Ύστερα από δύο αιώνες απουσίας, οι λευκοί πελαργοί κάνουν ξανά την εμφάνισή τους σε περιοχές της Πελοποννήσου, συγκεκριμένα στην Αρκαδία, την Κορινθία και τη Μεσσηνία, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα».
Η είδηση προκαλεί ενθουσιασμό αλλά και βαθύ συμβολισμό, καθώς το μεγαλόπρεπο αυτό πτηνό, που εξαφανίστηκε από τη Νότια Ελλάδα μετά την Επανάσταση, φαίνεται να επιστρέφει στις παραδοσιακές του πατρίδες.
Από «χατζηλελέκια» σε ανεπιθύμητους επισκέπτες
Κατά την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας, οι πελαργοί – γνωστοί και ως λελέκια – φιλοξενούνταν στους μιναρέδες των τζαμιών και προστατεύονταν από τους Οθωμανούς. Θεωρούνταν σύμβολα καλής τύχης και ευλογίας, και φήμες της εποχής έλεγαν πως ταξίδευαν ως προσκυνητές στη Μέκκα, εξού και το προσωνύμιο “χατζηλελέκια”.
Ωστόσο, μετά την Επανάσταση του 1821, η συμβολική ταύτισή τους με τον οθωμανικό ζυγό τους καθιστούσε «ανεπιθύμητους». Ο J. Hartley, Άγγλος περιηγητής του 1828, έγραψε: «Η αντιπάθεια των Ελλήνων για τους Τούρκους ήταν τέτοια, που εξόντωσαν όλα τα λελέκια». Έτσι, το είδος εξαφανίστηκε από την Πελοπόννησο για σχεδόν 200 χρόνια.
Η επιστροφή των πελαργών και η επιστημονική καταγραφή
Η επανεμφάνιση των πελαργών επιβεβαιώθηκε το περασμένο καλοκαίρι, όταν πραγματοποιήθηκε πανελλαδική απογραφή στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος της BirdLife International. Η καταγραφή κατέγραψε:
- 2.800 αναπαραγόμενα ζευγάρια
- Περίπου 8.000 νεοσσούς
- Αύξηση 30%-40% σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία
Η Θεσσαλία, η Ήπειρος, η Μακεδονία και η Θράκη συνεχίζουν να φιλοξενούν τους μεγαλύτερους πληθυσμούς, αλλά πλέον καταγράφεται σημαντική εξάπλωση στον Νότο – σε Κρήτη, Πελοπόννησο και Εύβοια.
Ελπίδα για την οικολογική αναγέννηση της Πελοποννήσου
Η περιβαλλοντολόγος Ρούλα Τρίγκου, από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, δηλώνει:
«Οι πελαργοί επιστρέφουν σε περιοχές από τις οποίες είχαν εξαφανιστεί επί αιώνες. Η Πελοπόννησος και η Κρήτη ξαναμπαίνουν στον χάρτη της αποικιστικής δραστηριότητας των πελαργών».
Η επιστροφή αυτή αποδίδεται στην περιβαλλοντική ανάκαμψη, στις ενεργές προσπάθειες προστασίας, αλλά και στις ήπιες χρήσεις γης που ευνοούν τους υγροβιότοπους και τις αγροτικές περιοχές όπου φωλιάζουν τα πουλιά.
Οι κάτοικοι καταγράφουν – Οι φωλιές στα κοινωνικά δίκτυα
Στις τοπικές κοινωνίες, φωτογραφίες και μαρτυρίες για τις φωλιές πελαργών κάνουν την εμφάνισή τους στα κοινωνικά δίκτυα, προκαλώντας συγκίνηση.
Σπίτια, καμπαναριά και πυλώνες φιλοξενούν πλέον τα γνωστά μεγάλα φωλιασμένα σχήματα, ενώ κάτοικοι σχολιάζουν πως «ήρθε ξανά η άνοιξη στην Πελοπόννησο».
Συμβολισμός και οικολογική ελπίδα
Η επιστροφή του πελαργού δεν είναι απλώς βιολογικό φαινόμενο, αλλά πολιτιστικός και ιστορικός συμβολισμός.
Από την εξόντωση λόγω ταύτισης με την Οθωμανική κυριαρχία, σήμερα οι πελαργοί συμβολίζουν την οικολογική ισορροπία, την ανθεκτικότητα και την αναγέννηση ενός τόπου που θέλει να ξανασυναντήσει τη φύση του.
