Δύσκολο ήταν να γίνει κάποιος βουλευτής στην Αρχαία Ελλάδα. Θα γελούσαν οι Αρχαίοι Έλληνες με τα περί ευθύνης υπουργών και ασυλίας βουλευτών της νεοελληνικής «βουλής».
Βλέποντας τους όρους και τις προϋποθέσεις για να γίνεις βουλευτής στην Αρχαία Ελλάδα, αμέσως καταλαβαίνει κανείς το μεγαλείο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και πόσο έντιμοι ήταν οι πρόγονοί μας. Όχι σαν τους σύγχρονους εκπροσώπους του λαού που έφεραν την χώρα στο χείλος του γκρεμού.
Βουλευτές και νόμοι στην Αρχαία Αθήνα
Ιδού λοιπόν, το Ελληνικό Δίκαιο που ίσχυε κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα, δηλαδή το Δίκαιον του Χρυσού Αιώνα και της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.
Τι έπρεπε να έχει ένας πολίτης για να γίνει βουλευτής
Οι νόμοι ήταν του Σόλωνα και προέβλεπαν πως εάν κάποιος πολίτης ήθελε να γίνει βουλευτής, θα έπρεπε:
- Να είναι Αθηναίος πολίτης.
- Nα κατέχει την Ελληνική θρησκεία και παιδεία (όμαιμον, ομότροπον, ομόθρησκον)…
- Να είναι άντρας. Οι αθηναίες δεν είχαν κανένα πολιτικό και ελάχιστα κοινωνικά δικαιώματα, σε αντίθεση με τις γυναίκες της Σπάρτης, του Άργους, της Λέσβου, της Κρήτης και άλλων ελληνικών περιοχών.
- Nα μην είναι κίναιδος,
- Να καταγραφεί όλη η περιουσία του, μέχρι και τα σανδάλια που φορούσε, καθώς και η οικογενειακή του περιουσία.
Εάν τηρούνταν όλα αυτά, τότε μπορούσε να γίνει βουλευτής.
Η πρόταση νόμου και οι συνέπειες
Οι νόμοι που εισήγοντο στην Εκκλησία του Δήμου για ψήφιση ήταν ονομαστικοί, δηλαδή έφεραν το όνομα του προτείνοντος. Εκείνος δε που πρότεινε κάποιον νόμο έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικός. Όχι μόνον να έχει εξετάσει το εάν υπήρχε άλλος, προγενέστερος νόμος που ρύθμιζε το θέμα με τρόπο διαφορετικό (οπότε έπρεπε να τον αναφέρει), αλλά ήταν και υπεύθυνος για τα αποτελέσματα του προτεινόμενου.
Έτσι, εάν πρότεινε και περνούσε νόμο ο οποίος αποδεικνυόταν οικονομικά ζημιογόνος για την Αθήνα, τότε έπρεπε να κατασχεθεί από την καταγεγραμμένη περιουσία του, όλο το ποσόν κατά το οποίο ζημιώθηκε οικονομικά η Αθήνα.
Αν μάλιστα δεν έφθανε όλη η περιουσία του -μέχρι και τα σανδάλια του, που κατεγράφησαν-, τότε το ανεξόφλητο υπόλοιπο, υποχρεώνονταν να το εξοφλήσει δουλεύοντας σε δημόσια έργα.
Αν ο νόμος, που πρότεινε και ψηφίστηκε, ζημίωνε ηθικά την Αθήνα η ποινή ήταν: AΥΘΗΜΕΡΟΝ ΤΕΛΕΥΘΗΣΑΤΩ…