Το Κάστρο Καλίδονας, στον νομό Ηλείας, αποτελεί έναν ιδιαίτερο ιστορικό οικισμό που κατοικούνταν από την αρχαιότητα έως και τον Μεσαίωνα. Το φρούριο βρίσκεται σε στρατηγική θέση πάνω σε λόφο, γνωστός στους ντόπιους ως «Κάστρο» ή «Παλιόκαστρο», ενώ συναντάται και με την ονομασία «Γυφτόκαστρο», λόγω της υποθετικής σύνδεσής του με τους Ρομά σιδηρουργούς της περιοχής.
Η οχύρωση του Κάστρου Καλίδονας είναι κυρίως αρχαία, με ερείπια στο εσωτερικό του που χρονολογούνται στη μεσαιωνική περίοδο. Παρότι οι παλαιότεροι μελετητές πίστευαν ότι πρόκειται για έναν αμιγώς αρχαίο οικισμό, το Κάστρο φαίνεται να διατήρησε τη ζωντάνια του και να εξελίχθηκε μέσα στους αιώνες. Η ονομασία του οικισμού Καλίδονα προήλθε πιθανώς από τη γειτονική αρχαία πόλη Κελάδων, την οποία μνημονεύει ο αρχαίος γεωγράφος Στράβων, αν και η ακριβής τοποθεσία της παραμένει αβέβαιη.
Παράλληλα, το κάστρο είναι γνωστό και ως «Κάστρο του Ανήλιου» ή «Κάστρο της Γλάτσας», ονομασίες που προέρχονται από το γειτονικό χωριό Ανήλιο, παλαιότερα γνωστό ως Γλάτσα ή Γκλάτσα, πριν μετονομαστεί το 1927. Η ονομασία «Γυφτόκαστρο» αποδίδεται σε στοιχεία που δείχνουν την παρουσία Ρομά, οι οποίοι φαίνεται να είχαν εγκατασταθεί και να εργάζονταν εκεί ως σιδηρουργοί, ένα επάγγελμα παραδοσιακό στους Ρομά κατά τους υστεροβυζαντινούς χρόνους. Τα ευρήματα σιδηρουργικών εργαστηρίων στον οικισμό ενισχύουν αυτήν την υπόθεση, ενώ είναι γνωστό ότι πολλά χωριά της Πελοποννήσου κατοικούνταν αποκλειστικά από Ρομά κατά τον Μεσαίωνα.
Το Κάστρο Καλίδονας, με την ιστορία του και την ιδιαίτερη ονομασία του, προσφέρει μία ματιά στις κοινωνικές και πολιτιστικές αλλαγές που έλαβαν χώρα στην Πελοπόννησο, αποτελώντας έναν σημαντικό σύνδεσμο με το παρελθόν της περιοχής.
