Το λιμάνι της Αμφίπολης, στα Σέρρας, ήταν άλλοτε ένας σπουδαίος κόμβος, ένας «τόπος εκκίνησης» που συνέδεε την περιοχή με το Αιγαίο και την Ασία. Από εδώ ξεκίνησε ο Μέγας Αλέξανδρος την εκστρατεία του προς την Ασία, καθιστώντας το λιμάνι έναν τόπο μείζονος ιστορικής σημασίας.
Βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα από το λόφο Καστά, που με τα αρχαιολογικά ευρήματα έχει καταφέρει να τραβήξει το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Το λιμάνι σήμερα, ωστόσο, μοιάζει «ξεχασμένο» από το χρόνο και εγκαταλελειμμένο στην τύχη του.
Το λιμάνι στα Βυζαντινά χρόνια και η Χρυσόπολις
Στις εκβολές του Στρυμόνα κοντά στο λιμάνι, υπήρχε η βυζαντινή πόλη Χρυσόπολις, η οποία αναπτύχθηκε από τον 10ο αιώνα. Η Χρυσόπολις υπήρξε μια οχυρωμένη πόλη, σημάδια της οποίας σώζονται ακόμη, και περιβάλλεται από μια φυσική λιμνοθάλασσα όπου φιλοξενούνται φλαμίνγκο και άλλα υδρόβια πτηνά.
Η πλούσια φυσική ομορφιά της περιοχής αναδεικνύει τον μοναδικό συνδυασμό φυσικού και ιστορικού πλούτου που έχει ο λιμένας της Αμφίπολης.
Αρχαιότητα, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και σύγχρονη εποχή
Η γεωγραφική θέση του λιμανιού αποτέλεσε στρατηγικό πλεονέκτημα από την αρχαιότητα ως το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Την αρχαιότητα, χρησιμοποιήθηκε ως σημείο εκκίνησης για τη Μεγάλη Εκστρατεία, ενώ στους νεότερους χρόνους εξυπηρέτησε τις ανάγκες μεταφοράς πολεμικού υλικού στα συνοριακά οχυρά. Η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέθηκε με το λιμάνι εγκαινιάστηκε το 1940, όμως έκλεισε το 1969.
Μια χαμένη ευκαιρία ανάπτυξης
Παρότι εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας 2000-2006 με προϋπολογισμό 860.000 ευρώ, το λιμάνι δεν κατάφερε να διατηρήσει την υποδομή του και να εξελιχθεί σε πόλο τουριστικής και εμπορικής έλξης.
Τα έργα που στόχευαν στη δημιουργία ενός κέντρου για τουριστικά σκάφη, ψαράδες και εμπορικές μεταφορές, δεν απέφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, με την κατάσταση του λιμανιού να επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο.
Παρά τις υποσχέσεις για ανάπλαση, το λιμάνι βρίσκεται σήμερα σε οριακή κατάσταση, με τις υποδομές – αντλίες, αποβάθρες, φωτισμός – να είναι κατεστραμμένες ή μη λειτουργικές. Οι φθορές αυξάνονται, και η διαχείριση του λιμανιού άλλαξε πολλές φορές χέρια την τελευταία δεκαετία, χωρίς να έχει γίνει κάποια αναγέννηση. Οι μυδοκαλλιεργητές εγκατέλειψαν την περιοχή λόγω της έλλειψης υποδομών και της φραγμένης εισόδου που δεν έχει καθαριστεί από φερτά υλικά.
Στο βίντεο φαίνεται εμφανές το κλείσιμο πλέον του λιμανιού από την άμμο.
Μπορεί να αναγεννηθεί το λιμάνι της Αμφίπολης;
Η σημασία του λιμανιού της Αμφίπολης δεν βρίσκεται μόνο στην ιστορική του αξία, αλλά και στις δυνατότητες που προσφέρει για ανάπτυξη πολιτιστικού και φυσικού τουρισμού.
Με τον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης να αποτελεί ένα διεθνές σημείο ενδιαφέροντος, μια αναβάθμιση του λιμανιού θα μπορούσε να το μετατρέψει σε δημοφιλή προορισμό που θα συνδυάζει την ιστορία με τη φυσική ομορφιά, προσφέροντας ένα πολύτιμο κομμάτι της αρχαίας Μακεδονίας στους επισκέπτες.
Η αναβίωσή του θα μπορούσε να προσφέρει νέες ευκαιρίες ανάπτυξης, αναδεικνύοντας την Αμφίπολη και τη γύρω περιοχή σε κέντρο πολιτιστικού τουρισμού και αναψυχής, συνδυάζοντας τη φυσική ομορφιά, την ιστορία και τη στρατηγική γεωγραφική της θέση.