Την Κυριακή 11 Αυγούστου ολοκληρώθηκε η έκθεση ζωγραφικής με έργα της αείμνηστης ερμιονίτισσας ζωγράφου Ανθούλας Λαζαρίδου – Δουρούκου, που συνδιοργάνωσαν το ΙΛΜΕ, ο Δήμος Ερμιονίδας και η Δημοτική Κοινότητα Ερμιόνης με την συνεργασία της οικογένειας Δουρούκου, η οποία έκθεση φιλοξενήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Ερμιόνης (Συγγρού).
Πρώτη φορά εκτέθηκαν στην Ερμιόνη πίνακες από το σύνολο
σχεδόν του σημαντικού έργου της εικαστικού. Τους πίνακες, αποτύπωμα της ζωής της, «άγγιξαν» με τα μάτια τους και απόλαυσαν
οι επισκέπτες, οι οποίοι περιηγήθηκαν την έκθεση, που περιελάμβανε έργα εμπνευσμένα από το Δημοτικό Τραγούδι, από τα «Οράματα και Θάματα» του Μακρυγιάννη, από λογοτεχνικά έργα του Π. Πρεβελάκη και από θέματα συναπτά με τη ζωή του τόπου που γεννήθηκε και έζησε η ζωγράφος.
Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 4 Αυγούστου στον κατάμεστο αύλειο χώρο του Πνευματικού Κέντρου Ερμιόνης.
Η πρόεδρος του ΙΛΜΕ, Τίνα Αντωνοπούλου, μίλησε για την προσφορά της Ανθούλας στο ΙΛΜΕ, τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς της στο στήσιμο του Μουσείου καθώς και για τη δωρεά μεγάλου αριθμού έργων της στο Μουσείο. Εστίασε στο γεγονός ότι οι πίνακες της Ανθούλας δεν είναι απλώς ένα εικαστικό έργο που αυτοτελώς έχει την αξία του αλλά για μια σύγχρονη πρόσληψη της ιστορίας, της λογοτεχνίας, της λαογραφίας, της τοπικής μας ζωής, αφού τα θέματά της αντλήθηκαν απ’ αυτούς τους χώρους. Παρουσίασε στη συνέχεια ενδεικτικά πίνακες της δημιουργού που φιλοξενούνται στο Μουσείο και χρησιμοποιούνται για τα εκπαιδευτικά προγράμματά του.
Ακολούθως η Διοτίμα Λιαντίνη, καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης (ΕΚΠΑ), έλαβε τον λόγο και επιχείρησε να αναλύσει το ζωγραφικό έργο και τη σπουδαιότητα και συμβολή της Ανθούλας Λαζαρίδου Δουρούκου στην σύγχρονη ελληνική λαϊκή τέχνη.
Για το σκοπό αυτό έκανε αναφορά αρχικά στις τρεις παραμέτρους που προσδιορίζουν ένα ζωγραφικό έργο τέχνης, δηλαδή τη σύνθεση, το σχέδιο και το χρώμα και επικεντρώθηκε στον ορισμό του Ναΐφ, παραδοσιακού – λαϊκού καλλιτέχνη, χαρακτηρισμός, ο οποίος έχει ευρέως αποδοθεί στη ζωγράφο.
Για την καλύτερη κατανόηση του καλλιτεχνικού αυτού κινήματος παρέθεσε και ανέλυσε πίνακες διάσημων ξένων ζωγράφων του 19 ου και 20 ου αιώνα, όπως του Henry Rousseau, Juan Miro, Paul Gaugin, Henri Matisse, αλλά και συγχρόνων εν ζωή καλλιτεχνών, του 21 ου αιώνα, όπως του Κουβανού Jose Rodriguez Fuster και της
Paulina Constancia από τις Φιλιππίνες.
Με τον τρόπο αυτό απομόνωσε τα βασικά χαρακτηριστικά της Ναΐφ Τέχνης με βάση το σχήμα των αντικειμένων, το χρώμα και τη σύνθεση και προχώρησε στην διεξοδική ανάλυση ενός γνωστού πίνακα του Έλληνα λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ
που εικονίζει το εσωτερικό ενός αρτοποιείου στη Λάρισα.
Η επανάληψη των διακοσμητικών μοτίβων, η απουσία προοπτικής, η λεπτομερής απόδοση κάθε μικρού αντικειμένου που γνωρίζουμε ότι υπάρχει στον πίνακα, η βασική χρωματική παλέτα που απαντά σε όλα τα έργα των ζωγράφων αυτού του τύπου και η πλήρωση κάθε
ζωγραφικής επιφάνειας χρησιμοποιούνται ως στοιχεία κατανόησης και παραλληλισμού με το ζωγραφικό έργο της Ανθούλας.
Από το πλούσιο ζωγραφικό έργο της Ανθούλας επελέγησαν από τη θεματολογία της καθημερινής ζωής των κατοίκων της Ερμιόνης οι πίνακες «Προετοιμασία για το ταξίδι στην Μπαρμπαριά» και «Το μάζεμα των ροδιών» και αναλύθηκαν οι συνθέσεις, ερμηνεύτηκαν οι επί μέρους εικονιζόμενες σκηνές και ο τρόπος απόδοσης
των μορφών και του περιβάλλοντος χώρου.
Επίσης έγινε αναφορά στο ενδιαφέρον της Ανθούλας για την πορεία της ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού και στην επιρροή που δέχτηκε η ζωγράφος από τα «Οράματα και Θάματα» του Μακρυγιάννη και αναλύθηκαν οι πίνακες «Ο ερχομός του Όθωνα» και «Το όνειρο του Μακρυγιάννη», για να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι η ζωγράφος είχε επίγνωση τόσο της αρχαίας όσο και της βυζαντινής αλλά και της σύγχρονης παγκόσμιας τέχνης και επηρεάστηκε από όλα τα είδη
προκειμένου να καταλήξει στο προσωπικό της καλλιτεχνικό ιδίωμα.
Η ομιλία κατέληξε στη διαπίστωση ότι η Ανθούλα Λαζαρίδου Δουρούκου υπήρξε μια πολύ σπουδαία Ελληνίδα ζωγράφος με μεγάλη συμβολή στην ελληνική τέχνη με πλούσιο έργο, το οποίο μας προσκαλεί για περαιτέρω ερμηνεία και ανάλυση στο μέλλον.
Στη συνέχεια ο εγγονός της Ανθούλας, Φάνης Τσιογκρής, σαν σε αγιογραφία μέσα από τις παιδικές του μνήμες έδωσε εικόνες από την κοινή του ζωή με την γιαγιά του, την αισιοδοξία της, τις συμβουλές της. «Να αποφεύγεις τις κηλίδες του μαύρου χρώματος».
Τέλος ο Γιάννης Γεωργόπουλος, Δήμαρχος Ερμιονίδας, εξήρε την μοναδικότητα της καλλιτεχνικής προσωπικότητας της ζωγράφου. Χαρακτήρισε το έργο της ως πολύχρωμο τεκμήριο μνήμης και πολύτιμης κληρονομιάς για τις νεότερες γενιές.
