφέροντα των εργαζομένων ενάντια σε αρκετές υποθέσεις εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
Επειδή αυτή τη στιγμή: περιμένουν ανενεργές στο συρτάρι του Υπουργείου κλαδικές συμβάσεις όπως αυτές των ηλεκτρολόγων στα καταστήματα και στα τεχνικά γραφεία ανελκυστήρων ή των οικοδόμων, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ (2022) πριν δυο χρόνια μόνο 38 ΣΣΕ ήταν ενεργές, ενώ μόνο 9 από τις 24 κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές ενσωματώνουν αυξήσεις ημερομισθίων, σήμερα είναι σε ισχύ λιγότερες από 10 ΚΣΣ- με μόνο 8 να έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές το διάστημα 2020-2023, σύμφωνα με στοιχεία Έκθεσης της ΤτΕ το 2023 υπογράφηκαν 209 επιχειρησιακές συμβάσεις που όμως μόνο σε 59 προβλεπόταν πραγματική αύξηση μισθών, δεν υπάρχει Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, ενώ ακόμη και ο κλάδος του εμπορίου- ο μεγαλύτερος «εργοδότης» στην χώρα δεν έχει εδώ και πάνω από 10 χρόνια ΚΣΣ,
Επειδή η στάση των εργοδοτικών οργανώσεων στο ΔΣ του ΟΜΕΔ είναι εμπρηστική για τον στόχο της υπεράσπισης των ΣΣΕ και παραπέμπει σε μια προσπάθεια για περαιτέρω εξαθλίωση των εργασιακών σχέσεων, με τις ευλογίες της Κυβέρνησης,
Επειδή οι Μεσολαβητές/Διαιτητές που βοηθούν το έργο του ΟΜΕΔ έχουν αποδείξει την αντικειμενικότητά τους, τις ιδιαίτερες γνώσεις τους επί του αντικειμένου και πολλές φορές έχουν σταθεί ως ασπίδα απέναντι σε προσπάθειες εκμετάλλευσης των εργαζομένων και η όποια ενέργεια για εκδίωξή τους από τον ΟΜΕΔ θεωρείται εκ του πονηρού και με σχέδιο,
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Σε τι αποσκοπεί η «εκκαθάριση» του Ειδικού Σώματος Μεσολαβητών του ΟΜΕΔ οι οποίοι διαθέτουν αποδεδειγμένη εμπειρία και εξειδικευμένες γνώσεις;
- Ποιος αποφάσισε τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία διαμορφώθηκε η νέα προκήρυξη για Μεσολαβητές και Διαιτητές και σύμφωνα με ποιο σκεπτικό δημοσιεύτηκε η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από την στιγμή που ο ΟΜΕΔ είναι ήδη στη διαδικασία κρίσεων των Μεσολαβητών/Διαιτητών και από τη στιγμή που κάθε σχετική απόφαση για ανανέωση θητείας χρειάζεται ομοφωνία των μελών του ΔΣ;
- Πως η παραπάνω αιφνίδια και αναιτιολόγητη απομάκρυνση των έμπειρων Μεσολαβητών θα καθυστερήσει την υποχρέωση της χώρας, σύμφωνα με τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, για κάλυψη των εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας σε ποσοστό 80%;
- Πως απαντά το Υπουργείο στις κατηγορίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων ότι αυτή η απόφαση συνιστά μια προσπάθεια των εργοδοτικών ενώσεων για περαιτέρω επιβολή των συμφερόντων τους στις εργασιακές σχέσεις και για ουσιαστική στοχοποίηση των φιλεργατικών αποφάσεων που ο ΟΜΕΔ έχει λάβει;
- Πως πρόκειται η Κυβέρνηση να παρέμβει ώστε να μην υποβαθμιστεί και άλλο η λειτουργία του ΟΜΕΔ και να μην αποδυναμωθεί και το τελευταίο προπύργιο που είχαν οι εργαζόμενοι για να βρουν το δίκιο τους, μέσα σε ένα περιβάλλον όπου οι πολιτικές της Κυβέρνησης έχουν καταλύσει κάθε εργασιακό δικαίωμα και έχουν επιβάλλει απορρύθμιση στις εργασιακές σχέσεις, εις βάρος της υγείας, της ασφάλειας και της ζωής των εργαζομένων;
- Σχεδιάζει το Υπουργείο να φέρει αλλαγές στη λειτουργία του ΟΜΕΔ, όπως φημολογείται, που θα θέσουν σε κίνδυνο τον αντικειμενικό του ρόλο στην διευθέτηση των διαφορών μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, θα υποβαθμίσουν και άλλο τη λειτουργία του και θα αφήσουν πια εντελώς «ελεύθερο» το εργασιακό τοπίο για την πλήρη επιβολή των εργοδοτικών συμφερόντων;
