Ανθρώπινες σχέσεις…
Συχνά στο άκουσμα αυτών των δυο λέξεων παγώνουμε, τρέμουμε, τρέχουμε, αγχωνόμαστε, δειλιάζουμε, φοβόμαστε. Η πρώτη σκέψη που μας έρχεται στο μυαλό είναι το πόσο δύσκολες, επιφανειακές, περίπλοκες, κουραστικές και βαρετές έχουν γίνει στις μέρες μας οι ανθρώπινες σχέσεις. Η δεύτερη σκέψη αφορά το χρόνο, την ενέργεια, τα συναισθήματα που καθημερινά ξοδεύουμε στις σχέσεις μας, χωρίς όμως να είμαστε συνειδητοί και να γνωρίζουμε τι πραγματικά εξυπηρετούν στη ζωή μας, ποια είναι η λειτουργικότητα τους και πόσο ωφέλιμες τελικά είναι για την εξέλιξη μας. Υπάρχουν σχέσεις που μας εξελίσσουν, υπάρχουν όμως και σχέσεις που εμποδίζουν την εξέλιξη μας.
Στην μια όψη του νομίσματος βρίσκονται οι σχέσεις που στέκονται εμπόδιο στην εξέλιξη και στην ευτυχία μας. Κάποιες σχέσεις στη ζωή μας διακρίνονται από μια αίσθηση αβεβαιότητας και συναισθηματικής ανωριμότητας που συνεχώς μας γεμίζουν ανασφάλεια και νευρικότητα. Κάποιες άλλες δημιουργούν μέσα μας ένα απέραντο κενό εγκατάλειψης, με αποτέλεσμα μέσα στη σχέση να αισθανόμαστε μόνοι και αποκομμένοι από τον άλλον και να κλεινόμαστε περισσότερο στον εαυτό μας. Υπάρχουν σχέσεις που μέσα τους βιώνουμε πόνο, θλίψη, θυμό και οργή, τις οποίες αποτυγχάνουμε να διαχειριστούμε εξαιτίας του εσωτερικού φόβου που νιώθουμε. Σχέσεις χωρίς κανένα ίχνος αγάπης, σεβασμού, ειλικρίνειας, εκτίμησης. Συχνά αναπτύσσουμε σχέσεις εξαρτητικές, κτητικές, αρρωστημένες, παθολογικές, που επιβεβαιώνουν την τάση του εγώ για έλεγχο και για περιορισμό. Πολλές φορές συναντάμε σχέσεις συμφέροντος, κέρδους, εκμετάλλευσης και ιδιοτέλειας, οι οποίες δημιουργούν ένα αίσθημα υποσυνείδητης υποταγής στα θέλω και στις επιθυμίες των άλλων, παραβλέποντας τα δικά μας θέλω. Επίσης, συναντάμε σχέσεις ανάγκης, ύστατης λύσης, σχέσεις καταναγκαστικές και συμβιβαστικές, δημιουργημένες από αισθήματα ενοχής, ντροπής, απόγνωσης και απελπισίας. Σχέσεις που μας μπλοκάρουν συναισθηματικά, σαμποτάρουν την εξέλιξη μας και μας απομακρύνουν από την κατάκτηση της ευτυχίας μας. Μέσα στις σχέσεις αυτές προδίδουμε τον εαυτό μας και εξαπατούμε τους γύρω μας. Χλευάζουμε τα συναισθήματα μας, θάβουμε για χάρη των άλλων όλα εκείνα που μας κάνουν χαρούμενους, υποβαθμίζουμε την αξία μας, περιορίζουμε τις δυνατότητες μας και γκρεμίζουμε τα όνειρα μας. Και στο τέλος απλά αδειάζουμε από κάθε αίσθημα ελπίδας που είχαμε μέσα μας για τους ανθρώπους, αφήνοντας την αίσθηση του ανικανοποίητου και του ανεκπλήρωτου να οδηγεί κάθε μας πράξη στο μέλλον.
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά του νομίσματος και αυτή αφορά εκείνες τις σχέσεις που μας ωριμάζουν συναισθηματικά, ψυχικά, πνευματικά, νοητικά και ανθρώπινα. Σχέσεις υποστηρικτικές, λειτουργικές, υγιείς, ισορροπημένες και αυθεντικές. Σχέσεις που βγάζουν στην επιφάνεια την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας, που αναπτύσσουν τα ταλέντα μας, που σέβονται τις επιθυμίες μας. Σχέσεις σταθερές, συνεργατικές, ακλόνητες από εξωτερικές επιρροές και ανόθευτες από ψέματα. Σχέσεις που βασίζονται στην αλήθεια, την επικοινωνία, την ειλικρίνεια και τον σεβασμό. Σχέσεις που καλλιεργούν ένα κλίμα αμοιβαίου θαυμασμού, αλληλοεκτίμησης, κατανόησης, ζεστασιάς και οικειότητας. Σχέσεις στις οποίες και οι δυο σύντροφοι μπορούν ελεύθερα να έχουν τον έλεγχο της ζωής τους, των συναισθημάτων τους, των επιλογών τους, του πεπρωμένου τους, χωρίς αυτό να αποτελεί πρόβλημα και να δημιουργεί προστριβές στη σχέση. Σχέσεις, όπου ο κάθε σύντροφος κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του άλλου, αποτελεί προτεραιότητα του, και φροντίζει να δημιουργεί ένα αίσθημα σιγουριάς, σταθερότητας, ηρεμίας και ασφάλειας στον άλλον, κάνοντας το καλύτερο που μπορεί, ανεξάρτητα από την έκβαση της σχέσης. Σχέσεις, στις οποίες ο ένας αναγνωρίζει συνειδητά την παρουσία του άλλου στη ζωή του, δίνοντας του αξία, σημασία, προσοχή, ενδιαφέρον, αγάπη, τρυφερότητα. Σχέσεις, μέσα στις οποίες δεν φοβόμαστε να δείξουμε τα αδύναμα και τα τρωτά μας σημεία, τους φόβους και τις ανησυχίες μας, τα ελαττώματα και τις αδυναμίες μας. Σχέσεις που μας βοηθούν να βγούμε από τη ζώνη άνεσης μας και να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και τα προβλήματα που θα εμφανιστούν. Μέσα στις σχέσεις αυτές αφηνόμαστε τελικά ελεύθεροι να δημιουργήσουμε ότι έχουμε ονειρευτεί με την βοήθεια του άλλου, να ζήσουμε ακόμα πιο όμορφες στιγμές ευτυχίας, να συνεργαστούμε έτσι ώστε να χτίσουμε ένα κοινό μέλλον με γερά θεμέλια, να εξελιχθούμε χέρι χέρι, να εκπαιδευτούμε παρέα και να ωριμάσουμε μαζί.
Σαφώς και οι ανθρώπινες σχέσεις είναι δύσκολες, είναι όμως και πολύτιμες για την εξέλιξη και την ωρίμανση μας. Και αυτό συμβαίνει γιατί οι δυσκολίες, είτε μας αρέσει είτε όχι αποτελούν μέρος των σχέσεων μας, αλλά και της ίδιας μας της ζωής. Όμως, τι νόημα θα είχαν οι σχέσεις αν ήταν εύκολες και απλές? Θα υπήρχε η μαγεία της ανακάλυψης του εαυτού μας μέσα από τους άλλους? Θα υπήρχε άραγε η αίσθηση της ολοκλήρωσης μέσα από έναν άνθρωπο που μας αγαπά, μας κατανοεί και μας αποδέχεται ουσιαστικά? Θα δίναμε τότε απάντηση σε όλα εκείνα τα «γιατί» που κατακλύζουν την ύπαρξη μας? Κανείς δεν είναι σε θέση να δώσει κάποιαν απάντηση προς το παρόν, εκτός και αν δώσει την ευκαιρία στον εαυτό του να τις αναζητήσει μέσα από την αλληλεπίδραση με τους άλλους ανθρώπους.
Όπως και να χει, υπάρχουν σχέσεις που αποτυγχάνουν, υπάρχουν όμως και σχέσεις που πετυχαίνουν, απλά και μόνο επειδή κάποιοι βρίσκουν το θάρρος και τη δύναμη και παίρνουν το ρίσκο να συνεργαστούν σε ότι τους ενώνει και όχι να επικεντρωθούν σε ότι τους χωρίζει. Για να γίνει όμως αυτό, χρειαζόμαστε ουσιαστικό χρόνο και ειλικρινή προσπάθεια για να γνωρίσουμε, να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε τον άνθρωπο που έχουμε δίπλα μας και όχι απέναντι μας, με τις ιδιαιτερότητες του, τις ατέλειες του, τις ανάγκες του και τις επιθυμίες του. Δεν είμαστε όλοι οι άνθρωποι το ίδιο, ο καθένας μας χρειάζεται τον δικό του τρόπο, τον δικό του χρόνο, τον δικό του χώρο και τον δικό του ρυθμό για να λειτουργήσει συναισθηματικά, για να γκρεμίσει τα τείχη του, να ρίξει τις άμυνες του, να αποδράσει από τις φυλακές του μυαλού του, να ελευθερωθεί από τα δεσμά της ανασφάλειας του, να αισθανθεί ασφάλεια και να αφεθεί, να δείξει με τον τρόπο του την αγάπη του. Θέλει χρόνο για να κάνουμε χώρο σε κάποιον, να τον αφήσουμε να μας πλησιάσει, να τον εμπιστευτούμε, να του επιτρέψουμε να περιπλανηθεί ελεύθερος στους χάρτες της ψυχής μας και να ανακαλύψει του θησαυρούς μας. Θέλει χρόνο για να αγγίξουμε την ψυχή του άλλου, αυτό όμως απαιτεί προσοχή και σεβασμό σε κάτι τόσο πολύτιμο και εύθραυστό, όπως η ψυχή του, προϋποθέτει κατανόηση για τις πληγές και τις χαρακιές που απέκτησε στο παρελθόν, αλλά και υπομονή για να θεραπευτούν και να κλείσουν.
Οι ανθρώπινες σχέσεις λοιπόν, όσο και αν μας δυσκολεύουν, μας τρομάζουν και μας αγχώνουν, μας οδηγούν με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο στη γνώση του εαυτού μας, αλλά και στην γνώση των άλλων. Μέσα από τις σχέσεις μαθαίνουμε, εκπαιδευόμαστε, τοποθετούμαστε, αναπτυσσόμαστε, επαναπροσδιοριζόμαστε, αποδεχόμαστε, συγχωρούμε, αλλάζουμε, ωριμάζουμε, θεραπευόμαστε. Γινόμαστε περισσότερο «ανθρώπινοι»… περισσότερο «λειτουργικοί»… περισσότερο «Χρηστικοί»… αρχικά για τον εαυτό μας, έπειτα για τους ανθρώπους μας και τέλος για όλη την ανθρωπότητα… και αυτή είναι η μαγεία των σχέσεων…
