Στο πλαίσιο των γενεθλίων του, όπως κάθε χρόνο, παρουσιάστηκαν τα πεπραγμένα του Μουσείου της Ακρόπολης, το οποίο επισκέφτηκαν τον τελευταίο χρόνο (β’ εξάμηνο 2023 έως 16 Ιουνίου 2024) σχεδόν 1.884.000 άτομα (η συνολική επισκεψιμότητα για το έτος 2023 ήταν 1.904.456), ενώ η «γιορτή» θα κορυφωθεί στις 26/6 με το άνοιγμα για το κοινό του «Μουσείου της Ανασκαφής», όπου θα εκτίθενται 1.150 αρχαία αντικείμενα.
Επιμέλεια: Κων/νος Τζιαμπάσης*
Συγκεκριμένα, χθες (19/6) παρουσιάστηκαν στο αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης από τον γενικό διευθυντή του, καθηγητή Νικόλαο Σταμπολίδη, στους δημοσιογράφους τα πεπραγμένα του ιδρύματος για τη χρονιά που πέρασε.
«Χαίρομαι που σας βλέπω μετά από έναν χρόνο εδώ για να κάνουμε αυτό που έκανε και ο αείμνηστος πρόεδρος Δημήτρης Παντερμαλής κάθε χρόνο, τώρα που πλησιάζει το θερινό ηλιοστάσιο, η μεγαλύτερη μέρα του χρόνου, που συμπίπτει με τα γενέθλια του Μουσείου», δήλωσε ο Ν. Σταμπολίδης, ο οποίος αναφέρθηκε και στις πρόσφατες εξελίξεις μετά την πρόσφατη 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (ICPRCP), όταν έγινε γνωστή η στάση της εκπροσώπου της Τουρκίας, που επιβεβαίωσε αυτό το οποίο υποστηρίζει εδώ και χρόνια η ελληνική πλευρά. Ότι δεν υπήρχε οθωμανικό φιρμάνι που να νομιμοποιεί την αρπαγή των Γλυπτών από τον Έλγιν.
«Επιβεβαίωσε αυτό που λέμε χρόνια και που παρουσιάζουμε και στην έκθεση “Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας”», τόνισε ο κ. Σταμπολίδης, προσθέτοντας πως ήταν «συγκινητικές» οι τοποθετήσεις των περισσοτέρων χωρών. «Ο Παναμάς δεν μίλησε μόνο για επιστροφή. Επιτακτικά είπε ότι πρέπει να επανενωθούν. Έχει δηλαδή περάσει και η έννοια της επανένωσης στις χώρες, για να μην μιλήσω για τις θερμές υποστηρίξεις της Αιγύπτου, της Ινδίας, της Τσεχίας, της Ιταλίας… Από τις 20 χώρες, τουλάχιστον οι 18 πάρα πολύ έντονα έθεσαν αυτό το θέμα της επιστροφής και επανένωσης των αρχιτεκτονικών γλυπτών του Παρθενώνα. Και επιμένω σε αυτό, γιατί δεν πρόκειται για ανεξάρτητα έργα. Δεν είναι αγάλματα που βρέθηκαν εδώ ή εκεί. Είναι κομμάτια της σύλληψης και της εκτέλεσης του μεγαλύτερου και σημαντικότερου αρχιτεκτονήματος, του έργου της κλασικής αισθητικής εποπτείας και φυσικά της δημοκρατίας που είναι ο Παρθενώνας», υπογράμμισε ο Ν. Σταμπολίδης, ο οποίος μίλησε και για τις οριστικές επανενώσεις του «θραύσματος Fagan» στον λίθο VI της ανατολικής ζωφόρου του Παρθενώνα (Ιούνιος 2022) και των τριών θραυσμάτων του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα από τα Μουσεία του Βατικανού στο Μουσείο Ακρόπολης (Μάρτιος 2023). «Η διαδικασία έως την οριστική επανένωση για το θραύσμα Fagan κράτησε μόνο 4 μήνες. Αυτός είναι ένας δρόμος που δείχνει πώς πρέπει να γίνει και η διαδικασία με τα επόμενα κομμάτια του Παρθενώνα τα οποία πρέπει να έρθουν και να ενωθούν με το σώμα του», τόνισε μεταξύ άλλων ο καθηγητής.
Πεπραγμένα
Από όλα τα σημαντικά που έγιναν τον τελευταίο χρόνο στο Μουσείο Ακρόπολης, ξεχωρίζουν η περιοδική έκθεση με τίτλο «ΝοΗΜΑΤΑ. Προσωποποιήσεις και Αλληγορίες από την Αρχαιότητα έως Σήμερα», η οποία ολοκληρώθηκε τον περασμένο Απρίλιο, μια τετραλογία -Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Αναγέννηση, Νεότερη Τέχνη- κατά την οποία οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν 164 έργα, μικρού, μεσαίου και μεγάλου μεγέθους, διαφορετικών υλικών και εποχών, από 55 μουσεία και ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, αλλά και από ιδιώτες. Από τις 28 Μαΐου 2024 έως και τις 8 Σεπτεμβρίου 2024 το Μουσείο παρουσιάζει στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων την έκθεση φωτογραφίας του Robert McCabe με τίτλο «Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων» (είσοδος ελεύθερη), που οργάνωσε το Υπουργείο Τουρισμού και ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού. Μια μοναδική αναδρομή στην «ελληνική περίοδο» του McCabe, με περίπου 100 φωτογραφίες, που στοχεύουν στο να αναδειχθεί η αυθεντικότητα, ο πολιτισμός, η ιστορία, η ομορφιά και οι άνθρωποι στην καθημερινότητα της μεταπολεμικής Ελλάδας μέσα από τη ματιά του Αμερικανού καλλιτέχνη.
Η έκθεση «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας», που πραγματοποιείται με την ευκαιρία των 200 χρόνων από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα στο φουαγιέ του ισογείου του Μουσείου (ελεύθερη είσοδος), ξεκίνησε τον Απρίλιο 2024 και θα διαρκέσει όλον τον χρόνο. Μια ξεχωριστή έκθεση (και μια εξαιρετική δίγλωσση έκδοση, ελληνικά και αγγλικά, που τη συνοδεύει) που παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, το πρωτότυπο διαβατήριο του Βύρωνα, ένα αναπάντεχο πραγματικό επίσημο σουλτανικό έγγραφο που εκτίθεται για πρώτη φορά στο Μουσείο, με αφορμή το οποίο συζητείται εκ νέου η επιχειρηματολογία για την επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με τους διοργανωτές, φαίνεται καθαρά τι είναι σουλτανικό φιρμάνι και τι παρουσιάζεται στην επιστολή, που μεταφρασμένη στην ιταλική γλώσσα, θεώρησαν οι Βρετανοί το 1816 ότι μπορούσαν να αγοράσουν και να μεταβιβάσουν στο Βρετανικό Μουσείο, τα γλυπτά της λεηλασίας του Έλγιν, όταν εκείνος χρεοκόπησε.
Επίσης, συνεχίζεται η πρωτοβουλία του αείμνηστου Δημήτρη Παντερμαλή, η παρουσίαση δηλαδή δράσεων και εκθέσεων με σημαντικά έργα του αρχαίου κόσμου από σπουδαίους τόπους της ελληνικής περιφέρειας, αλλά και η ανάδειξη θεμάτων που θα ενδιέφεραν τον σύγχρονο επισκέπτη, διεγείροντας παράλληλα το ενδιαφέρον του να επισκεφθεί τους τόπους προέλευσης των εκθεμάτων. Μια από αυτές τις δράσεις είναι η φωτογραφική έκθεση «Μινωικός πολιτισμός. Μια ματιά μέσα από μνημεία της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου», που οργανώθηκε από την Περιφέρεια Κρήτης και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, στο πλαίσιο του έργου «Δράσεις Τουριστικής Προβολής Περιφέρειας Κρήτης 2019-2021», και η οποία θα ολοκληρωθεί στις 25/6.
Τη χρονιά που πέρασε ποικίλες ήταν οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που έγιναν στο πλαίσιο των εορταστικών περιόδων, Χριστούγεννα, Πάσχα, αλλά και την Αυγουστιάτικη Πανσέληνο (1/8/23), όταν η μουσικοχορευτική εκδήλωση «Tango Acropolis» στο προαύλιο του Μουσείου φιλοξένησε κορυφαίους και διεθνούς φήμης χορευτές του tango. Πολλές επίσης ήταν οι πρωτότυπες θεματικές παρουσιάσεις, τα προγράμματα για ειδικές ομάδες κοινού, αλλά και οι επισκέψεις των σχολείων.
Συγκεκριμένα, την περίοδο Ιουνίου 2023 – Μαΐου 2024 το Μουσείο επισκέφθηκαν 186.537 μαθητές σχολείων από την Ελλάδα και 89.620 μαθητές σχολείων από το εξωτερικό. Από αυτούς πολλοί παρακολούθησαν κάποιο από τα 7 εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρει το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, ενώ για τα σχολεία που αδυνατούν να επισκεφθούν το Μουσείο, συνεχίζεται το πρόγραμμα «Το Μουσείο στο σχολείο», όπου τα σχολεία έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε 5 διαδικτυακά προγράμματα που παρουσιάζουν ζωντανά οι αρχαιολόγοι του Μουσείου. Άλλα ευφάνταστα προγράμματα αφορούν οικογένειες με παιδιά, ενώ συνεχίζεται η συνεργασία σε εκπαιδευτικά θέματα με τον Τομέα Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ). Τέλος, σημαντικές ήταν οι εργασίες τεκμηρίωσης και συντήρησης που πραγματοποίησε το Μουσείο Ακρόπολης, όπως για τα έργα που εκτίθενται στο νέο «Μουσείο της ανασκαφής».
Σημειώνεται ότι από το Νοέμβριο η τιμή του εισιτηρίου στο Μουσείο Ακρόπολης θα είναι ενιαία για όλο τον χρόνο (20 ευρώ γενική είσοδος και 10 ευρώ μειωμένη είσοδος), ενώ θα συνεχίζουν να δικαιούνται μειωμένη και δωρεάν είσοδο στο Μουσείο συγκεκριμένες κατηγορίες επισκεπτών.
*Ο Κων/νος Χ. Τζιαμπάσης είναι Αρχαιολόγος
