home design 800x400

Γορτυνία: Η Μονή Παναγίας Κλειβωκάς ανάμεσα σε Κοντοβάζαινα και Δήμητρα

Πώς ήταν η Μονή το 1979 μέσα από ένα βουβό έγχρωμο φιλμ – Μια ματιά στα γειτονικά χωριά Κοντοβάζαινα και Δήμητρα

Η Μονή της Παναγίας της Κλειβωκάς ή αλλιώς Παναγία ή Ζωναρίτισσα, βρίσκεται κοντά στα χωριά Κοντοβάζαινα και Δήμητρα στον Δήμο Γορτυνίας, της ορεινής Αρκαδίας. Το μοναστήρι είναι χτισμένο στην είσοδο σπηλιάς, η οποία λόγω βάθους και στενής διαμέτρου από ένα σημείο και μετά είναι ανεξερεύνητη.

Η τραχιά φυσιογνωμία του τοπίου και το δύσβατο και απροσπέλαστο σχεδόν του εδάφους έχει τροφοδοτήσει πολλούς θρύλους και παραδόσεις σχετικά με την εύρεση της εικόνας της Θεομήτορος και την κτίση του μοναστηριού.

Η θαυματουργή εικόνα

Κατά μια παράδοση, η εικόνα της Παναγίας, που λέγεται ότι είναι μια από τις έντεκα του Απόστολου Λουκά, ήταν στο σημείο όπου σήμερα είναι το εκκλησάκι της Αγίας Άννας στην Κάτω Κλειβωκά, στη θέση Μπέλκος, όπου στην προχριστιανική περίοδο λατρευόταν η θεά Αλουσία Δήμητρα. Στο σημείο αυτό υπήρξε μοναστήρι των Αγίων Θεοδώρων Καλαβρύτων. Το μοναστήρι αυτό διαλύθηκε και ο ναός κατεστράφη επί τουρκοκρατίας και πιθανότατα κατά την απόβαση του Ιμπραήμ πασά στην Πελοπόννησο κατά τα έτη 1825-1828.

Για την τύχη της θαυματουργής εικόνας δεν υπάρχει κανένα επίσημο στοιχείο. Κατά μίαν άποψη, οι Χριστιανοί, οι οποίοι ήξεραν καλά τα κατατόπια και τις ασφαλείς κρυψώνες, μετέφεραν την εικόνα στη σπηλιά, όπου την έκρυψαν, και από το δύσβατο και μυστικό μονοπάτι πήγαιναν και προσεύχονταν. Κατά άλλη άποψη-παράδοση και θρύλο, λέγεται ότι η εικόνα ευρέθη μετά από σχετικό όνειρο από χωρικό, που καταγόταν από το διπλανό χωριό Δήμητρα Αρκαδίας.

Το εκκλησάκι και το κλιμακοστάσιο

Το εκκλησάκι κατασκευάστηκε στο τέλος της περασμένης εκατονταετίας από τον Κοντοβαζαινίτη Σοφιανόπουλο, εγκαταστημένο στο Κάιρο της Αιγύπτου. Το κλιμακοστάσιο κατασκευάστηκε δέκα χρόνια αργότερα με δαπάνη του ιδίου.

Από την κτίση του και μετά, το μοναστήρι λειτούργησε σαν γυναικεία μονή. Τη μεγαλύτερη ακμή του γνώρισε επί ηγουμενίας της Μοναχής Μακαρίας Καρρά.

Το σβησμένο έθιμο

Γιορτάζει την Παρασκευή του Πάσχα, της Ζωοδόχου Πηγής. Στα παλαιότερα χρόνια η γιορτή συνδυαζόταν με λαμπρά πανήγυρη στα Φραγκάλωνα και θεωρείτο ένα από τα μεγαλύτερα θρησκευτικά και κοσμικά γεγονότα όλων των γύρω χωριών.

Τελευταία καθιερώθηκε άλλη μια γιορτή στις 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα της Παναγίας, με μια προσπάθεια αναβίωσης του παλιότερου εθίμου.

Η Μονή Κλειβωκάς το 1979

Ο κινηματογραφιστής βρίσκεται στη Μονή της Παναγίας της Κλειβωκάς (ή αλλιώς Παναγία ή Ζωναρίτισσα).

Με ένα πανοραμικό πλάνο βλέπουμε το ορεινό τοπίο και η κάμερα καταλήγει στο εκκλησάκι και τα κελιά της Μονής.

Το βουβό έγχρωμο φιλμ έχει τραβηχτεί εν έτει 1979.

Βίντεο: Aylon Film Archives

Κοντοβάζαινα Γορτυνίας

Η Κοντοβάζαινα είναι κεφαλοχώρι της Γορτυνίας, στα βορειοδυτικά του νομού Αρκαδίας και απέχει 72 χιλιόμετρα από την Τρίπολη.

Είναι χτισμένη στις πλαγιές του όρους Αφροδισίου με θέα τον ποταμό και την κοιλάδα του Λάδωνα. Έχει υψόμετρο 700 μέτρα και πληθυσμό 386 κατοίκους.

Αξιοθέατα

Μαζί με τον κοντινό οικισμό Παραλλογγοί είναι χαρακτηρισμένη σαν παραδοσιακός οικισμός με πολλά παραδοσιακά πέτρινα σπίτια, γεφύρια, βρύσες, νερόμυλους και λιθόκτιστες εκκλησίες (συνολικά 18) που αποτελούν αξιόλογα δείγματα της τοπικής αρχιτεκτονικής.

Τουριστικά αξιοθέατα της περιοχής θεωρούνται: η Ιερά Μονή Παναγίας Κλειβωκάς, οι Ιεροί Ναοί Αγίου Νικολάου – Αγίου Γεωργίου, ο αρχαιολογικός χώρος της Ερικύνης Αφροδίτης σε απόσταση 4 χιλιομέτρων και ο ανακαινισμένος νερόμυλος Αγ. Νικολάου αρχικής κατασκευής το 1884.

Προσωπικότητες που κατάγονται από το χωριό

Είναι ο τόπος καταγωγής του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη και του αδελφού του και ηθοποιού Αλέκου Λειβαδίτη.

Απο την Κοντοβαζαινα κατάγονται και διακεκριμένοι επιχειρηματίες και πολιτικοί όπως οι αδερφοί Λαμπρόπουλοι, Βάρδας Κωνσταντίνος, αδελφοί Δούρου και Γεώργιος Τσάκαλος, βουλευτής, επιχειρηματίας και συγγραφέας.

Δήμητρα Γορτυνίας

Η Δήμητρα, έως το 1928 γνωστή ως Δίβριτσα, είναι ορεινό χωριό του δήμου Γορτυνίας στο βορειοδυτικό τμήμα του Νομού Αρκαδίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός του χωριού ανέρχεται στους 103 μόνιμους κατοίκους.

Πώς προήλθε η ονομασία του χωριού

Ο οικισμός έφερε αρχικά την ονομασία Δίβριτσα, η οποία είναι είτε αρβανίτικης προέλευσης και προσδιορίζει έναν τόπο με πολλά νερά είτε, πιο πιθανά, σλαβικής προέλευσης που προέρχεται από το αρχαίο σλαβικό «ντμπρ» που σημαίνει χαράδρα ή χάσμα.

Το 1928 έλαβε τη σημερινή του ονομασία (Δήμητρα) από τον αρχαίο ναό της Ελευσίνιας Δήμητρας.

Ιστορικά στοιχεία

Η Δήμητρα είναι κτισμένη σε υψόμετρο 540 μέτρων, 111 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Τρίπολης και σε κοντινή απόσταση από την Κοντοβάζαινα. Νότια του χωριού διέρχεται ο ποταμός Λάδωνας και σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα ερείπια του αρχαίου ναού της Ελευσίνιας Δήμητρας και το γυναικείο μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής της Παναγίας Κλειβωκάς.

Μνεία για τον οικισμό γίνεται κατά το τελευταίο διάστημα της Τουρκοκρατίας από τον Γάλλο περιηγητή Πουκεβίλ. Από τη Δήμητρα κατάγονταν ο αγωνιστής της Επανάστασης του 1821 Σπήλιος Χελωνιάρης και ο πολιτικός Ηλίας Γ. Παπαηλιού.

Αμπέλια και ελιές

Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κατά κύριο λόγο με αγροτικές εργασίες (αμπελουργία και ελαιοκαλλιέργεια).

Η κεντρική εκκλησία της Δήμητρας είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο και διαθέτει ξυλόγλυπτο τέμπλο.

Σχόλια

Exit mobile version