Πλησιάζοντας προς το λιμάνι της Σαλαμίνας, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να ατενίσει τις περιοχές Καματερό, Αμπελάκια και Παλούκια. Κάπου ανάμεσα στις δύο τελευταίες και μπροστά από την ακτή Σαλαμινομάχων, ξεπροβάλει μέσα σε μια μεγάλη έκταση η εντυπωσιακή εγκαταλελειμμένη έπαυλη Παναγιωτοπούλου.
Αυτή η έπαυλη λοιπόν, επονομαζόμενη και ως «βίλα Παναγιωτόπουλου» ή όπως είναι ευρύτερα γνωστή «κτήμα Χορς-Παναγιωτόπουλου ή απλά κτήμα Παναγιωτόπουλου» , παραμένει μέχρι και σήμερα ένα διαμάντι για την περιοχή, που δυστυχώς έχει εγκαταλειφθεί.
Η εμβληματική αυτή βίλα που με την αρχιτεκτονική της που θυμίζει την περίοδο του Μεσοπολέμου, κατακλύζεται από την πυκνή βλάστηση που εμποδίζει τους διερχόμενους να αντικρύσουν με καθαρή ματιά όλο το κτίριο.
Σύμφωνα με τον Βελτανισιάν (2015), η ανέγερση της χρονολογείται τη δεκαετία του 1920, την περίοδο δηλαδή όπου άρχισαν να χτίζονται στο νησί οι παραθεριστικές κατοικίες των Πειραιωτών-Αθηναίων.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ ως μόνιμη κατοικία, γι’ αυτό και δεν διαθέτει κεντρική θέρμανση, παρά μόνο ως εξοχική, καθώς ο ιδιοκτήτης μαζί με την οικογένεια του την επισκεπτόταν για κάποιους μήνες το καλοκαίρι.
Στην βίλα Παναγιωτοπούλου φιλοξενήθηκαν ενίοτε μεγάλα ονόματα επωνύμων όπως οι ηθοποιοί του ελληνικού κινηματογράφου Βασίλης Αυλωνίτης, Κώστας Χατζηχρήστος, Σπεράντζα Βρανά, ο γνωστός Φιλοποίμην Φίνος, ο Αλέξης Μινωτής, η Κατίνα Παξινού και η Κάκια Παναγιώτου (Παναγιωτοπούλου-Καρρά, 2020).
Μέσα στην έκταση, η οποία, όπως πληροφορούμαστε από την κα. Παναγιωτοπούλου-Καρρά, (2020) αγοράστηκε από τον Τάκη Παναγιωτόπουλο κομμάτι-κομμάτι και ενώθηκε μετέπειτα, υπάρχει μέχρι και σήμερα ένας μικρός ναός όπου, σύμφωνα με την κα. Καρδαμίτση-Αδάμη (2006), οικοδομήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα σύμφωνα με τα σχέδια του μηχανικού Ιωάννη Ζολώτα μαζί με ολόκληρη την υπόλοιπη βίλα. Μάλιστα ο συγκεκριμένος ναός, αποτελεί σχεδόν πιστό αντίγραφο του ναού του Αγίου Νικολάου, ένα έργο του Ernst Ziller, με χρονολογία κατασκευής τα τέλη του 19ου αιώνα (Κασιμάτη, 2010).
Σημαντική πληροφορία για την πορεία της βίλας μέσα στο χρόνο, αποτελεί το γεγονός πως η τελευταία ιδιοκτήτρια ήταν η γνωστή Ελληνίδα χορογράφος και εμβληματική μορφή των Ολυμπιακών αγώνων, Μαρία Χορς (το γένος Παναγιωτοπούλου), κόρη του πρώην δημάρχου Πειραιώς Παναγιώτη (Τάκη) Παναγιωτόπουλου. Όπως είναι ευρέως γνωστό, η κυρία Χορς αφότου φοίτησε στη σχολή της Κούλας Πράτσικα και κατέκτησε το δίπλωμα του επαγγελματικού τμήματος της σχολής, το 1936 υπήρξε μία από τις ιέρειες της Τελετής Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας (Σγουράκης, & Σγουράκη, 2005).
Τεράστια εντύπωση, ακόμη, προκαλεί η εμβληματική, θεόρατη, ξύλινη, πράσινη πόρτα της κυρίας εισόδου της βίλας με πολλά στοιχεία Art Nouveau. Το εν λόγω καλλιτεχνικό ύφος, ξεκίνησε στη Γαλλία στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα και ένα από τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι το ξύλο σε σκούρους τόνους ενώ κυριαρχεί το πράσινο χρώμα (Gombrich, 1998).
