Ανείπωτος πόνος, εξαθλίωση, θάνατος, θαμμένες στα ερείπια ελπίδες. Οι λέξεις αυτές έρχονται στον νου όταν ακούει κανείς για τη Λωρίδα της Γάζας. Η ιστορία αυτής της λωρίδας γης των 363 τετραγωνικών χιλιομέτρων είναι μία ιστορία διαρκών συγκρούσεων και κατακτήσεων.
του Κων/νου Τζιαμπάση*
Ο έλεγχός της έχει αλλάξει πολλές φορές χέρια ανά τους αιώνες. Πολλοί επιθυμούσαν τη στρατηγική της θέση και το καθεστώς της ως εμπορικού κόμβου στην παράκτια διαδρομή που συνδέει την Αίγυπτο με την ευρύτερη Μέση Ανατολή. Από τον θύλακα έχουν περάσει οι Φαραώ, οι Πέρσες, οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί, οι Άραβες, οι Φατιμίδες, οι Μαμελούκοι και οι Σταυροφόροι, πριν γίνει ένα από τα δύο παλαιστινιακά εδάφη υπό ισραηλινή κατοχή στη σύγχρονη εποχή.
Τώρα, καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις σφυροκοπούν τη Γάζα με αεροπορικές επιδρομές και έχουν εισβάλει με χερσαίες δυνάμεις για να εξαλείψουν από προσώπου γης την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς η ιστορία του μεσογειακού θύλακα ξαναγράφεται βίαια.
Προϊστορικοί οικισμοί από τα τέλη της 4ης χιλιετίας και με έντονη την αιγυπτιακή επιρροή, η αρχαία ελληνική πόλη Ανθηδών που εξελίχθηκε σε πολύ σημαντικό λιμάνι κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, βυζαντινοί ναοί, μοναστήρια και κοιμητήρια, ισλαμικά τεμένη από τον 7ο αιώνα, θρησκευτικά και κοσμικά κτίρια από τα χρόνια της κυριαρχίας των Μαμελούκων και των Οθωμανών συγκαταλέγονται στην ιδιαίτερα πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.
Ένα πέτρινο αγαλματίδιο ηλικίας 4.500 ετών, που εικονίζει τη θεά Ανάτ των Χαναναίων, που ήταν η θεά του πολέμου, του έρωτα και της ομορφιάς. μια θεά της αρχαιότητας, Το αγαλματίδιο, ύψους 22 εκατοστών, είναι σκαλισμένο σε ασβεστολιθική πέτρα και χρονολογείται από το 2.500 π.Χ. εντοπίστηκε στη νότια Λωρίδα της Γάζας και βρέθηκε στο χωράφι ενός Παλαιστίνιου αγρότη στο Χαν Γιουνές. Εντοπίστηκε σε μια περιοχή που ήταν σημαντικός εμπορικός δρόμος για πολλούς πολιτισμούς που έζησαν στην περιοχή αυτήν πριν από χιλιετίες και πολλοί αρχαιολόγοι όταν την θαύμασαν από κοντά στην έκθεση της Αρχαιολογικής Συλλογής της Γάζας την ονόμασαν ως η «θεά με το δάκρυ…» εξαιτίας ενός σημαδιού στην ασβεστολιθική πέτρα.
Η θεά Ανατ μάλλον έχει βαθιά λύπη για όσα συμβαίνουν στην Λωρίδα της Γάζας τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ των αντιπάλων, ελπίζοντας σε μια εκεχειρία μεταξύ τους που ίσως φέρει ειρήνη στην περιοχή.
*Ο Κων/νος Χαρ. Τζιαμπάσης είναι αρχαιολόγος
