Μάρκου Βαμβακάρη
Ερμηνεία: Μάρκος Βαμβακάρης, άνοιξη 1936
Επιμέλεια: ΑΡΙΩΝ
Ο Μάρκος Βαμβακάρης (Άνω Σύρος, 10 Μαΐου 1905 – Αθήνα, 8 Φεβρουαρίου 1972) υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικός Έλληνας μουσικός του ρεμπέτικου τραγουδιού. Θεωρείται ο «Πατριάρχης» του ρεμπέτικου, καθώς έκανε γνωστό το είδος λόγω της μεγάλης επιτυχίας που είχαν τα δισκογραφημένα τραγούδια του. Καθιέρωσε την ορχήστρα με μπουζούκια και μπαγλαμάδες, η οποία παραμέρισε την προηγούμενη λαϊκή ορχήστρα των σαντουροβιολιών. Συμμετείχε μαζί με τον Γιώργο Μπάτη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον Ανέστη Δελιά στο πρωτοποριακό για την εποχή μουσικό σχήμα «Η Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς». Το 1933, έπειτα από την πιεστική παρότρυνση του Σπύρου Περιστέρη, ο Μάρκος φωνογράφησε το πρώτο εμπορικά επιτυχημένο τραγούδι με μπουζούκι στην Ελλάδα, το «Καραντουζένι» (ή «Έπρεπε να ‘ρχόσουνα ρε μάγκα μου») ερμηνεύοντάς το ο ίδιος, παρόλες τις επιφυλάξεις που είχε για την ποιότητα της φωνής του. Η επιτυχία αυτής της ηχογράφησης σημάδεψε την ιστορία της Ελληνικής Δισκογραφίας, αφού από τότε ξεκίνησαν πολλοί μεγάλοι συνθέτες του ρεμπέτικου όπως ο Κώστας Σκαρβέλης, ο Σπύρος Περιστέρης και ο Παναγιώτης Τούντας να κάνουν ηχογραφήσεις συνοδεία λαϊκής ορχήστρας με μπουζούκια.
Ο Μάρκος Βαμβακάρης απεβίωσε στις 8 Φεβρουαρίου του 1972 σε ηλικία 66 ετών, στο διαμέρισμα όπου κατοικούσε στη Νίκαια
Το τραγούδι του Μάρκου Βαμβακάρη «Οι πρωθυπουργοί» γράφτηκε και κυκλοφόρησε την άνοιξη της φοβερής χρονιάς του 1936, λίγο μετά το θάνατο, στις 13 Απριλίου, του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Δεμερτζή από ανακοπή καρδιάς. Είχαν προηγηθεί δυο ακόμη θάνατοι πρωθυπουργών. Με χρονολογική σειρά, αναφέρω: Την 1η Φεβρουαρίου του 1936, του Γεωργίου Κονδύλη από καρδιά, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός το 1935 και στις 18 Μαρτίου του 1936 του Ελευθέριου Βενιζέλου, επίσης από καρδιά, ενώ είχε προηγηθεί βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ο Μάρκος στην αυτοβιογραφία του αναφέρει ότι τους πρωθυπουργούς τους τραγούδησε σε δίσκο πριν αναλάβει ο Μεταξάς και ότι πρόλαβε και το είπε γιατί μετά δεν θα περνούσε από την λογοκρισία. Ακόμη, ο Μάρκος αναρωτιόταν πως έγινε και αυτό και πέθαναν τέσσερις πέντε πρωθυπουργοί την ίδια χρονιά. Ο Μάρκος μιλάει για τέσσερις πέντε*, αλλά το τραγούδι γράφτηκε όπως είπαμε την άνοιξη του 1936, λίγο μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου Δεμερτζή κι ενώ είχαν προηγηθεί, όπως προανέφερα, οι θάνατοι του Κονδύλη και του Βενιζέλου. Οι υπόλοιποι, πέθαναν μετά το τραγούδι, όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Στις 17 Μαΐου του 1936 πεθαίνει ο Παναγής Τσαλδάρης από ανακοπή καρδιάς, πρωθυπουργός κατά περιόδους από το 1932 έως το 1935 (με μικρές διακοπές). Ακολουθεί στις 4 Αυγούστου του 1936 η δικτατορία του Μεταξά και μετά από ενάμιση μήνα, στις 16 Σεπτεμβρίου, πεθαίνει ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, που διετέλεσε πρωθυπουργός το 1897 και κατά διαστήματα μεταξύ του 1915 – 1917 και 1926 – 1928, ενώ για πολλά χρόνια διετέλεσε και πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Στις 17 Νοεμβρίου του 1936 πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, ο οποίος είχε διατελέσει για ένα δεκαήμερο πρωθυπουργός το 1932. Τη φοβερή χρονιά του 1936 λοιπόν, σημειώθηκαν συνολικά 6 θάνατοι διατελεσάντων πρωθυπουργών και μια δικτατορία.
Επέθανε ο Κονδύλης μας
πάει και ο Βενιζέλος
την πούλεψε κι ο Δεμερτζής
που θα ‘φερνε ένα τέλος*.
Όσοι γίνουν πρωθυπουργοί
όλοι τους θα πεθάνουν
τους κυνηγάει ο λαός,
απ’ τα καλά που κάνουν.
Βάζω υποψηφιότητα
πρωθυπουργός να γίνω,
να κάθομαι τεμπέλικα
να τρώω και να πίνω.
Και ν’ ανεβαίνω στη Βουλή
εγώ να τους διατάζω,
να τους πατώ τον ναργιλέ
και να τους μαστουριάζω.
