Ο Στέλιος Καζαντζίδης, η εμβληματική μορφή του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Ιωνία, περιοχή με ισχυρές μνήμες από τον προσφυγικό ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Όπως βλέπετε το πατρικό του στην οδό Αλαΐας 33 στέκει ακόμη, αν και εγκαταλελειμμένο, θυμίζοντας μια διαφορετική εποχή γεμάτη αναμνήσεις.
Ο τραγουδιστής γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου 1931, ο πατέρας του, Χαράλαμπος Καζαντζίδης, χτίστης από τον Πόντο, και η μητέρα του, Γεσθημανή, από τη νοτιοδυτική Μικρά Ασία, έφεραν μαζί τους τις πολιτιστικές παραδόσεις και τις αξίες του προσφυγικού ελληνισμού. Υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες μουσικές φωνές που ανέδειξε ποτέ το ελληνικό τραγούδι. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1945 γεννιέται και ο αδερφός του Στέλιου, ο Στάθης Καζαντζίδης , δυστυχώς όμως τα πρώτα χρόνια λόγο οικονομικών προβλημάτων μένει για μικρό χρονικό διάστημα στο ορφανοτροφείο Αθηνών.
Η αγάπη του Καζαντζίδη για τον τόπο καταγωγής του αποτυπώνεται τόσο στις αναμνήσεις όσο και στη μουσική του διαδρομή, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα του στην ελληνική λαϊκή παράδοση. O Καζαντζίδης ένωσε δύο διαφορετικούς “κόσμους” μεταξύ τους, αυτόν του ρεμπέτικου τραγουδιού και αυτόν του ελαφρού τραγουδιού, πυροδοτώντας έτσι τη γέννηση στην Ελλάδα για το λεγόμενο, λαϊκό τραγούδι.
Από την ηλικία των 13 ετών, ο Στέλιος εργάστηκε σκληρά για να στηρίξει την οικογένειά του μιας και έχασε νωρίς τον πατέρα του Χαράλαμπο Καζαντζίδη. Ο πρώτος άνθρωπος που εκτίμησε τη φωνή του ήταν το αφεντικό του ο κύριος Περβανίδης, που καθώς τον άκουσε την ώρα της δουλειάς στο εργοστάσιο «Λανατέξ» (το 1949) του χάρισε μια κιθάρα αναγνωρίζοντας το έμφυτο ταλέντο του. Ο μηχανικός, Μάνθος Βενέτης περνώντας από το πατρικό του σπίτι στην οδό Αλαϊας 33 , άκουσε από τον δρόμο τον νεαρό Στέλιο να παίζει κιθάρα και να τραγουδάει, εντυπωσιασμένος από την φωνή του χτυπάει αμέσως την πόρτα για να τον γνωρίσει. Έτσι ξεκινάει σιγά σιγά τις εμφανίσεις του σε κέντρα διασκέδασης.
Δάσκαλος του Καζαντζίδη υπήρξε ο Στέλιος Χρυσίνης, ένας τυφλός συνθέτης, που τον βοήθησε στα πρώτα βήματα της καριέρας του όπως ο ίδιος παραδέχτηκε πολύ αργότερα σε συνεντεύξεις του.
Από το 1953 ως το 1957 ήταν αρραβωνιασμένος με την τραγουδίστρια Καίτη Γκρέυ και η σχέση τους υπήρξε παθιασμένη μεν αλλά και με πολλά προβλήματα. Το καλοκαίρι του 1957 γνωρίζει την Μαρινέλλα (τότε ως Κυριακή Παπαδοπούλου, που ήταν μια νεαρή και άγνωστη τραγουδίστρια) στο νυχτερινό κέντρο “Πανόραμα” στην Θεσσαλονίκη και της πρότεινε να κατέβουν στην Αθήνα ως μουσικό ντουέτο. Το 1964 παντρεύεται την Μαρινέλλα και έμειναν μαζί μέχρι το 1966.
Τo 1966 κι ενώ βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας του, αποφάσισε να εγκαταλείψει τα νυχτερινά κέντρα. Τήρησε την επιλογή του αυτή ως το τέλος της ζωής του και η μόνη επαφή με το κοινό ήταν μέσω των δίσκων του. Για κάποιο διάστημα και αυτή η επικοινωνία διακόπηκε, λόγω προβλημάτων που είχε με τη δισκογραφική εταιρεία «Μίνως».
Το 1976 εγκαταστάθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες και πιο συγκεκριμένα στο Τάρπον Σπρινγκς της Φλόριντα, όπου παντρεύτηκε την Αντωνία Κωνσταντουλάκη οµογενή από την Κάλυµνο , ενώ 2 χρόνια αργότερα χωρίζει και γυρίζει πάλι στην Ελλάδα. Ακολούθησε μια περιοδεία στην Αμερική στην οποία ο Καζαντζίδης εμφανίστηκε στο θρυλικό Carnegie Hall της Νέας Υόρκης. Σύμφωνα με διηγήσεις, κανένας άλλος τραγουδιστής πλην του Φρανκ Σινάτρα δεν είχε ξαναπεράσει τις πύλες του θεάτρου αυτού.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1978 γνωρίζει την Βάσω Κατσαβού, μια “καθημερινή” γυναίκα από την Θεσσαλονίκη παντρεύονται το 1982 όπου παραμένουν ενωμένοι και αγαπημένοι μέχρι το τέλος της ζωής του.
Στη δισκογραφία επανήλθε, έπειτα από 12 χρόνια απουσίας, το 1987, συνεργαζόμενος με τους Τάκη Σούκο, Λευτέρη Χαψιάδη, Θανάση Πολυκανδριώτη, Θοδωρή Καμπουρίδη, Μάκη Ερημίτη, Αντώνη Βαρδή, Σώτια Τσώτου και άλλους άξιους δημιουργούς. Το κύκνειο άσμα του ήταν ο δίσκος «Έρχονται χρόνια δύσκολα».
Ο Στέλιος Καζαντζίδης έφυγε από τη ζωή στις 14 Σεπτεμβρίου 2001, σε ηλικία 70 ετών, αφού αρνήθηκε να ταφεί δημοσία δαπάνη, παραμένοντας πιστός στις αρχές του. Η ταφή του δίπλα στη μητέρα του στο Νεκροταφείο της Ελευσίνας εξελίχθηκε σε λαϊκό προσκύνημα, ενώ οι θαυμαστές του συνεχίζουν να τιμούν το έργο του μέσα από συλλόγους που προωθούν τη μνήμη και τη μουσική του.
Με τη μοναδική υφή της φωνής του κατάφερε να εκφράσει τις αγωνίες, τους φόβους, αλλά και τις ελπίδες μιας ολόκληρης γενιάς ανθρώπων, για τους οποίους η επιβίωση δεν ήταν και τόσο αυτονόητη. Οικονομικά και κοινωνικά αποκλεισμένοι, πρόσφυγες, εργάτες, όλοι αγωνιστές της καθημερινότητας αναζητούσαν στα τραγούδια του παρηγοριά για τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν καθημερινά.
Photos – Videos: Michael Miller
