Ο Πύργος των Καπετανάκηδων, γνωστός και ως Κάστρο των Καπετανάκηδων, δεσπόζει στην κορυφή ενός λόφου, το επονομαζόμενο Πετροβούνι, στο χωριό Χαραυγή, στα Σωτηριάνικα που ανήκουν στη Δυτική Μάνη. Πρόκειται για ένα φρουριακό συγκρότημα που στην ουσία αποτελεί μια σύνθετη εξέλιξη του κλασικού Μανιάτικου πύργου.
Το συγκρότημα Πετροβούνι το έχτισε πριν 180 περίπου χρόνια ο Καπετάν Γεωργάκης Καπετανάκης ένας από τους 14 καπετάνιους της Μάνης, αρχηγός της οικογένειας και της γενιάς των Καπετανάκηδων.
Η ένδοξη οικογένεια των Καπετανάκηδων
Πρόκειται για ένα φρουριακό συγκρότημα, στην ουσία, που αποτελεί τυπικό δείγμα του ιδιότυπου αρχιτεκτονικού τύπου του πύργου, που απαντάται αποκλειστικά στη Μάνη.
Ο Πύργος ανήκε στην ένδοξη οικογένεια των Καπετανάκηδων, από τις τάξεις της οποίας αναδείχθηκαν σπουδαίοι οπλαρχηγοί που διακρίθηκαν κατά την Επανάσταση του 1821.
Το συγκρότημα πιθανότατα άρχισε να χτίζεται στα τέλη του 18ου αιώνα, με πιθανή ημερομηνία ολοκλήρωσής του το 1795, όπως αναγράφεται πίσω από μία εικόνα του Προφήτη Ηλία. Κτήτοράς του ήταν ο καπετάν Γιωργάκης Καπετανάκης, ένας από τους 14 καπεταναίους της Μάνης, και αρχιμάστορας ο Νικήτας Μανδραπήλιας, όπως φανερώνεται από έγγραφα της περιόδου, ανάμεσα στα οποία και η διαθήκη του ίδιου του καπετάν Γιωργάκη, όπου αναφέρεται ότι επιθυμούσε να μεταβιβάσει το συγκρότημα αυτό στα παιδιά του.
Τι θα δει ο επισκέπτης του Μανιάτικου Πύργου
Μπαίνοντας στον περίβολο του συγκροτήματος, συναντά στα δεξιά το μεγαλύτερο πύργο, που είναι και το βασικό κτίσμα, ο οποίος προσφέρει υπέροχη θέα προς το Μεσσηνιακό κόλπο. Στα αριστερά υπάρχει μικρότερος πύργος, πλησίον του οποίου υπάρχει και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Το συγκρότημα στο σύνολό του σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση και αποτελεί ένα από τα αξιολογότερα αξιοθέατα της περιοχής.
Το μικρό αυτό φρούριο είναι τραπέζιο στο σχήμα, εκτείνεται σε τρεις ορόφους και περιβάλλεται από κυκλικούς πυργίσκους. Η είσοδος είναι από τα ανατολικά, όπου υπάρχει τοξωτή πύλη. Μπαίνοντας, θα συναντήσεις έναν τάφο, μέσα στον οποίο διακρίνεται ακόμα ένας ανθρώπινος σκελετός. Δεν αναγράφεται κανένα στοιχείο αναφορικά με τον «ένοικο» του τάφου, πιθανότατα όμως να ήταν κάποιο μέλος της οικογένειας. Στα δεξιά υπάρχει ο κυρίως πύργος, ο οποίος προσφέρει πανοραμική θέα προς όλο τον Μεσσηνιακό κόλπο. Στα αριστερά υπάρχει ένας χαμηλότερος κυκλικός πύργος και δίπλα από αυτόν το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, που πρέπει να ήταν ο ιδιωτικός ναός της οικογένειας. Στη βόρεια και στη δυτική πλευρά υπήρχαν τα κτίσματα των κατοικιών, καθώς και των αποθηκευτικών και βοηθητικών χώρων. Ο οχυρωμένος περίβολος έχει πάνω από 100 πολεμίστρες, ενώ στις τρεις γωνίες υπάρχουν αμυντικοί πύργοι. Στον κεντρικό περίβολο διακρίνονται τα στόμια δύο δεξαμενών, όπου συγκεντρωνόταν το βρόχινο νερό που χρησιμοποιούνταν για την ύδρευση του συγκροτήματος.
Σήμερα ο πύργος στο Πετροβούνι διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση, είναι επισκέψιμος και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα στην περιοχή.
