Το Υπουργείο Πολιτισμού σε πρόσκλησή του την 3η Φεβρουαρίου 2023 ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα πολιτιστικών δράσεων για τις περιφερειακές ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας, καθώς και στον δήμο Μεγαλόπολης Αρκαδίας για το έτος 2023. Απαραίτητη προϋπόθεση αρχικά τουλάχιστον έθετε ο φορέας που θα υποβάλλει πρόταση να έχει πολιτιστικό μητρώο ή να αποκτήσει.
Το πρόγραμμα αυτό είχε σαν σκοπό την τόνωση των τοπικών κοινωνιών μέσω πολιτιστικών δράσεων ως αντιστάθμισμα της απολιγνιτοποίησης και της έντονης ανεργίας που έχουν υποστεί οι περιοχές αυτές.
Υποβάλλαμε αίτηση και στοιχειοθετημένη πρόταση ως Ένωση Πατριωτικών Σωματείων Φαλαισιωτών Αρκαδίας, φορέας που ενώνει 26 Συλλόγους της περιοχής. Η πρόταση αυτή βασιζόταν στην ανάδειξη της περιοχής μέσω πολιτιστικών διαδρομών μας, των ανακηρυγμένων μνημείων με το πρόσφατο ιδιαιτέρως αυτό του νερόμυλου του Θ. Κολοκοτρώνη. Η πρόταση μας εκρίθη επαρκής ως προς το περιεχόμενο, αλλά απερρίφθη επειδή δεν έχει έδρα η ΕΠΣΦΑ την Μεγαλόπολη, κάτι που αρχικά δεν αναφερόταν.
Προσκομίσαμε τις δράσεις μας, των δύο τελευταίων χρόνων που αποδείκνυαν ότι πραγματοποιήθηκαν στην Φαλαισία της Μεγαλόπολης, όπου εκεί θα γινόταν και αυτή που είχαμε υποβάλλει. Άρα ο σκοπός του προγράμματος «περί τονώσεως των τοπικών κοινωνιών» πληρούσε πλήρως τα κριτήρια.
Απορρίφτηκε και πάλι, χωρίς αιτιολόγηση.
Δυστυχώς, στην Μεγαλόπολη οι λιγοστοί τοπικοί Σύλλογοι δεν έχουν εγγραφεί στην Περιφέρεια και δεν τηρούν πολιτιστικό μητρώο ούτε τα προβλεπόμενα για τη λειτουργία Συλλόγων.
Σε επικοινωνία μου, με την κοινωφελή επιχείρηση του δήμου μας, πρότεινα να υποβάλουν αίτηση για έκδοση πολιτιστικού μητρώου και υποβολή αιτήματος για επιχορήγηση, πράγμα που έγινε. Επέμενα, μάλιστα, να υπάρξουν αιτήσεις για δύο, τρεις δράσεις γιατί το πρόγραμμα δεν έθετε πλαφόν επιχορήγησης, σε αντίθεση με το πρόγραμμα «όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», που το ύψος ήταν συγκεκριμένο.
Πριν λίγες ημέρες έμαθα ότι το υπουργείο Πολιτισμού εδέχθη μόνο μια πρόταση από την κοινωφελή του δήμου μας (δεύτερη πρόσθετη αλλαγή επί της αρχικής προκήρυξης).
Σήμερα με την ανακοίνωση των επιχορηγήσεων από πρόγραμμα αυτό είδαμε να κατανέμονται κατά 96,9% στις Π.Ε. Κοζάνης και Φλώρινας και μόνο μία δράση στη Μεγαλόπολη.
Μόνο που αυτά σήμερα ο κ. Πρόεδρος της κοινωφελούς, σε πρόσφατη ανάρτησή του, τα αλλοιώνει, γίνεται παντογνώστης, μας υποτιμά ενώ είχε άγνοια του προγράμματος. Φρόντισε μόνο για τον εαυτό του αγνοώντας όλους τους άλλους (συλλόγους), ενώ έπρεπε να δημιουργήσει σύγκληση και απόφαση για αλλαγή των κριτηρίων επιδότησης από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο μοναχικός δρόμος βέβαια τον εξυπηρετούσε κι αυτό έπραξε. Τώρα καλεί για συμβουλές στις διοργανώσεις…
Χάθηκαν κάποιες εκατοντάδες χρήματα από την οικονομία της Μεγαλόπολης, δεν επανέρχεται τώρα. Η υπεροψία ξεπέρασε κάθε όριο. Απείλησε, μάλιστα, και τον Γενικό Γραμματέα της ΕΠΣΦΑ με αγωγή, γιατί τόλμησε να τον κρίνει δημόσια και ότι θα κόψει την ποδηλατοδρομία που συνδιοργανώνουμε νομίζοντας ότι τα χρήματα είναι δικά του… όπως έτερος αντιδήμαρχος αρνείται να αποχορτήσει παρακείμενο χωράφι πλησίον του προσφάτως κηρυγμένου μνημείου της νεότερης ιστορίας (Μύλος του Κολοκοτρώνη), επειδή, καθώς είπε, έχει διένεξη μαζί μου. Προφανώς δεν γνωρίζει τι προβλέπει ο νόμος περί προστασίας μνημείων και η παιδεία του δεν του θυμίζει τίποτα το όνομα Κολοκοτρώνης. Θα επανέλθουμε σε αυτό, άλλωστε δεν είναι το σημερινό μας θέμα.
Το Υπουργείο φέρει μεγάλη ευθύνη στην κατανομή των επιδοτήσεων αυτών. Από τη πλευρά μας είχαμε τονίσει εξαρχής ότι θα έπρεπε για την Μεγαλόπολη να δεχτεί και τους συλλόγους με έδρα την Αθήνα, να σταθεί κυρίως στην ουσία των πραγμάτων με δέσμευση να γίνουν στην επαρχία Μεγαλόπολης.
Να ξεπεραστεί αυτή η αρχική τυπικότητα που στην ουσία δεν έχει κανένα περιεχόμενο.
Τότε μιλήσαμε για μια αδικία που θα απέβαινε σε βάρος της Μεγαλόπολης. Σήμερα μιλάμε με βεβαιότητα για μεροληψία. Δεν μπορεί να εξαιρούνται όλοι οι σύλλογοι της Μεγαλόπολης και να είναι καθ’ όλα εντάξει στη Μακεδονία.
Το Υπουργείο Πολιτισμού όφειλε να κατανείμει δίκαια τα κονδύλια πολιτισμού και, όπως του τονίσαμε, να επανεξετάσει τα κριτήρια για να υπάρξει δίκαιη κατανομή.
Την πρότασή μας αυτή στείλαμε και στην κοινωφελή επιχείρηση του δήμου Μεγαλόπολης. Ούτε και από εκεί μπόρεσε να υλοποιηθεί λόγω έλλειψης οικονομικών, όπως μας είπε ο πρόεδρός της, προφορικά και όχι γραπτώς.
Δυστυχώς, αγαπητοί μου, οι Σύλλογοι σήμερα βρίσκονται υπό διωγμό. Για να λειτουργήσει νομότυπα ένας Σύλλογος χρειάζεται λογιστή, γραμματεία, υποβολή δηλώσεων, πολιτιστικό μητρώο, εγγραφή στην Περιφέρεια που ανήκει, υποβολή στοιχείων κάθε χρόνο σε αυτή. Λειτουργία δηλαδή ως επιχείρησης, χωρίς να παρέχεται η δυνατότητα χρηματοδότησης των λειτουργικών εξόδων τους. Ακόμη και η έδρα που δεν είχαν ορισμένοι γραφεία και δήλωναν το σπίτι τους αυτό απαγορεύτηκε. Θεωρείται πλέον τεκμήριο. Ούτε η Ομοσπονδία που ανήκουν μπορεί να τους στεγάσει αμισθί, γιατί και αυτή θα χάσει την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ που έχει.
Και όλα αυτά γιατί φύτρωσαν δεκάδες ΑΜΚΕ – ΜΚΟ και κάθε είδους εταιριούλες που λυμαίνονται το «πολιτιστικό χρήμα». Εταιρείες ημέτερων που γνωρίζουν εκ των προτέρων τα προγράμματα, την θεματολογία και είναι έτοιμες για την υποβολή σε κάθε πρόγραμμα και βγαίνει για την απορρόφησή του.
Για να αντιπαλέψουμε αυτή την παγιωμένη κατάσταση απαιτούνται από τους Συλλόγους αλλαγές, οργανωτικές και θεσμικές. Μεγάλες συσπειρώσεις, μεγάλες ενώσεις, απορρόφηση των μικρών Συλλόγων που, έτσι κι αλλιώς, δεν μπορούν να λειτουργήσουν και αναπροσανατολισμό των στόχων μας.
Οι Ομοσπονδίες καλούνται να καταπολεμήσουν τα παραμάγαζα που λυμαίνονται το «πολιτιστικό χρήμα» και να μην αποτελέσουν μέρος αυτών.
Επιβάλλεται η παραμέρηση εξωθεσμικών παραγόντων που ενεργούν για πολιτικά τους οφέλη και όχι μόνο.
Να διεκδικήσουν από τον Υπουργείο Πολιτισμού σταθερή επιχορήγηση λειτουργικών εξόδων με έλεγχο και ευθύνη των επιδοτήσεων στους Συλλόγους τους.
Η συστέγαση των Συλλόγων τους είναι αναγκαία προϋπόθεση για μαζικότητα και λειτουργία, βοήθεια των μικρών Συλλόγων (προτιθέμεθα να φθάσουμε το θέμα αυτό στη Βουλή για νομοθετική ρύθμιση, αν χρειαστεί).
Οι Ομοσπονδίες ως πολιτιστικοί φορείς και οι Σύλλογοι δεν πρέπει να ταυτίζονται με κανέναν πολιτικό χώρο, κομματικά και με κανέναν πολιτικό παράγοντα.
Οφείλουν να συνεργάζονται με κάθε θεσμική εξουσία και μόνο.
Ας καταλάβουμε επιτέλους ότι το μέγεθος κάθε Ομοσπονδίας πολιτιστικών συλλόγων ανά την Ελλάδα είναι τόσο μεγάλο που είναι σε θέση να έχουν απ’ ευθείας επικοινωνίες με την πολιτική και αυτοδιοικητική εξουσία και δεν χρειάζονται μεσάζοντες.
Είμαστε ενεργοί πολίτες, πολιτικοποιημένοι κατά την Αριστοτελική έννοια, και όχι κομματικοί.
Πρέπει να διεκδικήσουμε το 1% του προϋπολογισμού σε κάθε δήμο-περιφέρεια να διανέμεται απ’ ευθείας στα δευτεροβάθμια όργανα και αυτοί θα έχουν την ευθύνη κατανομής.
Η σημερινή πραγματικότητα και το διεθνές περιβάλλον μας υποχρεώνει να αναδείξουμε την αυτοτέλειά μας, την πολιτιστική μας ταυτότητα, προβάλλοντας κυρίως την πολιτιστική μας κληρονομιά που διαθέτει η Αρκαδία, με αναπτυξιακή στόχευση μέσω ενός καλά σχεδιασμένου πολιτιστικού και δημιουργικού τουρισμού με χαρακτήρα αειφορικού προσανατολισμού, που θα συμβάλει στην τοπική και εθνική ανάπτυξη με ισομέρεια και για τους πολλούς. Κύρια ευθύνη και υλοποίηση έχουν οι δήμου και η Περιφέρεια.
Πρωτίστως πρέπει να κινείται με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, γιατί πολιτισμός χωρίς τον άνθρωπο δεν μπορεί να υπάρξει. Αρκαδία με ερήμωση των επαρχιών της δεν έχει συνέχεια, δεν έχει μέλλον.
Η Παναρκαδική Ομοσπονδία Ελλάδος σήμερα, μετά τις εκλογές της 2-4-2023, με νέο ανανεωμένο Δ.Σ. με νέες δομές και αντίληψη, καλεί τον κάθε Σύλλογο από κάθε σημείο της Ελλάδος να διαβούμε τα μονοπάτια της Αρκαδικής γης μαζί.
Μια μεγάλη ενότητα μπορεί να δώσει λύσεις και να προβάλει ένα άλλο πρότυπο ανάπτυξης και συνέχιση της Αρκαδίας.