Ο άγνωστος Πύργος της Αργολίδας που περιβάλλεται από ένα θρύλο

Πύργος με περίβολο, περίπου 500 μ. νότια από τους Μύλους Αργολίδας, κοντά στον παλιό δρόμο Άργους – Τρίπολης επάνω σε πλάτωμα χαμηλού λόφου.

Ο McLeod αναφέρει ότι οι κάτοικοι ονόμαζαν το μνημείο «Πύργο της Βασιλοπούλας» από την κόρη ενός άρχοντα που ζούσε εκεί. Θρυλείται ότι υπήρχε ένα υπόγειο πέρασμα που συνέδεε τον πύργο με την παραλία από όπου η πεντάμορφη (ή, κατ’ άλλους, κακάσχημη) βασιλοπούλα κατέβαινε για να κάνει το μπάνιο της ανενόχλητη.

«Πύργος στο Κιβέρι»

Ο πύργος είναι σήμερα γενικά γνωστός ως Πύργος στο Κιβέρι. Κιβέρι ή Τζιβέρι ήταν παλιό ενετικό χωριό σχεδόν στη θέση των σημερινών Μύλων. Η ονομασία διασώζεται σε παραλιακό οικισμό, 4 χιλιόμετρα νοτιότερα.

Το Κιβέρι ανήκε στο Πριγκηπάτο της Αχαΐας. Το 1388 το πήραν οι Βυζαντινοί του Δεσποτάτου του Μυστρά και από το 1394 έως το 1458 ήταν υπό Ενετική κυριαρχία. Μετά ήρθαν οι Τούρκοι.

Τούρκικος Ενετικός ή Φράγκικος;

Αρχικά, στον Καστρολόγο, ο πύργος είχε ταξινομηθεί στους τούρκικους κουλάδες κυρίως επειδή παλαιότεροι περιηγητές σημειώνουν την ύπαρξη τούρκικου κουλά στην περιοχή. (Αναφέρεται η ύπαρξη τέτοιων κουλάδων σε πολλά σημεία στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, σε θέσεις που επόπτευαν εύφορες και πλούσιες περιοχές). Όμως κάποιες παλιές φωτογραφίες, από τις αρχές του αιώνα, στις οποίες φαίνεται ο πύργος σε καλύτερη κατάσταση αποκαλύπτουν ότι η μορφή του αντιστοιχεί σε κατασκευή των Φράγκων.

Οπότε ο πύργος είναι πιθανότατα Φράγκικος (δεν φαίνεται Ενετικός) χτισμένος κάποια στιγμή τον 13ο ή 14ο αιώνα.

Κατασκευαστικά στοιχεία

Ο οχυρωματικός περίβολος φτάνει μέχρι τα δύο μέτρα ύψος στη νότια και ανατολική πλευρά και μέχρι ένα μέτρο στη βόρεια. Οι διαστάσεις του ήταν περίπου 20μ x 60μ και το πάχος του 0,60μ.

Ο κεντρικός πύργος έχει διαστάσεις 5.50×6.75μ και διατηρείται στο αρχικό του ύψος που ήταν γύρω στα 10 μέτρα. Το πάχος των τοίχων είναι και εδώ 0,60μ.

Ο πύργος είχε ισόγειο και δύο ορόφους. Υπήρχαν μεγάλα παράθυρα στο δεύτερο όροφο, κάτι που ενισχύει τη θεωρία ότι δεν ήταν ενετικός.

Στην κορυφή υπήρχαν πολεμίστρες, τέσσερις στην ανατολική και δυτική πλευρά και από τρεις στις άλλες. Ο τρίτος όροφος είχε μικρότερα παράθυρα κάτω από τις πολεμίστρες. Σε κάθε γωνία υπήρχε και μια τοξοθυρίδα (που δεν είναι αποκλειστικά μεσαιωνικό στοιχείο, το είχαν και πολλοί μανιάτικοι πύργοι).

Το ασοβάντιστο ισόγειο δείχνει ότι μάλλον πρέπει να ήταν στάβλος (χαρακτηριστικό των πύργων της Οθωμανικής περιόδου, περισσότερο). Οι άλλοι όροφοι ήταν σοβαντισμένοι που σημαίνει ότι ήταν χώροι κατοικίας.

Δεν υπάρχουν ενδείξεις για τη θέση της εισόδου σήμερα αλλά στις παλιές φωτογραφίες φαίνεται ότι η είσοδος ήταν υπερυψωμένη στη δυτική πλευρά.