Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του τελικού συνεδρίου του έργου “SAVEWOODENBOATS” το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας από 25 έως 26 Σεπτεμβρίου 2023.
Οι εργασίες του Συνεδρίου ξεκίνησαν την Δευτέρα το απόγευμα με το καλωσόρισμα από την Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου – Μουσείου Ύδρας (ΙΑΜΥ) κ. Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου, προς όλους τους συμμετέχοντες εταίρους και τους παρευρισκόμενους. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην ευτυχή απόληξη των προσπαθειών 22 χρόνων για τη διάσωση του παραδοσιακού σκαριού «ΕΛΕΝΗ Π.» το οποίο τελικά «διασώθηκε» έστω και εν μέρει με την ελεγχόμενη αποσυναρμολόγησή του και σε ψηφιακή μορφή μέσω του έργου αυτού.
Ο Πρόεδρος της απογευματινής συνεδρίας, Καθηγητής του ΠΘ κ. Μιχάλης Σκαρβέλης, έδωσε το έναυσμα των εισηγήσεων με πρώτη εισηγήτρια την κ. Αδαμοπούλου με θέμα: “Ξύλινα ναυπηγήματα στα καρνάγια της Ύδρας, άλλοτε και τώρα: Ιστορική αναδρομή“. Στη συνέχεια, ο Αρχιτέκτων και Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ, κ. Παναγιώτης Τουλιάτος, πήρε τον λόγο, ο οποίος ανέπτυξε την εισήγηση του με θέμα “Διερεύνηση κρισίμων κατασκευαστικών χαρακτηριστικών του αρχαίου πλοίου της Κυρήνειας“. Η Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Σταυρούλα – Βίλλυ Κ. Φωτοπούλου ήταν η επόμενη εισήγητρια και μίλησε για την «Πολιτισμική αξία των ξύλινων σκαφών και τη διαφύλαξη της ξυλοναυπηγικής τέχνης“. Στη συνέχεια , ο αρχιτέκτων, κ. Κώστας Δαμιανίδης, μέσω διαδικτυακής σύνδεσης, ανέπτυξε το θέμα “Μελέτη κατασκευής του φυσικού αντιγράφου του περάματος Ελένη Π. “.
Την χορεία των προγραμματισμένων εισηγήσεων έκλεισε ο Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Σκιάθου κ. Γιάννης Παρίσης με θέμα “Το λυκόφως των ναυπηγών της Σκιάθου (1940-1950)“. Στο τέλος της συνεδρίας ζήτησε και πήρε τον λόγο ο δημοτικός σύμβουλος και Πρόεδρος του Συλλόγου Οικολόγων Ύδρας κ. Μανώλης Τσακίρης, ο οποίος όντας ο ίδιος ιδιοκτήτης ξύλινου καϊκιού μίλησε για την εμπειρία του και ολοκλήρωσε την παρέμβαση του ευχαριστώντας την κ. Αδαμοπούλου για την πολύτιμη συμβολή της στον πολιτισμό και ιδιαίτερα στην πολύχρονη προσπάθειά της για τη διατήρηση και ανάδειξη της ξυλοναυπηγικής τέχνης.
Η δεύτερη συνεδρία του Συνεδρίου, συνεχίστηκε την Τρίτη το πρωί, με Πρόεδρο την κ. Κ. Αδαμοπούλου, η οποία αρχικά έδωσε τον λόγο στον Αρχιπλοίαρχο ΛΣ Ζαφείρη Ροκίδη, εκπρόσωπο του Αρχηγού του Λιμενικού Σώματος, ο οποίος μεταφέροντας τον χαιρετισμό του Γενικού Γραμματέα του ΥΕΝ Ευάγγελου Κυριαζόπουλου αναφέρθηκε στις προσπάθειες του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, για τη διάσωση των ξύλινων παραδοσιακών καϊκιών στην Ελλάδα.
Οι προγραμματισμένες εισηγήσεις ξεκίνησαν με την κ. Μάρθα Παπαδοπούλου, Διδάκτoρα / Αρχειονόμο, Διευθύντρια ΓΑΚ-Ιστορικό Αρχείο Ηπείρου, η οποία αναφέρθηκε στο θέμα “Κωπήλατα ξύλινα καΐκια της Παμβώτιδας και ο πρώτος αλιευτικός συνεταιρισμός στην Ελλάδα (1923-1950)“. Στη συνέχεια, η κ. Παναγιώτα Δεδετζή, Msc Βιβλιοθηκονόμος, Υπεύθυνη Δανειστικής Βιβλιοθήκης Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη παρουσίασε την εισήγηση με θέμα “Αρχειοθέτηση ξύλινων σκαφών: Οργάνωση, καταγραφή, τεκμηρίωση, ψηφιοποίηση των αρχείων των ξύλινων σκαφών από τα αρχεία του Γ’ Κλάδου/ΑΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ.“. Έπειτα τον λόγο πήρε ο Στέφανος Βαγενάς, Συνιδρυτής της εταιρίας Read Lab, ο οποίος μίλησε για τις ”Προηγμένες Τεχνολογίες Εκτεταμένης Πραγματικότητας στον Πολιτισμό – Η περίπτωση του SaveWoodenBoats”. Ακολούθησε ημίωρο διάλειμμα για τους σύνεδρους και τους συμμετέχοντες για καφέ και σνακ και παράλληλα παρουσιάστηκε από τον κ. Στέφανο Βαγενά και το προσωπικό του Μουσείου, η ψηφιακή έκθεση «SaveWoodenBoats» η οποία έχει εγκαινιαστεί και παρουσιάζεται από τον Ιούλιο στο ΙΑΜ Ύδρας. Οι εργασίες του συνεδρίου συνεχίστηκαν με τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κ. Κώστα Κολομβάτσο να αναφέρεται στο “Ψηφιακό Μοντέλο του ΕΛΕΝΗ Π. και τη Διαχείριση της Ψηφιοποιημένης Πληροφορίας“. Έπειτα, η αρχαιολόγος κ. Μαργαρίτα Τιλελή, αναφέρθηκε στα “Αποτελέσματα και συμπεράσματα από την ελεγχόμενη αποσυναρμολόγηση του ΕΛΕΝΗ Π. Ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα για την έρευνα της ελληνικής παραδοσιακής ξυλοναυπηγικής“. H πρωινή συνεδρία συνεχίστηκε με την εισήγηση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Επιστημονικού Υπεύθυνου του έργου, κ. Μιχάλη Σκαρβέλη με θέμα: “Συμπεριφορά στοιχείων ξύλινου σκάφους σε τεχνικές προστατευτικού εμποτισμού: Η περίπτωση του περάματος “ΕΛΕΝΗ Π.“. Η τελευταία εισήγηση του συνεδρίου με θέμα “Τεχνικές τεκμηρίωσης και επεμβάσεις συντήρησης σε ξύλινα παραδοσιακά σκάφη. Η περίπτωση εφαρμογής του Ελένη Π.”, αναλύθηκε από τον Δημήτρη Τσίποτα, Πρόεδρο της εταιρίας Politistica, ο οποίος παρουσίασε και την ιστοσελίδα www.savewoodenboats.gr που δημιουργήθηκε επ’ ευκαιρία του Έργου.
Στο τέλος, τα φώτα έσβησαν στη συνεδριακή αίθουσα για να προβληθεί σε Α’ προβολή το εξαιρετικό και συγκινητικό ντοκιμαντέρ με θέμα το παραδοσιακό σκαρί «ΕΛΕΝΗ Π.», με ιστορική αναδρομή από το σκάρωμα του στη Σκιάθο, τον ερχομό του και την προσφορά του στην Ύδρα, μέχρι και τις εναγώνιες προσπάθειες του ΙΑΜΥ για τη διάσωση του καθώς και της πορείας των εργασιών του έργου SAVEWOODENBOATS.
Η κα. Αδαμοπούλου, στην αποφώνησή της, κήρυξε την λήξη του Συνεδρίου και ευχήθηκε μέσω των αποτελεσμάτων του Έργου να δημιουργηθεί στο μέλλον ένα πανομοιότυπο αντίγραφο του παραδοσιακού σκαριού «ΕΛΕΝΗ Π.» το οποίο θα κοσμεί το λιμάνι της Ύδρας. Ανέφερε δε ότι προσπάθειες όλων των εταίρων του έργου “SAVEWOODENBOATS” θα εστιαστούν προς την κατεύθυνση αυτή.
Το Έργο SAVEWOODENBOATS με τίτλο: «ΔΙΑΣΩΣΗ ΞΥΛΙΝΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΚΑΪΚΙΩΝ ΜΕΣΩ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΤΟΥΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ AR/VR», που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ, συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) (κωδικός έργου:Τ2ΕΔΚ-04083) σε συνεργασία 5 εταίρων:
1. Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας (ΓΑΚ/IAMY) (Συντονιστής Έργου)
2. Υπουργείο Πολιτισμού. Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΥΠΠΟ/ΔΙΝΕΠΟΚ)
3. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΤ), και Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού (ΔΕΞΥΣ)
4. Εταιρία Research Innovation and Development Lab (READ-LAB)
5. Εταιρία Politistica – Δημήτρης Τσίποτας
