Η διαγραφή των λεγόμενων «αιώνιων φοιτητών» από τα μητρώα των ελληνικών πανεπιστημίων αποτελεί ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ο νόμος 4957/2022, ο οποίος προβλέπει την αυτόματη διαγραφή φοιτητών που υπερβαίνουν την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς θεωρείται ανεφάρμοστος και άδικος για χιλιάδες ενεργούς φοιτητές.
Οι πανεπιστημιακοί, μέσω της Ομοσπονδίας τους (ΠΟΣΔΕΠ), προειδοποιούν ότι η εφαρμογή του νόμου θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των ιδρυμάτων και ζητούν τροποποιήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί μια δίκαιη και λειτουργική λύση.
Τι προβλέπει ο νόμος για τις διαγραφές φοιτητών
Σύμφωνα με τον νόμο 4957/2022, οι φοιτητές που ξεπερνούν την προβλεπόμενη διάρκεια σπουδών (ν+2 ή ν+3 έτη) διαγράφονται από τα πανεπιστημιακά μητρώα. Αυτό ισχύει για τους εισαχθέντες από το 2021-22 και έπειτα, ενώ για τους παλαιότερους φοιτητές η διαγραφή θα ξεκινήσει σταδιακά από τον Σεπτέμβριο του 2025 έως το 2030.
Ωστόσο, οι πανεπιστημιακοί τονίζουν ότι το μέτρο αυτό δεν λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες, τις προσωπικές δυσκολίες των φοιτητών, ούτε τις ακαδημαϊκές ιδιαιτερότητες των προγραμμάτων σπουδών.
Γιατί αντιδρούν οι πανεπιστημιακοί
Η πανεπιστημιακή κοινότητα εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την εφαρμογή του νόμου, επισημαίνοντας τα εξής προβλήματα:
- Έλλειψη διαχωρισμού ενεργών και ανενεργών φοιτητών: Ο νόμος δεν διαχωρίζει όσους έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές τους από εκείνους που παραμένουν ενεργοί αλλά καθυστερούν λόγω αντικειμενικών δυσκολιών.
- Πλήγμα στην ακαδημαϊκή ελευθερία: Επιβάλλει αυστηρούς χρονικούς περιορισμούς χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε προγράμματος σπουδών.
- Διοικητική επιβάρυνση: Τα ιδρύματα υποχρεώνονται να διαχειριστούν τεράστιο αριθμό διαγραφών, δημιουργώντας οργανωτικά προβλήματα.
- Προβλήματα στην αξιολόγηση των πανεπιστημίων: Οι χαμηλοί ρυθμοί αποφοίτησης επηρεάζουν αρνητικά την κατάταξη των ελληνικών πανεπιστημίων στις διεθνείς λίστες.
Τι προτείνουν οι πανεπιστημιακοί
Η ΠΟΣΔΕΠ ζητά τροποποιήσεις στη νομοθεσία, προτείνοντας:
- Την επέκταση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης στα 2ν έτη για τους νεοεισαχθέντες.
- Τη δυνατότητα των πανεπιστημίων να καθορίζουν τα κριτήρια διαγραφής, σεβόμενα την αυτονομία τους.
- Τη δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης των φοιτητών, όπως ο θεσμός του συμβούλου-καθηγητή και η λειτουργία παρατηρητηρίων σπουδών για την παρακολούθηση της προόδου των φοιτητών.
- Τη βελτίωση των πανεπιστημιακών υποδομών και της αναλογίας διδασκόντων-φοιτητών.
Αβεβαιότητα για χιλιάδες φοιτητές
Με την προθεσμία για τις πρώτες διαγραφές να πλησιάζει, οι φοιτητές εκφράζουν την αγωνία τους για το μέλλον τους.
Οι πανεπιστημιακοί προειδοποιούν ότι η εμμονή στην εφαρμογή ενός ανεπαρκούς νόμου θα οδηγήσει σε κοινωνική και ακαδημαϊκή αναταραχή.
