Παρ’ ότι κλείνουμε τρία ολόκληρα χρόνια από τις επετειακές εκδηλώσεις των 200 ετών από την Έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, τα ιστορικά γεγονότα και οι συντελεστές της δεν παύουν να συναρπάζουν και να παρουσιάζονται στην Τέχνη με ιδιαίτερο κάθε φορά τρόπο. Πρέπει αρχικά να επαναλάβω πως δεν είμαστε μόνο τυχεροί που διαθέτουμε στην Αργολίδα ένα παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης.
Είμαστε διπλά τυχεροί που το τιμόνι της έχει ανατεθεί σε μια πραγματική «κυνηγό εκδηλώσεων Τέχνης» όπως η κ. Λαμπρινή Καρακούρτη. Όλα αυτά τα χρόνια λειτουργίας της Πινακοθήκης οι περιοδικές θεματικές εκθέσεις έδωσαν την ευκαιρία σε αμέτρητους πολίτες από την Αργολίδα και πολλές άλλες περιοχές να έρθουν σε επαφή, να θαυμάσουν και να ψυχαγωγηθούν με έργα Τέχνης τα οποία, πιθανόν, να μην είχαν την ευκαιρία να δουν υπό άλλες συνθήκες και κυρίως στην Αθήνα. Οι εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης ήταν μια μοναδική στιγμή για να μας προσφέρει και πάλι σημαντικές στιγμές του Αγώνα αποτυπωμένες στον καμβά, στο ξύλο, στο μάρμαρο και σε άλλα υλικά με διάφορες τεχνοτροπίες. Η θεματική κινητοποίηση για το 21 μεγάλων καλλιτεχνών όπως ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, δεν πέρασε απαρατήρητη και την περίοδο αυτή το έργο του παρουσιάζεται (μέχρι τον Φεβρουάριο 2025) στο παράρτημα Ναυπλίου της Εθνικής Πινακοθήκης. Όλες αυτές οι εκδηλώσεις στηρίζουν την μόνιμη έκθεση του Ελληνικού Αγώνα στον πρώτο όροφο του παραρτήματος.
Η περιήγηση στα έργα του Γ.Ψυχοπαίδη δημιουργεί μια διπλή αναζήτηση ως προς την αποτύπωση των προσώπων και ένα μοναδικό θαυμασμό για το τελικό έργο. Οι προσωπογραφίες των ηρώων του Αγώνα έχουν αποδοθεί από τον καλλιτέχνη με ένα μοναδικό παιχνίδι χρωμάτων και ταυτόχρονα έχεις την αίσθηση πως το πρόσωπο αναδύεται μέσα από μια πηγή χρωμάτων που δημιουργούν την τυχαία χρωματική παρουσία του. Το αναδυόμενο από την Ιστορία πρόσωπο καθαρίζεται από τη σκληρότητα του αγώνα και αποδίδεται στον «έξω κόσμο» με την χρωματική ομορφιά ενός βλέμματος ηρωικού και την αυτοπεποίθηση του δημιουργού της Ιστορίας που τον/την απελευθερώνει. Στην αίθουσα μπορεί ο επισκέπτης να περιεργασθεί και να συγκρίνει τις διαφορετικές τεχνικές που επέλεξε ο καλλιτέχνης για να αποδώσει την ιστορική περίοδο μέσα από κάθε προσωπογραφία. Από την φωτεινότητα των χρωμάτων, στο περίτεχνο του μολυβένιου σχεδίου και στην αυστηρότητα της μαυρόασπρης χαρακτικής ξυλογραφίας, ο επισκέπτης θα ανακαλύψει όχι μόνο το τελικό έργο αλλά και την εσωτερική προεργασίατου καλλιτέχνη για το πειραματισμό και την τελική απόδοση του έργου του.
Ουσιαστικά, ο επισκέπτης βρίσκεται μέσα σε μια διαδικασία διαλόγου στην οποία συμμετέχει και ο ίδιος θέτοντας ερωτήματα, κάνοντας συγκρίσεις, ακούγοντας τις διηγήσεις των προσώπων. Γιατί η διήγηση βρίσκεται στο επίκεντρο της παρουσίας των προσωπογραφιών ηρώων που υπενθυμίζουν στον επισκέπτη την αναγκαιότητα του αγώνα και της θυσίας για την απόκτηση και διατήρηση της ελευθερίας και των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του πολίτη! Αυτός εξάλλου, ο διάλογος, αποτελεί την πεμπτουσία της Τέχνης και η παιδαγωγική της διάσταση είναι ένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά που διαπερνούν το καλλιτεχνικό έργο του Γιάννη Ψυχοπαίδη. Η πορεία του, η καλλιτεχνική και η κοινωνική, τονίζει ακόμη περισσότερο την πίστη του στη σημασία αυτού του παιδαγωγικού διαλόγου. Ο Θανάσης Βασιλείου (Efsyn.gr, 12-08-2022), μίλησε για τον «τρόπο του Γιάννη Ψυχοπαίδη» να δημιουργεί μέσω μιας ιδιαίτερα σύνθετης αναζήτησης: Τα πάντα είναι σαν να περνούν πρώτα από την ανάγνωση, τον θαυμασμό για την τέχνη του άλλου, την αποθησαύριση. Στη συνέχεια η ιδέα έρχεται από μια λεκτική φόρμα, από μια αφηγηματική μορφή, από τον αιφνιδιαστικό στίχο ενός ποιήματος, από ένα σπάραγμα.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε Χαρακτική με υποτροφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1963-1968). Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Ζωγραφική (1971-1975) στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου με υποτροφία από την Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (D.A.A.D.) με καθηγητές τον HermannKaspar και τον KarlFredDahmen. Υπήρξε μέλος της Ομάδας Τέχνης Α (1960-1967) και της εικαστικής ομάδας του περιοδικού «Επιθεώρηση Τέχνης». Συμμετείχε σε πολλές ομάδες με πολιτικοποιημένη καλλιτεχνική δράση: ιδρυτικό μέλος της ομάδας των Νέων Ελλήνων Ρεαλιστών (1971-1973), του Κέντρου Εικαστικών Τεχνών (1974-1976) και της ομάδας 10/9 του Μονάχου (1975). Το 1977 εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο προσκεκλημένος του Καλλιτεχνικού Προγράμματος της πόλης του Δυτικού Βερολίνου. Το 1987 μετακόμισε στις Βρυξέλλες και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1992. Το 1994 εξελέγη τακτικός καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών όπου δίδαξε μέχρι το 2012. Έχει εκδώσει βιβλία σχετικά με την τέχνη: «Νυχτερινό ταξίδι: Μικρά κείμενα πάνω στην τέχνη» (1998), «Άνθη της πέτρας: Εικόνες πάνω στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη και δέκα πορτρέτα του ποιητή» (Γιάννης Ψυχοπαίδης και Τίτος Πατρίκιος, 2000), «Οδός Πειραιώς: Μικρά κείμενα για την τέχνη» (2004) και «Νόστος: Μικρά κείμενα για την τέχνη» (2009). Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Δεκάδες είναι οι εικαστικές εκθέσεις στις οποίες συμμετείχε. Το έργο του για τους ήρωες του 21 παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά στο Μουσείο Μπενάκη και στη συνέχεια σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Στο Ναύπλιο θα παραμείνει μέχρι το Φεβρουάριο του 2025 και μπορείτε να ενημερωθείτε από την ιστοσελίδα του παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης για τις ημέρες και ώρες επίσκεψης (https://www.nationalgallery.gr/ktiria/ethniki-pinakothiki-parartima-nafpliou/).
