Η παραγωγή ψαριών στο ελεγχόμενο περιβάλλον των συστοιχιών κλωβών πάχυνσης τις τελευταίες τέσσερες δεκαετίες έχει αναδειχθεί σε έναν προσοδοφόρο κλάδο για τον πρωτογενή τομέα, με σοβαρές θετικές επιδράσεις στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, την απασχόληση πολλών ειδικοτήτων εργαζομένων, την αναζωογόνησή απομονωμένων περιοχών και νησιών και την διατροφική ισορροπία του πληθυσμού.
Πρόκειται για μια οικονομία με:
- Ετήσια παραγωγή 155.000 τόνων και σταθερά αυξανόμενη τάση.
- Την αξία των προϊόντων να ανέρχεται στα 671 εκ. ευρώ με το 82% να κατευθύνεται σε αγορές του εξωτερικού , ισορροπώντας το εμπορικό ισοζύγιο με μια θετική συνεισφορά της τάξης των 450 έως 500 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση. Η ανοδική εξέλιξη των πωλήσεων στο εξωτερικό διαχρονικά δείχνει την έντονη εξωστρέφεια του κλάδου. Το 82% σχεδόν της παραγωγής διατίθεται σε αγορές 37 χωρών εκτός Ελλάδας και το υπόλοιπο στην εγχώρια αγορά.
- Την επιχειρηματική δραστηριότητα να ασκείται σε 285 μονάδες θαλάσσιας ιχθυοκαλλιέργειας σε ολόκληρη τη χώρα. Αν στα παραπάνω προστεθούν οι 435 μονάδες μυδοκαλλιέργειας, οι 160 μονάδες σε γλυκά και υφάλμυρα νερά για πέστροφα, κυπρίνο, χέλια καθώς και οι 24 ιχθυογεννητικοί σταθμοί, τα 17 συσκευαστήρια – τυποποιητήρια ολόκληρων ψαριών ή φιλέτων γίνεται νοητό το μέγεθος του κλάδου και η καθετοποίηση στην επεξεργασία του προϊόντος.
- Αυξημένη παραγωγικότητα ανάλογα με τη μικρή έκταση που καταλαμβάνουν οι θαλάσσιες εγκαταστάσεις διότι όλα τα παραπάνω γίνονται σε μόλις 7.279 στρέμματα θαλάσσιας έκτασης, έκταση ελάχιστη σε σχέση με το παραγόμενο προϊόν.
- Συνολικά 73 οικογενειακές, μικρές και μεσαίες κυρίως επιχειρήσεις να δραστηριοποιούνται στον κλάδο και να παράγουν το 71% του όγκου των ψαριών που διατίθενται στην αγορά με το υπόλοιπο 29% να προσφέρεται από την ελεύθερη αλιεία (στοιχεία 2021) . Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, το 1982 η αναλογία ήταν το 98% της κατανάλωσης να προέρχεται από την συλλεκτική αλιεία και μόλις το 2% από παραγόμενα είδη. Συν τω χρόνω η συλλεκτική ικανότητα μειωνόταν για λόγους που δεν είναι του παρόντος και το κενό στις διατροφικές ανάγκες το κάλυπτε η ανερχόμενη ιχθυοκαλλιέργεια.
- Έναν αριθμό 12.800 ανθρώπων να απασχολούνται στον κλάδο διατροφής και την υποστήριξη του με μεταφορές, ιχθυοτροφές, ναυπηγεία.
Η Αργολίδα έχει την συμμετοχή της στην παραγωγική σφραγίδα του κλάδου. Δραστηριοποιούνται τέσσερις εταιρίες με δεκαπέντε συνολικά μονάδες, κυρίως στην νήσο Πλατειά και τον κόλπο της Βουρλιάς, στα Δίδυμα της Ερμιονίδας. Τρεις από αυτές ιδιοκτησιακά ανήκουν σε ντόπιους επιχειρηματίες.
Στις παραπάνω μονάδες παράγονται 6.500 τόνοι περίπου σε ετήσια βάση με την πρωτοκαθεδρία να ανήκει στην τσιπούρα (άνω του 60% της παραγωγής) και ακολουθεί το λαβράκι με 37% ενώ παρατηρούνται λίγες ποσότητες άλλων ειδών (φαγγρί, κρανιός).
Ποιότητα
Το σύνολο των εταιριών με μονάδες στην Αργολίδα έχουν υιοθετήσει τις αρχές της Ε.Ε. και εφαρμόζουν όλες τις τεχνικές συστάσεις και κατευθυντήριες γραμμές προκειμένου να παράγουν τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ο συνδυασμός των παραπάνω δεσμεύσεων με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των υδάτων, των ρευμάτων και της θερμοκρασίας του Αργολικού κόλπου προσδίδουν στα παραγόμενα στην περιοχή ψάρια εξαιρετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και ξεχωριστή γεύση.
Στρέμματα
Οι εγκαταστάσεις καλύπτουν μόλις 431,15 στρέμματα στην Αργολίδα σε μια ακτογραμμή από τα σύνορα με την Κορινθία μέχρι την Πλατειά και σε αυτή την έκταση παράγονται κάθε χρόνο περίπου 9 με 10.000 χιλιάδες τόνοι έτοιμων προϊόντων.
Σε αυτόν τον κλάδο βρίσκουν εργασία 164 εργαζόμενοι πολλών ειδικοτήτων , από εργάτες μέχρι λογιστές, πληροφορικάριους, δύτες και γενετιστές βιολόγους. Αν τα παραπάνω λογιστούν ως μια ενιαία δραστηριότητα τότε η ιχθυοκαλλιέργεια είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης της Αργολίδας.
Σύμφωνα με το χωροταξικό της ιχθυοκαλλιέργειας μέσα στα επόμενα 7 έως 10 χρόνια στην έκταση θα προστεθούν ακόμα 400 στρέμματα ενώ η παραγωγή θα ανέλθει στους 14.800 τόνους.
Νέα σελίδα για την προστασία του περιβάλλοντος
Οι ιχθυοκαλλιεργητές προχωρούν ανά ευρύτερες περιοχές στην οργάνωση τους σε κοινές εταιρείες με τη μορφή των Α.Ε. σύμφωνα με το ν. 2742/99, με κύριο αντικείμενο τον σχεδιασμό συντονισμένων ενεργειών για την ακόμα ασφαλέστερη προστασία του περιβάλλοντος. Με την επωνυμία ΠΟΑΥ (Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών) λαμβάνουν από τη σύσταση τους (ήδη έχουν συσταθεί 7 από τις 24) μέτρα για την εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών διαχείρισης περιβαλλοντικών παραμέτρων όπως η αποκομιδή απορριμμάτων από τη θάλασσα, τις ακτές και το βυθό, την καταγραφή της κατάστασης του θαλασσίου περιβάλλοντος με περιοδικές (τουλάχιστον ετήσιες) μετρήσεις και την αποστολή των ευρημάτων στις αρμόδιες κρατικές αρχές για τυχόν επιβολή κυρώσεων. Με απλά λόγια ενώ μέχρι τώρα η ευαίσθητη πλευρά της περιβαλλοντικής φροντίδας ήταν στα χέρια κάθε μεμονωμένου επιχειρηματία ιχθυοκαλλιεργητή, τώρα λαμβάνει το μανδύα οργανωμένης και υπόλογης έναντι του κράτους Α.Ε. με ίδια μέσα, προσωπικό και προϋπολογισμό αποκλειστικά γι’ αυτό το σκοπό.
