Η Σαλαμίνα, γνωστή από την αρχαιότητα και ως Κούλουρη, είναι η πατρίδα του ομηρικού βασιλιά Αίαντα και του μεγάλου τραγικού ποιητή Ευριπίδη, καθώς και τόπος της ιστορικής ναυμαχίας μεταξύ Ελλήνων και Περσών (480 π.Χ.), το αποτέλεσμα της οποίας ήταν η νίκη των Ελλήνων και το οριστικό τέλος στα σχέδια των Περσών να εξαπλωθούν στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, το νησί πήρε την ονομασία του από τη νεράιδα Σαλαμίνα που είχε πατέρα τον θεό Ασωπό, μητέρα την Μετώπη, αδελφή τη νεράιδα Αίγινα και σύζυγό της το θεό της θάλασσας Ποσειδώνα. Το όνομα Σαλαμίς μαρτυρείται ήδη στο ομηρικό έπος (Ιλιάς Β, 557-558). Στη σύγχρονη γλωσσολογία, θεωρείται πως το όνομα «Σαλαμίς» προέρχεται από τη ρίζα Σαλ- (άλας· δηλαδή αλμυρό νερό) και -άμις (δηλαδή στη μέση), έτσι Σαλαμίνα είναι (ο τόπος) εν μέσω θαλασσινού νερού.
Κατά την αρχαιότητα και σύμφωνα με το ιστορικό γεωγράφο Στράβωνα, η Σαλαμίνα ήταν γνωστή με τα ονόματα Πιτυούσα (από το δένδρο πίτυς: πεύκο), Σκιράς (από τον ήρωα Σκίρο) και Κυχρεία (από τον Κυχρέα). Το νησί είναι επίσης γνωστό ήδη από την αρχαιότητα και με την ονομασία Κούλουρη, που προέρχεται από το ακρωτήριο «Κόλουρις άκρα» (σήμερα Πούντα), στο οποίο ήταν χτισμένη η αρχαία πόλη και το λιμάνι του 4ου αιώνα. π.Χ.
Στην Σαλαμίνα έζησε ο μεγάλος νεοέλληνας ποιητής Άγγελος Σικελιανός σε ένα σπιτάκι από το 1933 έως το 1950, απέναντι από το Μονή της Φανερωμένης. Ο θρυλικός αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης, Γεώργιος Καραϊσκάκης είχε το στρατηγείο του στην παραλία της Σαλαμίνας, προστάτης του ήταν ο Άγιος Δημήτριος, γι’ αυτό και τελευταία του επιθυμία ήταν να ταφεί στο νησί.
Η Σαλαμίνα αποτελεί το μεγαλύτερο νησί του Σαρωνικού κόλπου και το πιο κοντινό στις ακτές της Αττικής, έναντι του κόλπου της Ελευσίνας. Λόγω της γεωγραφικής θέσης της αποτέλεσε σταυροδρόμι πολιτισμών και τόπος μαρτυρίας σημαντικών γεγονότων. Είναι ιδανικός προορισμός για διακοπές αφού βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση με την πρωτεύουσα και διαθέτει υπέροχες παραλίες, πλούσιες φυσικές ομορφιές και πολλά αξιοθέατα και μνημεία.
