Ανασκάπτοντας την ιστορική μνήμη, συζητάμε για τον εμβληματικό αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Κορίνθου, στον οποίο τοποθετείται το παλάτι του Κιαμήλ μπέη, του μοναδικού Οθωμανού διοικητή το πρόσωπο του οποίου έλαβε μυθικές διαστάσεις χάρη στα πλούτη του και τον αναξιοπρεπή θάνατό του. Η έρευνα των Γιώργου Κόνδη και Γιώργου Γιαννούση βασισμένη σε ένα άγνωστο χειρόγραφο του Αργείου ιστορικού και νομικού Δημ. Κ. Βαρδουνιώτη, φιλοξενείται το Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2024 και ώρα 19:00 από τον Δήμο Κορινθίων στο «Κονδύλειο» Πολιτιστικό Κέντρο Αρχ. Κορίνθου. Η οργάνωση οφείλεται αφ’ ενός, στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας και στην πολύτιμη στήριξη της Προϊσταμένης κ. Παναγιώτας Κασίμη η οποία έχει προλογίσει την έρευνα και αφ’ ετέρου, στην Ένωση Κορινθίων Συγγραφέων και τον Πρόεδρό της κ. Γιάννη Μπάρτζη. Δυο ακούραστοι άνθρωποι με πλούσιο έργο στην Κορινθία, αλλά και έξω από αυτήν.
Η μελέτη ενός χειρογράφου και των συνοδευτικών πρόχειρων χειρόγραφων σημειώσεών του, αποτελεί μια πραγματική πρόκληση για κάθε ερευνητή. Διακόσιες (200) περίπου χειρόγραφες σημειώσεις από τις οποίες ένα καθαρογραμμένο δεκαπεντασέλιδο κείμενο που αποτελούσε την πρώτη προσπάθεια του Αργείου ιστορικού Δημ. Κ. Βαρδουνιώτη να ερευνήσει τη ζωή του Κιαμήλ-μπέη της Κορίνθου, αποτελούν το υλικό της έρευνας που μας δόθηκε η ευκαιρία να συνεχίσουμε και να ολοκληρώσουμε.
Το ενδιαφέρον του Αργείου ιστορικού για την περίοδο της Οθωμανικής Κορίνθου βασίστηκε, κατά κύριο λόγο, στην μυθικών διαστάσεων προσωπικότητα του Οθωμανού διοικητή της Κιαμήλ-μπέη, γόνο μεγάλης οικογένειας τα ίχνη της οποίας βρίσκουμε ήδη στις αρχές της Β΄Τουρκοκρατίας της Πελοποννήσου (1715) και ο οποίος συνδυάζει μια σειρά από χαρακτηριστικά τα οποία δημιουργούν μοναδική δυναμική προσωπικότητα κατά την ιστορική αυτή περίοδο: μυθώδη πλούτη, ομορφιά, διοικητικές ικανότητες και πνεύμα δικαιοσύνης προς τους υποτελείς του, ευγένεια και φιλόξενη αυλή ώστε δεκάδες να είναι οι περιηγητές και τα επίσημα πρόσωπα που φιλοξενούνται στο παλάτι του. Είναι το μοναδικό πρόσωπο Οθωμανού του οποίου η ζωή και το άδικο τέλος τραγουδήθηκαν τόσο πολύ από το ελληνικό δημοτικό τραγούδι.
Στη δυσκολία της εποχής εκείνης να βρεθούν πηγές και μαρτυρίες ώστε να καταστεί δυνατή μια συστηματική διερεύνηση της περιόδου της τουρκοκρατούμενης Κορίνθου, απαντά η δική μας μεθοδική έρευνα χρησιμοποιώντας μια εξαντλητική προσέγγιση κάθε βιβλιογραφικής πηγής και μια επίσης εξαντλητική αναζήτηση και διασταύρωση πληροφοριών.
Στην έρευνα υιοθετήσαμε μια διπλή διαδρομή διασταύρωσης των πληροφοριών του Δημ. Κ. Βαρδουνιώτη και των σύγχρονων δεδομένων τα οποία η αρχειακή και βιβλιογραφική έρευνα μας προσέφερε. Εύστοχα η κ. Κασίμη στον πρόλογό της μιλάει για «έρευνα μέσα στην έρευνα». Συμπληρώθηκαν, για παράδειγμα, οι λογοτεχνικές, ποιητικές και μουσικο-τραγουδιστικές πηγές, ελληνικές και ξένες, για την προσωπικότητα του Κιαμήλ-μπέη. Όπου χρειάστηκε προβήκαμε σε ελεύθερη απόδοση των ξένων κειμένων. Από την άποψη αυτή, καταφέραμε να παρουσιάσουμε μια πλήρη ερευνητική καταγραφή της προσωπικότητας, της ζωής και του άδοξου τέλους του Οθωμανού διοικητή της Κορίνθου.
Γ. Κόνδης,
Κοινωνιολόγος, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
