Με κατάνυξη και ευλάβεια πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 5 Ιανουαρίου 2025 η Θεία Λειτουργία του Πρωταγιασμού στον Ιερό Ναό Γεννεσίου Θεοτόκου στην παλιά πόλη του Ναυπλίου, σηματοδοτώντας την προετοιμασία των πιστών για τη μεγάλη εορτή των Θεοφανίων.
Η παραμονή των Θεοφανίων έχει ξεχωριστή σημασία στην Ορθόδοξη παράδοση, καθώς αποτελεί την κορύφωση της προετοιμασίας που ξεκινά με τους προεόρτιους ύμνους από τις 2 Ιανουαρίου. Οι πιστοί τηρούν αυστηρή νηστεία, εκτός αν η παραμονή συμπέσει με Σάββατο ή Κυριακή, ενώ η μέρα συνοδεύεται από παλαιότερες λαϊκές παραδόσεις και δοξασίες.
Ο Πρωταγιασμός και οι παραδόσεις
Ο Μεγάλος Αγιασμός, γνωστός και ως «Πρωτάγιαση» ή «Φώτιση», τελείται στην Ελλάδα την παραμονή των Θεοφανίων. Σύμφωνα με την παράδοση, ο ιερέας περιφέρεται από σπίτι σε σπίτι, κρατώντας τον Σταυρό και ένα κλωνί βασιλικό, για να ραντίσει τους χώρους με αγιασμένο νερό, διώχνοντας κάθε κακό.
Παλαιότερα, οι λαϊκές δοξασίες συνέδεαν την «Πρωτάγιαση» με την εξαφάνιση των καλικάντζαρων, οι οποίοι φέρονταν να φεύγουν περίτρομοι με την είσοδο του ιερέα στο σπίτι. Οι εικόνες αυτές, αν και ανήκουν στο παρελθόν, παραμένουν ζωντανές στη συλλογική μνήμη.
Η σημασία της παραμονής των Θεοφανίων
Η παραμονή αποτελεί ημέρα προετοιμασίας για την εορτή των Θεοφανίων, όταν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί γιορτάζουν τη βάπτιση του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό και την αποκάλυψη της Αγίας Τριάδος. Η παράδοση της Πρωτάγιασης ενισχύει το πνεύμα της καθαρότητας και της ανανέωσης, προσκαλώντας τους πιστούς να υποδεχθούν με καθαρή ψυχή και ευλογία την εορτή.
Η Θεία Λειτουργία και ο Αγιασμός στην Αγία Τριάδα Ναυπλίου έφεραν τους πιστούς της περιοχής πιο κοντά στην παράδοση, σε ένα κλίμα βαθιάς θρησκευτικής κατάνυξης.
