Ο Μιλτιάδης Ιατρίδης είναι ένα ιστορικό πρόσωπο που δεν έχει την αναγνώριση που του αρμόζει με βάση το βιογραφικό του. Παρά το γεγονός ότι o ρόλος του κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξε κομβικός για το ελληνικό στρατόπεδο και ειδικά κατά την περίοδο του ελληνο-ιταλικού πολέμου. Και όμως, περισσότεροι είναι εκείνοι που γνωρίζουν το όνομα του υποβρυχίου που διοικούσε παρά τον ίδιο.
Ο Ιατρίδης ήταν ο διοικητής του θρυλικού υποβρυχίου «Παπανικολής», του σκάφους που είχε γίνει φόβος και τρόμος των Ιταλών εκείνη την εποχή και που είχε πάρει το όνομά του από τον Ψαριανό πυρπολητή Δημήτριο Παπανικολή. Το συγκεκριμένο υποβρύχιο έμεινε στην ιστορία για τις επιχειρήσεις του κατά τη διάρκεια του πολέμου: συνολικά, εκτέλεσε 14 πολεμικές επιχειρήσεις το συνολικό εκτόπισμα των αντίπαλων σκαφών που βύθισε άγγιζε τους 13.000 τόνους.
Η βύθιση του Firenze
Η μεγαλύτερη επιτυχία του «Παπανικολής» ήταν η βύθιση του ιταλικού εμπορικού πλοίου «Firenze», που έλαβε χώρα τα Χριστούγεννα του 1940. Η συγκεκριμένη επιχείρηση ήταν πολύ δύσκολη καθώς το «Firenze» ταξίδευε υπό τη συνοδεία μπόλικων αντιτορπιλικών. Παρ’ όλα αυτά το «Παπανικολής» όχι μόνο έκανε την επίθεση αλλά έριξε και τέσσερις τορπίλες που βρήκαν όλες στόχο! Χωρίς αμφιβολία, ένα μεγάλο κομμάτι της φήμης του, το «Παπανικολής» το οφείλει σε εκείνη την αποστολή.
Είναι ξεκάθαρο λοιπόν, ότι η ιστορία δεν έχει φερθεί και πάρα πολύ καλά στο στρατηγικό μυαλό που ήταν πίσω από τις επιτυχίες που πέτυχε το «Παπανικολής» κάτω από τη μύτη των αντιπάλων του: το όνομα του Ιατρίδη έχει περάσει στα ψιλά. Και μαζί με αυτό και ένα από τα πιο παράτολμα κόλπα που θα μπορούσε να σκεφτεί άνθρωπος σε μια τέτοια θέση, μια απόφαση που έκανε πολλούς από τους άνδρες του να θεωρήσουν πως πρόκειται για σίγουρη αυτοκτονία, και φυσικά έπεσαν έξω.
Το μυστικό κρηφύγετο
Ο Ιατρίδης είχε καταγωγή από το Σοφικό, ένα μικρό χωριό στα σύνορα της Κορινθίας με την Αργολίδα, χαρακτηριστικό σημείο του οποίου είναι ένας μικρός όρμος. Ο συγκεκριμένος όρμος στην περιοχή της Επιδαύρου ονομάζεται «Σελόντα» και όσοι τον γνωρίζουν μπορούν να επιβεβαιώσουν την ανυπέρβλητη ομορφιά του. Πρόκειται για έναν μακρόστενο κόλπισκο με γαλανά νερά, πλαγιές γεμάτες φυτά και όψη που παραπέμπει στα νορβηγικά φιορδ.
Ο Ιατρίδης πήρε μια μέρα την απόφαση το υποβρύχιό του να χώνεται μέσα στη Σελόντα Επιδαύρου σε μια συνθήκη που το κυνηγούσαν οι Ιταλοί. Το «Παπανικολής» βρέθηκε σε μια φυσική θέση που το ίδιο το τοπίο της τοποθεσίας το έκανε αόρατο στα μάτια του εχθρού. Έμοιαζε απίστευτο και όμως ήταν αληθινό: το υποβρύχιο δεν έκανε καμία προσπάθεια να κρυφτεί αλλά το ίδιο το σημείο το «έκρυβε».
Πολύ σύντομα το Σελόντα είχε γίνει στρατηγικό σημείο για το υποβρύχιο του Ιατρίδη. Το «Παπανικολής» ήταν μονίμως αραγμένο στο σημείο: από εκεί ξεκινούσε τις επιθέσεις του, εκεί άραζε μετά από κάθε επιχείρηση με το τοπίο να το «καμουφλάρει» ενώ πολύ σύντομα το Σοφικό είχε γίνει για τα καλά ένα κρησφύγετο Άγγλων και Νεοζηλανδών σαμποτέρ που μεταφερόντουσαν στο σημείο από το υποβρύχιο.
Για του λόγου το αληθές, να και ένα βίντεο που αποτυπώνει την φυσική ομορφιά του εν λόγω μέρους. Του μέρους που ο Μιλτιάδης Ιατρίδης κάποτε επιχείρησε και πέτυχε να υλοποιήσει το πιο παράτολμο σχέδιο της καριέρας του στο πολεμικό ναυτικό: