Στο μεγάλο ταξίδι για τον γύρο του κόσμου, που ξεκίνησε να κάνει ο Μαγγελάνος από το 1519 έως το 1522, υπήρχε ένα πολυεθνικό πλήρωμα καθώς στα πλοία εκτός από Ισπανούς βρίσκονταν Έλληνες, Ιταλοί, Πορτογάλοι, Άγγλοι, Γάλλοι και Γερμανοί ναυτικοί.
Σε ένα ιστορικό άρθρο του προ ημερών απολεσθέντα ελληνιστή καθηγητή Luis Gil Fernández διαβάζουμε ότι στα τέσσερα από τα πέντε πλοία της αποστολής υπήρχαν Έλληνες ναυτικοί. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των πρωτοπόρων ναυτικών, συμπεριλαμβανομένου του Μαγγελάνου, πέθανε στην διάρκεια του ταξιδιού. Διασώθηκαν μόνο 18 από τους 237 άνδρες του αρχικού πληρώματος. Μεταξύ των 18 επιζώντων ήταν και οι εξής τέσσερις Έλληνες:
α) Francisco Albo (Φραγκίσκο Άλμπο). Καταγόταν από τη Χίο, αλλά εικάζεται ότι είχε ιταλική καταγωγή. Ήταν πλοηγός στη ναυαρχίδα της αποστολής, στην οποία επέβαινε και ο Μαγγελάνος, το «Σαντισίμα Τρινιδάδ». Μετά τη βύθιση του πλοίου πέρασε ως πιλότος στο μοναδικό πλοίο που επέστρεψε στην Ισπανία, το «Βικτόρια». Ήταν ο μόνος που κρατούσε ημερολόγιο στο μεγαλύτερο μέρος του ταξιδιού και αυτό αποτέλεσε την κύρια πηγή γνώσης του μεγάλου ταξιδιού.
β) Miguel de Rodas (Μιχάλης από τη Ρόδο). Ήταν πλοηγός στο «Βικτόρια». Αργότερα έγινε Ιππότης του Σαντιάγο και χρίστηκε αρχηγός πλοηγός της Αυτού Μεγαλειότητας.
γ) Nicholas the Greek (Νικόλας ο Έλληνας). Καταγόταν από το Ναύπλιο και ήταν ναύτης στο «Βικτόρια». Αργότερα έγινε ιδιοκτήτης πλοίου και πήρε μέρος και σε άλλη επικίνδυνη αποστολή.
δ) Miguel Sanchez. Καταγόταν από ισπανική οικογένεια ξεπεσμένων ευγενών και έμενε στη Ρόδο. Πήγε στην αποστολή ως διερμηνέας.
Στο «Βικτόρια» βρισκόταν ακόμα ο Φίλιππος από τη Ρόδο, συγγενής του Μιχάλη και ο επίσης Ναυπλιώτης Γιαννακός ο Ελληνάρας (Giannacós «el Helinaras»), Οι δυο τελευταίοι δεν διασώθηκαν, όπως και ο Συμεών από τη Χίο (Simón de Asio) και ο Ματθαίος ο Κερκυραίος (Mateo de Corfu), που βρίσκονταν στο πλοίο «Κονσεπσιόν».
Για τον Γιαννακό έχει γραφτεί ότι εγκαταλείφθηκε τον Ιούλιο του 1521 στο Βόρνεο, μαζί με έναν επίδοξο κυβερνήτη πλοίου, έπειτα από έναν αλληλοσπαραγμό Ισπανών, που ακολούθησε τον θάνατο του Μαγγελάνου. Μια άλλη εκδοχή, πιο απίθανη, θέλει να εγκατέλειψε εκεί το πλοίο μαζί με τον Ματθαίο και από τότε χάθηκαν.
Επίσης, φαίνεται ότι και ο Συμεών εγκατέλειψε το πλοίο στη νότια Αφρική, απ’ όπου κατάφερε να επιστρέψει στην Ισπανία, όπου έκανε οικογένεια και έζησε στην περιοχή της Εξτρεμαδούρα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του Σταύρου Μαλαγκονιάρη στην efsyn εδώ.
