Τα σημαντικά γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων κάλυψαν σε δημοσιότητα τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς, οι οποίες ανέδειξαν δεκάδες έργα, καλλιτέχνες, χώρους, τόπους, μουσεία σε αμέτρητες εκδηλώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για την Αργολίδα η οποία παρά τον πολιτιστικό της πλούτο συμμετείχε ελάχιστα στις εκδηλώσεις αυτές, θα αναφέρουμε, έστω και καθυστερημένα, μερικά από τα σημαντικότερα «άγνωστα» μνημεία της και ακόμη σημαντικές προσπάθειες που έγιναν αυτή τη χρονιά για τη διάσωση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ανάμεσά τους μια αξιόλογη προσπάθεια που κατέληξε στη διαμόρφωση του νέου εκκλησιαστικού μουσείου του Ι.Ν. Ευαγγελίστριας Πρόνοιας Ναυπλίου.
Ο Ι.Ν. έχει τη δική του μεγάλη ιστορία και αποτελεί σημείο εκκίνησης για την διαμόρφωση της Πρόνοιας καθώς και μέρους της ιστορίας του Ναυπλίου. Είναι πια πασίγνωστο το μεγάλο προσκύνημα της 25ης Μαρτίου στο οποίο συμμετέχουν χιλιάδες άνθρωποι από ολόκληρη την Πελοπόννησο, την Ελλάδα, αλλά και ξένοι πολίτες. Είναι επίσης γνωστές οι κοινωνικές παρεμβάσεις με πλήθος εκδηλώσεων, συζητήσεων και παρουσιάσεων, αλλά είναι ιδιαίτερα γνωστό το «Γεύμα Αγάπης», με το οποίο βοηθούνται δεκάδες συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη και μάλιστα σε έναν αριθμό αυξανόμενο που ξεπερνά τα τοπικά όρια της ενορίας αλλά και αυτού του ίδιου του Δήμου!
Ταυτόχρονα η εκκλησιαστική επιτροπή και ο π. Ελευθέριος Μίχος, αναζητούν τρόπους ανάδειξης της εκκλησιαστικής πολιτισμικής κληρονομιάς που κατέχει ο Ι.Ν. Το μικρό μουσείο στον όροφο του κτηρίου στο οποίο μπορούσε ο επισκέπτης να θαυμάσει εκκλησιαστικά κειμήλια και ταυτόχρονα ένα φωτογραφικό αφιέρωμα στην ιστορία του Ι.Ν., αποτελούσε μια πρόθεση που υλοποιήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ποιότητα όπως και η δυνατότητα να έχουν οι επισκέπτες (κυρίως οι μαθητές) μια καλή εικόνα από την έκθεση των αντικειμένων ήταν περιορισμένη λόγω του μικρού χώρου και της «στενής» οπτικής που μπορούσαν να έχουν. Έτσι, με ατέλειωτες ώρες εθελοντικής εργασίας, οι άνθρωποι του Ι.Ν. Ευαγγελιστρίας κατάφεραν να παραδώσουν στο κοινό έναν χώρο που αλλάζει τόσο τα δεδομένα έκθεσης των αντικειμένων, όσο και την ποιότητα θέασής τους. Ο νέος χώρος βρίσκεται στο ίδιο κτήριο αλλά είναι ποιοτικά ασύγκριτος με τον προηγούμενο καθώς είναι μεγάλος και ενιαίος επιτρέποντας στον επισκέπτη μια γενική άποψη των εκθεμάτων, αλλά και μια εύκολη περιήγηση και προσέγγισή τους. Ο φωτισμός επίσης είναι καλύτερος και η παρουσίαση θεματικά ελκυστική.
Δίπλα στο μεγάλο βυζαντινό μουσείο Άργους (ΒΥΜΑ), το εκκλησιαστικό μουσείο του Ι.Ν. Ευαγγελιστρίας αποτελεί μιασημαντική όσο και μοναδική στο είδος της πηγή τεκμηρίων για την εκκλησιαστική ζωή και τέχνη γενικά και ειδικότερα στην Αργολίδα. Στο κέντρο του εκκλησιαστικού μουσείου ένας εξαιρετικός ξυλόγλυπτος επιτάφιος του 18ου αι. υποδέχεται τον επισκέπτη. Το προηγούμενο μεγάλο διάστημα με τη βοήθεια των συντηρητών του ΥΠΠΟ, ο επιτάφιος καθαρίστηκε και παραδόθηκε σε μια ανανεωμένη μορφή παρ’ ότι εκκρεμεί το τελικό στάδιο της συντήρησής του. Για τους επισκέπτες που αναζητούν περισσότερα στοιχεία για τα εκθέματα θα υπάρχουν στη συνέχεια κάρτες με στοιχεία της «ταυτότητάς τους». Όμως και η απλή περιήγηση στο χώρο θα ανταμείψει τον επισκέπτη καθώς ονόματα δωρητών, αγιογράφων και ημερομηνιών αποτελούν ενδείξεις που θα τον βοηθήσουν να έχει μια ιδέα για τα εκθέματα. Τέλος, από την άποψη της βυζαντινής τέχνης και της εκκλησιαστικής ζωής, ελπίζουμε και ευχόμαστε να δημιουργηθεί μια απλή βάση πληροφοριών που θα βοηθήσουν τον επισκέπτη ο οποίος δεν έχει απαραίτητα εντρυφήσει στα θέματα αυτά, να κατανοήσει τη λογική της έκθεσης.
Παρ’ ότι όλα αυτά χρειάζονται επίπονες και προσεγμένες προσπάθειες, το νέο εκκλησιαστικό μουσείο συμβάλει σημαντικά στην ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και σίγουρα η λειτουργία του θα βελτιωθεί στη συνέχεια. Μια επίσκεψη νομίζω πως θα δώσει στους επισκέπτες πολλά ερεθίσματα γνωριμίας καθώς, παρά τη μικρή εκθεσιακή του κλίμακα αποτελεί, όπως ήδη σημείωσα, μια αξιόλογη, μοναδική, όσο και υποστηρικτική παρουσία για το αργολικό μουσειακό δίκτυο.
Γιώργος Κόνδης (Κοινωνιολόγος, διδάσκων στο Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου).
