Με προβληματισμό παρακολουθούν οι Έλληνες εξαγωγείς ελαιολάδου τις εξελίξεις στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη, καθώς ο εμπορικός πόλεμος που πυροδοτεί η πολιτική του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απειλεί να ανατρέψει την αναμενόμενη ανάκαμψη του κλάδου. Η πιθανότητα επιβολής δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα γεννά φόβους για σημαντικό πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τυποποιημένου ελαιολάδου στην αμερικανική αγορά.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους προορισμούς για το ελληνικό ελαιόλαδο, με τις εξαγωγές να έχουν αυξηθεί από 4.000 τόνους πριν από 15 χρόνια, σε περίπου 17.000 τόνους το 2024. Παρά τις προοπτικές ανάπτυξης, η πιθανή αύξηση της τιμής λόγω δασμών μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης, πλήττοντας τις εξαγωγικές επιδόσεις του 2025, τη στιγμή που ο κλάδος προσπαθεί να ανακτήσει το χαμένο έδαφος των προηγούμενων ετών.
Ο ανταγωνισμός από την Τουρκία και τη Βόρεια Αφρική
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στους δασμούς, καθώς η Τουρκία, η Τυνησία και το Μαρόκο ετοιμάζονται να ενισχύσουν τις δικές τους εξαγωγές στις ΗΠΑ, εκμεταλλευόμενες την απουσία δασμών στα προϊόντα τους. Η παραγωγή ελαιολάδου της Τουρκίας έχει φτάσει στους 450.000 τόνους, με αρκετές ποιοτικές ποικιλίες, γεγονός που ενισχύει την παρουσία της στη διεθνή αγορά.
Η πτώση της τιμής και η εσωτερική αγορά
Παράλληλα, η πτώση της τιμής του έξτρα παρθένου ελαιολάδου στα 5 ευρώ το κιλό από 9 ευρώ πέρυσι προκαλεί ανακατατάξεις στην αγορά. Η μέση τιμή εξαγωγής κυμαίνεται πλέον μεταξύ 9 και 10 ευρώ το κιλό, ενώ τα αποθέματα της προηγούμενης χρονιάς εξακολουθούν να πωλούνται στη λιανική με υψηλές τιμές.
Στην ελληνική αγορά, οι πωλήσεις του τυποποιημένου ελαιολάδου έχουν υποστεί καθίζηση, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται είτε σε φθηνότερα σπορέλαια είτε στη λύση του 16κιλου τενεκέ, που κερδίζει έδαφος εις βάρος του επώνυμου προϊόντος. Η ανάκαμψη στις πωλήσεις θα κριθεί από τη μάχη στα ράφια των σούπερ μάρκετ και τις στρατηγικές προσφορών που θα ακολουθήσουν οι εταιρείες.
