Τα ιδρύματα με ιδιαίτερο πολιτισμικό προσανατολισμό όπως οι βιβλιοθήκες και τα μουσεία, αποτελούν τη βάση μιας παραγωγικής κοινωνικής ζωής. Τα μέλη μιας κοινωνίας (σε τοπικό και εθνικό επίπεδο) αναζητούν στα ιδρύματα αυτά, γνώσεις, εικόνες, ιδέες, ανανέωση και συμμετοχή στη διαμόρφωση μιας πολιτιστικής ζωής που τα απομακρύνει από την ρουτίνα της καθημερινότητας και δημιουργεί προϋποθέσεις πολύμορφης και πολύτροπης πρόσβασης στα πολιτισμικά αγαθά. Σε όλη την Ελλάδα, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, τα ιδρύματα αυτά ξεπερνούν την στατικότητα μιας τυπικής λειτουργίας και προσφέρουν μια πόρτα ανοιχτή σε έναν κόσμο πλούσιο σε πολιτισμικά ερεθίσματα.
Οι δημόσιες βιβλιοθήκες, συμμετέχουν στη διαδικασία πολιτισμικής παραγωγής μιας χώρας και ενός τόπου, συνδέοντας με τις δραστηριότητές τους το «κέντρο» με την «περιφέρεια» κατά τρόπο ώστε να δημιουργείται και να ανανεώνεται διαρκώς η παραγωγή αυτή και η διάχυσή της. Ανάμεσα στις δημόσιες βιβλιοθήκες, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ναυπλίου «Παλαμήδης», αποτελεί περισσότερα από εβδομήντα χρόνια τώρα ένα σημαντικό ίδρυμα πολιτισμού για την Αργολίδα. Οι δραστηριότητές της, εκτός από την κλασική μιας βιβλιοθήκης (διάθεση και δανεισμός βιβλίων), επιβεβαιώνουν τον χαρακτήρα ενός παραγωγικού πολιτισμικού ιδρύματος. Εκδόσεις ερευνών/μελετών, παρουσιάσεις λογοτεχνικών έργων, ομιλίες σημαντικών εκπροσώπων του ευρωπαϊκού πολιτισμού, διοργάνωση θεματικών ημερίδων, θεματικά προγράμματα για μαθητές, νέους και ενήλικες, κ.ά. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αυτών εντάσσεται εξάλλου και η έκδοση του νέου περιοδικού «ελεύθερη σκέψη» το οποίο θα παρουσιαστεί στην εκδήλωση του Σαββάτου 4 Νοεμβρίου 2023 (19:00).
Βεβαίως, η πορεία της Δ.Κ. Βιβλιοθήκης «Παλαμήδης» μέσα στο χρόνο χαρακτηρίστηκε κυρίως από τις προσωπικότητες που ασχολήθηκαν με την οργάνωση και την ανάπτυξή της. Οι άνθρωποι που πλαισιώνουν σήμερα το έργο της, στηρίζουν τις διαδικασίες αυτές. Χρειάζεται να τονισθεί πως το Εφορευτικό Συμβούλιο με Πρόεδρο τον Φιλόλογο Βασίλη Τσιλιμίγκρα, ανταποκρίθηκε σε εξαιρετικές προκλήσεις μεταξύ των οποίων και τα τεχνικά προβλήματα που αντιμετώπιζε το νεοκλασικό κτήριο. Με συντονισμένες προσπάθειες τα προβλήματα αυτά διορθώθηκαν και το κτήριο ανανέωσε την αρχιτεκτονική του ομορφιά και λαμπρότητα, ως ένα από τα ομορφότερα σημεία της πόλης. Ανάμεσα σε πολλά άλλα, δυο εξαιρετικής σημασίας διαδικασίες ολοκληρώθηκαν διευκολύνοντας, από τη μια, τις ερευνητικές δυνατότητες που προσφέρει η βιβλιοθήκη και επαναφέροντας, από την άλλη, τη Βιβλιοθήκη στο επίκεντρο της αργολικής πολιτισμικής παραγωγής.
Το πρώτο αφορά στη βιβλιοδεσία των τοπικών εφημερίδων, ένα έργο μεγάλης αξίας, καθώς επιτρέπει πλέον την εύκολη πρόσβαση και χρήση των εφημερίδων στους ερευνητές. Η Βιβλιοθήκη διαθέτει ένα πλούσιο αρχείο, το οποίο αποκτά νέο ερευνητικό ενδιαφέρον. Το δεύτερο αφορά στην έκδοση του πρώτου τεύχους της «ελεύθερης σκέψης», της περιοδικής έκδοσης της Βιβλιοθήκης. Θα μπορούσε να αποδοθεί σε μια κάποια «δράση βιβλιοργανωτικής ρουτίνας», αν δεν ερχόταν να καλύψει ένα τεράστιο κενό στην Αργολίδα. Πράγματι, τόσο στο Ναύπλιο όσο και στο Άργος, οι αντίστοιχες πνευματικές/επιστημονικές εκδόσεις (Ναυπλιακά Ανάλεκτα/Αργειακή Γη) έπαψαν να υπάρχουν καθώς οι Δημοτικές Αρχές απέσυραν το ενδιαφέρον τους. Μοναδική έντυπη παρουσία αξιώσεων σε ολόκληρη την Αργολίδα, παρέμενε το περιοδικό του Ερμιονικού Συνδέσμου «Η Ερμιόνη άλλοτε και τώρα». Η έκδοση επομένως της «ελεύθερης σκέψης», δεν προσδίδει απλά ένα νέο δυναμισμό στις δραστηριότητες της Βιβλιοθήκης, αλλά προσφέρει επιπλέον ένα δεύτερο σημαντικό βήμα έκφρασης σε επίπεδο Νομού για την έρευνα, την κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτισμική προσέγγιση θεμάτων των αργολικών κοινωνιών και του περιβάλλοντος κόσμου. Μόνο γι’ αυτή την προσφορά αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στον κ. Β. Τσιλιμίγκρα και τα μέλη του Εφορευτικού Συμβουλίου, καθώς η περιοδική έκδοση θα αναπτυχθεί και θα αποτελέσει αξιόλογο βήμα έκφρασης. Ήδη στο πρώτο αυτό τεύχος μια πλούσια ιστορική αναδρομή στην πορεία της Βιβλιοθήκης (Μνήμες και βιώματα, Χρ. Πιτερός), συνοδεύει και συνοδεύεται από ενδιαφέροντα κείμενα μιας επίσης πλούσιας θεματολογίας. Ευχόμαστε η παρουσίαση του Σαββάτου (4-11-2023) να αποτελέσει την αρχή μιας νέας πολιτισμικής παραγωγής στον αργολικό χώρο.
(Γ. Κόνδης)
