Κάθε φορά που πάει στο Ναύπλιο, θυμάται τα παιδικά του χρόνια, τις εφηβικές του αναμνήσεις και της ξεγνοιασιάς των διακοπών. Και δεν παραλείπει να το επισκέπτεται συχνά, με κάθε ευκαιρία στον λίγο ελεύθερο χρόνο που του αφήνει το ευρωκοινοβούλιο, για να βρεθεί στην πρώτη πρωτεύουσα, ανάμεσα στα συνεχή ταξίδια του στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο.
Ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος μέσα από μια ανθρώπινη, αλλά και πολιτική συνέντευξη – γροθιά στο στομάχι – βρίσκει την ευκαιρία συνομιλώντας με τον Άκη Γκάτζιο, να ανατρέξει στις δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει ή συνεχίζει να αντιμετωπίζει ως ΑΜΕΑ, στους στόχους ζωής και στα όνειρα του, στην αντίληψή του για την πολιτική και στις προσπάθειές του για ένα καλύτερο αύριο, μέσα από το ευρωκοινοβούλιο ως ένας από τους Έλληνες ευρωβουλευτές. Όπως δηλώνει «Πολιτική δεν ασκείς μόνο όταν εκλέγεσαι, αλλά και με το πώς αντιμετωπίζεις τη ζωή και την κοινωνία»
Η συνέντευξη
ΕΡ. Μεγαλώσατε ως ένα παιδί που βλέπατε τη ζωή να περνά, καθηλωμένος στην αναπηρική καρέκλα σας. Πόσο πονέσατε, πόσες φορές κλάψατε, πόσες εξοργιστήκατε, κάθε φορά που βλέπατε τους φίλους σας να παίζουν, να γελούν, να ρουφούν τη στιγμή κι εσείς θεατής μιας ζωής που δεν ζήσατε;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Η ερώτηση σας θεωρώ πως είναι επηρεασμένη από μία παρωχημένη αντίληψη της κοινωνίας, πως ο χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου δεν είναι ενεργητικός δράστης στη καθημερινότητα. Σε καμία φάση της ζωής μου δεν υπήρξα παθητικός παρατηρητής. Το αμαξίδιο (όπως είναι ο δόκιμος όρος) είναι το μέσο που χρησιμοποιώ για να ζω τη ζωή. Με αυτό το μέσο έχω παίξει ως παιδί, έχω χαλαρώσει με φίλους, έχω ταξιδέψει σε ανατολή και δύση με γονείς, αλλά και μόνος μου και γενικά δεν θυμάμαι να είμαι κάπου θεατής σε μία ζωή που δεν έζησα. Τα έζησα όλα με το δικό μου τρόπο και με τη δικιά μου προσωπικότητα, όπως ο καθένας και η καθεμία φτιάχνει τις εμπειρίες με το τρόπο που ταιριάζει καλύτερα στο ποιός ή ποιά θέλει να είναι. Γενικά από τη ζωή μου νιώθω γεμάτος και ζω κάθε στιγμή με ενθουσιασμό.
ΕΡ. Τί σας πόνεσε πιο πολύ στην παιδική σας ηλικία;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν υπήρχε κάτι ιδιαίτερο που να με πόνεσε. Σίγουρα υπάρχει η ανάμνηση των συχνών παραμονών μου στις εντατικές μονάδες, λόγω λοιμώξεων του αναπνευστικού. Πρόκειται για κάτι που θυμάμαι και σφίγγεται το στομάχι, γιατί μαζί με τη μνήμη έρχεται ταυτόχρονα και ο πόνος που βίωνα. Θυμάμαι ακόμα την μοναξιά που ζούσα εκείνες τις ημέρες, αφού δεν επιτρεπόταν η επίσκεψη από τους γονείς μου παρά μόνο τις καθορισμένες ώρες. Όμως εξίσου κυρίαρχη είναι και η μνήμη της ανακούφισης κάθε φορά, που επέστρεφα σπίτι στην οικογένεια μου.
ΕΡ. Πόσες φορές απογοητευτήκατε από την τύχη σας;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν απογοητεύτηκα ποτέ. Νομίζω ότι υπήρξα αρκετά τυχερός, καθώς δικαιώνονταν η άπειρη προσπάθεια που κατέβαλα και με οδηγούσε σε πράγματα για τα οποία ένιωθα αγάπη. Τη σχέση μου, την ιατρική μου ταυτότητα, αλλά και από τη θέση που είμαι σήμερα, να μπορώ να βοηθάω στις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών. Έθετα πάντα σταθερούς στόχους και έτσι η τύχη θεωρώ, πως έπαιξε περιορισμένο ρόλο στην μέχρι τώρα στη ζωή μου.
ΕΡ. Σε τί ηλικία αρχίσατε να πιστεύετε σε ένα καλύτερο αύριο;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Από τότε που άρχισα να συνειδητοποιώ το ποιός είμαι, ήθελα το αμαξίδιο να μην αποτελεί εμπόδιο ή επιταχυντής συγκεκριμένων συμπεριφορών, αλλά να έρθει η στιγμή που θα θεωρείται κάτι καθημερινό χωρίς “ναι μεν αλλά” και αστερίσκους. Και αυτό ισχύει για οποιαδήποτε βλάβη που οδηγεί σε αναπηρία. Από πολύ μικρός κατάλαβα ότι όλοι έχουμε την ίδια ανάγκη ποιότητας ζωής στην καθημερινότητα και αυτή είναι που αναζητώ από τότε. Σε αυτό συνέβαλε καταλυτικά θεωρώ το οικογενειακό μου περιβάλλον, οι φίλοι και οι δάσκαλοι μου, οι οποίοι πίστευαν και αυτοί στην προοπτική της αλλαγής νοοτροπιών και αντιλήψεων. Ήδη στην εφηβεία μου θεωρώ, πως ήμουν απόλυτα συνειδητοποιημένος για το χρειαζόταν να αλλάξει και πως αυτό θα μπορούσε να γίνει.
ΕΡ. Πότε αρχίσατε να κάνετε όνειρα;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Θεωρώ ότι τα όνειρα είναι μία σχετική έννοια. Όταν βρισκόμουν στο νοσοκομείο με μία βαριά λοίμωξη, όνειρό μου ήταν να ζήσω. Όταν ήμουν έφηβος και πήγαινα σχολείο, όνειρό μου ήταν να είμαι ανεξάρτητος και να μπορώ να ταξιδεύω σε όλο τον κόσμο. Όταν μπήκα στην ιατρική σχολή, όνειρό μου ήταν να αποφοιτήσω από αυτή και να γίνω ένας γιατρός ο οποίος θα μπορεί να βοηθάει ουσιαστικά τον κόσμο. Όταν βρέθηκα το 2008 στη Σουηδία και είδα τι σημαίνει προσωπικός βοηθός ήδη από το 1994, όνειρό μου ήταν να εφαρμοστεί κάποια στιγμή και αυτό στην Ελλάδα. Τώρα που βρίσκομαι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όνειρό μου είναι να βελτιώνω τη ζωή των ευρωπαίων πολιτών κάθε μέρα λίγο περισσότερο με τις αποφάσεις που ψηφίζουμε μέσα στην ολομέλεια. Και για να σας πω τα υπόλοιπα άπειρα όνειρά μου νομίζω ότι αυτή εδώ η συνέντευξη δεν θα μας είναι αρκετή. Γιατί για εμένα τα όνειρα είναι κινητήριος δύναμη για να γίνομαι καλύτερος και να πηγαίνω ακόμα πιο μακριά.
ΕΡ. Σε ένα κράτος σαν το δικό μας, τί πρακτικές δυσκολίες αντιμετωπίσατε ως μαθητής και αργότερα ως φοιτητής;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Έχοντας πλέον και μία πιο ξεκάθαρη εικόνα για το τί ισχύει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, πιστεύω ότι πρέπει να σταματήσουμε το σκεπτικό εκείνο που λέει ότι η Ελλάδα είναι η χειρότερη χώρα ως προς το πώς συμπεριφέρεται στους ανάπηρους πολίτες της. Κάθε ευρωπαϊκή χώρα έχει κάνει μεγαλύτερα ή μικρότερα βήματα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης. Σίγουρα και η Ελλάδα θα μπορούσε να τα έχει καταφέρει καλύτερα. Αλλά βήματα σημαντικά έχουν γίνει και εδώ! Πραγματικά όμως αναρωτιέμαι, πόσο και η ίδια η κοινωνία μας είναι έτοιμη να αναιρέσει αυτή την πεποίθηση πως ο ανάπηρος είναι και ανίκανος; Γιατί μεταξύ όλων των εμποδίων, αυτό είναι το μεγαλύτερο. Και δεν αναφέρομαι στην πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό μας και λέει ότι παρκάρουμε τα αυτοκίνητά μας μπροστά στη ράμπα για το αμαξίδιο. Αυτό είναι το μικρότερο. Το θέμα είναι πόσοι από εμάς θα δεχόμασταν να έχουμε ένα συνάδελφο που έχει τύφλωση ή να κάνει μάθημα στα παιδιά μας ένας δάσκαλος που περπατάει κάπως διαφορετικά από το συνηθισμένο τρόπο. Αυτά πρέπει να δούμε ως κοινωνία αν είμαστε έτοιμοι να τα σβήσουμε από τη λίστα των εμποδίων. Αλλά και τα πρακτικά ζητήματα είναι αναγκαία πού πολλά από αυτά βέβαια έχουνε λυθεί. Για παράδειγμα όταν πήγα εγώ σχολείο το 1990, οι δάσκαλοι δεν ήθελαν να με δεχτούν γιατί φοβόντουσαν το διαφορετικό. Όταν όμως οι γονείς μου τους διαβεβαίωσαν πώς αν χρειαστούν κάτι θα είναι άμεσα εκεί, τότε η φοβία έφυγε και τελικά πήγα στο δημοτικό της γειτονιάς μου. Πλέον βέβαια υπάρχει η παράλληλη στήριξη! Όταν το 2003 βρέθηκα στην ιατρική σχολή Αθηνών, οι περισσότερες αίθουσες ήταν μη προσβάσιμες και έπρεπε να τρέξω στις τεχνικές υπηρεσίες, για να πείσω πως ήταν αναγκαίο τα πράγματα να αλλάξουν. Όταν αποφοίτησα το 2010, σχεδόν όλη η σχολή ήταν προσβάσιμη και είμαι πολύ χαρούμενος γιατί για αυτήν την αλλαγή είχα βάλει και εγώ το λιθαράκι μου. Τα πράγματα αλλάζουν αργά αλλά σταθερά. Παράδειγμα η Κομοτηνή, η οποία είναι μία από τις καλύτερα προσβάσιμες πόλεις της Ελλάδος. Αυτό όμως δεν έγινε από τη μία μέρα στην άλλη, η τοπική κοινωνία των αναπήρων κουράστηκε, πίεσε για να επιτύχει αυτό το τελικό αποτέλεσμα που όλοι θαυμάζουμε σήμερα.
ΕΡ. Το Ναύπλιο, τί σημαίνει για εσάς:
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Είναι ο τόπος που γεννήθηκε ο πατέρας μου. Είναι ένας τόπος ο οποίος προσφέρει μία μαγική αίσθηση σε οποιονδήποτε την επισκέπτεται. Έτσι δίνεται η δυνατότητα να απολαύσεις βουνό και θάλασσα, ιστορία και παρόν, πολιτισμό και διασκέδαση και όλα αυτά σε μία συμπυκνωμένη δόση! Είναι ο τόπος των παιδικών και εφηβικών μου αναμνήσεων και της ξεγνοιασιάς των διακοπών.
ΕΡ. Γιατί επιλέξατε την τόση δύσκολη ειδικότητα του ψυχιάτρου; Είχε μήπως να κάνει με τα βιώματα σας;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Δυστυχώς ότι η ψυχιατρική είναι μία δύσκολη ειδικότητα σχετίζεται με την πεποίθηση της κοινωνίας. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω πώς η ψυχιατρική είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες ειδικότητες γιατί φανταστείτε ότι μόνο με το λόγο κάνεις διάγνωση και δίνεις θεραπεία. Σκεφτείτε πόση πρόκληση έχει αυτό! Ο εγκέφαλος είναι το όργανο που εκδηλώνεται μέσα από τη συμπεριφορά μας. Οπότε για να καταλάβεις πού βρίσκεται το πρόβλημα και πώς αυτό έχει εμφανιστεί, πρέπει να “καθαρίσεις” όλα εκείνα τα κομμάτια της συμπεριφοράς που σου δυσκολεύουν τη διάγνωση για να βρεις την πηγή. Ο τρόπος που σας το περιγράφω θεωρώ ότι δεν έχει να κάνει καμία σχέση με τα βιώματα, αλλά αφορά τον τρόπο λειτουργίας του κάθε ειδικού και αυτός ο τρόπος σκέψης πιστεύω ότι ταιριάζει περισσότερο σε μένα. Βέβαια εδώ πρέπει να αναφέρω ότι από μικρός είχα μία έμφυτη ικανότητα να κατανοώ καλύτερα και ευκολότερα τους ανθρώπους. Οπότε αυτό το εργαλείο με έχει βοηθήσει πάρα πολύ στο επάγγελμά μου.
ΕΡ. Είχατε φανταστεί ποτέ τον εαυτό σας στα ανώτατα αξιώματα, όπως αυτό του ευρωβουλευτή;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Η πρώτη απάντηση και αυθόρμητη είναι πως όχι. Αλλά σκεπτόμενος το ότι ποτέ δεν ησύχαζα με αυτό που έβρισκα, αλλά πάντα προσπαθούσα να κάνω καλύτερο τον τόπο μου, το μέρος στο οποίο λειτουργούσα, καταλαβαίνω ότι κάτι τέτοιο είναι μία μορφή πολιτικής. Για μένα πολιτικός είναι αυτός που ακούει και προσπαθεί να υιοθετήσει την βέλτιστη λύση προς το συμφέρον όλων. Βέβαια αν θα γινόμουνα Ευρωβουλευτής ή κάποιο άλλο αξίωμα ποτέ δεν το ήξερα. Αλλά και πάλι θα συνέχιζα να λειτουργώ με τον ίδιο τρόπο. Πολιτική δεν ασκείς μόνο όταν εκλέγεσαι, αλλά και με το πώς αντιμετωπίζεις τη ζωή και την κοινωνία. Πολιτική είναι όμως και διεκδίκηση, αλλά και η εφαρμογή και στήριξη των κάθε είδους πολιτικών, που αλλάζουν την κοινωνία.
ΕΡ. Η πολιτική σας ενασχόληση και η δυνατότητα παρεμβάσεων, θεωρείτε ότι μπορεί να επιφέρει θετικό και χειροπιαστό αποτέλεσμα για ένα καλύτερο αύριο;
ΚΥΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Πιστεύω πως ναι. Όχι στην ταχύτητα που θα ήθελα. Όμως όλα αλλάζουν στην καθημερινότητα των πολιτών και υπάρχει διαρκής βελτίωση. Οτιδήποτε που ψηφίζουμε έχει χειροπιαστό αποτέλεσμα. Το πρόβλημα είναι ότι έχοντας μία πολύπλοκη διαδικασία συμφωνίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αυτό το αποτέλεσμα δεν φτάνει γρήγορα στον πολίτη. Εγώ για αυτό βρίσκομαι εκεί, γιατί θέλω να εξασφαλίζω πως αυτό το αποτέλεσμα θα έχει θετικό πρόσημο και πιστεύω πως σε μεγάλο βαθμό τα έχω καταφέρει σε πολλούς φακέλους και συζητήσεις που έχουν γίνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ