Το Καστρί είναι ένα γραφικό χωριό της Βόρειας Κυνουρίας, χτισμένο στον Πάρνωνα σε υψόμετρο 950 μέτρων, και ανήκει στα λεγόμενα καστριτοχώρια. Λόγω της εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς της, η περιοχή γύρω από το Καστρί και τα καστριτοχώρια έχει δίκαια χαρακτηριστεί ως το «Πήλιο της Αρκαδίας».
Μέχρι το 1960 ήταν γνωστό με την ονομασία Άγιος Νικόλαος και υπήρξε στις αρχές του περασμένου αιώνα η έδρα του τότε Δήμου Τανίας, που αποτελούνταν, επίσης από τα χωριά Έλατος, Ωριά, Νέα Χώρα, Περδικόβρυση, Καρατούλα και Μεσορράχη. Στην περιοχή βρίσκεται και η Μονή Τίμιου Προδρόμου, ενώ επίσης την διατρέχει ο ποταμός Τάνος. Συνορεύει με τα χωριά: Άγιος Πέτρος, Άνω Δολιανά, Βούρβουρα, Κούτρουφα και Στόλος.
Τον χειμώνα το χωριό της ορεινής Αρκαδίας και η γύρω περιοχή γίνονται κάτασπρα από το χιόνι, δημιουργώντας ένα παραμυθένιο σκηνικό.
Από τους 2.000 κατοίκους έμειναν οι 400
Κάποτε ήταν το μοναδικό ορεινό χωριό στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας που διέθετε Γυμνάσιο και Λύκειο, ενώ είχε μέχρι και νοσοκομείο. Πολλοί κάτοικοι ασχολούνται με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων όπως κεράσια, κάστανα, καρύδια, πατάτες και ντομάτες.
Το χωριό είναι κρυμμένο μέσα σε καταπράσινη λοφοσειρά, γεμάτη καστανιές, πλατάνια, κερασιές και καρυδιές. Κατά το παρελθόν γνώρισε μεγάλη άνθηση. Τον περασμένο αιώνα οι κάτοικοί του, σε μια προσπάθεια να μην ξενιτευτούν, καταπιάστηκαν με διάφορα επαγγέλματα, όπως π.χ. του μάστορα και του μυλωνά, στα οποία και διέπρεψαν.
Στην καλύτερη του περίοδο το Καστρί απαριθμούσε 2.000 κατοίκους. Δυστυχώς οι συνθήκες ήταν δύσκολες, με αποτέλεσμα πολλοί να εγκαταλείψουν το χωριό τους και να αναζητήσουν την τύχη τους αλλού, αφήνοντας πίσω όλους κι όλους 400 κατοίκους που ασχολούνται ως επί το πλείστον με την κτηνοτροφία και τη γεωργία.
Αξιοθέατα
Το χωριό διαθέτει όμορφη πλατεία και αρκετά γραφικά σοκάκια, τα οποία μας οδηγούν στα παραδοσιακά, πετρόκτιστα σπίτια και στα παλιά μαγαζάκια. Στην πλατεία μπορεί κανείς να γευτεί μοναδικά παραδοσιακά πιάτα ή να πιει τον καφέ του σε ένα από τα καφενεία απολαμβάνοντας την υπέροχη θέα προς τον Πάρνωνα, πριν ξεκινήσει την περιήγησή του στο χωριό.
Ανάμεσα σε αυτά που θα θαυμάσει είναι και το διώροφο πετρόκτιστο δημοτικό σχολείο, το οποίο δώρισε στο χωριό ο Συγγρός το 1912, η όμορφη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, καθώς και ο νερόμυλος της Εκκλησιάς, ο οποίος στέκει λίγο πιο πάνω από τα τελευταία σπίτια του χωριού.
Το επιβλητικό φαράγγι και το μοναδικό κεδρόδασος
Βορειοανατολικά του χωριού ξεκινά ένα επιβλητικό φαράγγι, μέσα στο οποίο στέκει μεγαλόπρεπη η Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου, στην οποία μπορεί κανείς να φτάσει πεζοπορώντας, περνώντας μέσα από μαγευτικά τοπία.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το μοναδικό στην Ευρώπη κεδρόδασος, το οποίο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση, στο δρόμο Άστρους – Αγίου Πέτρου.
Το δάσος δενδρόκεδρου (ή γιουνίπερων κατά το επιστημονικότερο), απλώνεται στις πλαγιές του Πάρνωνα, κάτω από την Μεγάλη Τούρλα που υψώνεται στα δυσθεώρητα 1.934 μέτρα.
Ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000, το δάσος των «δέντρων», όπως τo αποκαλούν οι ντόπιοι, απλώνεται σε μια έκταση που ξεπερνά τα 740 στρέμματα και αποτελεί σαφώς ένα από τα ωραιότερα σημεία του Πάρνωνα.
Ευκολότερη είναι η πρόσβαση από τη Μονή της Μαλεβής, κοντά στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας. Εναλλακτικά, μπορείτε να το προσεγγίσετε και από τον δασικό δρόμο ο οποίος ξεκινά από το χωριουδάκι τσέπης που λέγεται Σίταινα.
Από το 2007-2008 λειτουργεί στην περιοχή το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, τονίζοντας ακόμη περισσότερο την ιδιαίτερη ταυτότητα της περιοχής.
Τόπος καταγωγής ηρώων, επιστημόνων και πολιτικών
Από το Καστρί κατάγονται οι:
- Γεώργιος Αγγελινάκος, αγωνιστής της επανάστασης του 1821.
- Ιωάννης Κοκκώνης, αρχαιολόγος του 19ου αιώνα και από τους πρώτους παιδαγωγούς στην Ελλάδα.
- Θανάσης Βαλτινός, πεζογράφος, διηγηματογράφος, σεναριογράφος και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.
- Πέτρος Τατούλης, ιατρός και πολιτικός, βουλευτής Αρκαδίας με τη Νέα Δημοκρατία μεταξύ 1990 και 2009. Υφυπουργός Πολιτισμού στην κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή στο διάστημα 2004-2006, Περιφερειάρχης Πελοποννήσου (2010-2019).
- Κυριάκος Ντούμος, στιχουργός και κειμενογράφος.