Τί ζητάνε φίλοι και συγγενείς να τους φέρουμε από την Κρήτη όταν ανεβαίνουμε στην υπόλοιπη Ελλάδα; Από μια πρόχειρη στατιστική, 9 στις 10 φορές ανάμεσα στα άλλα που ζητάνε είναι τα καλιτσούνια. Αν και πρόκειται για χαρακτηριστικό πασχαλινό έδεσμα, το φτιάχνουμε πια όλες τις εποχές που βρίσκουμε φρέσκια γλυκιά μυζήθρα.
Αυτές οι μικρές διάσημες κρητικές ταρτλέτες που αρέσουν σχεδόν σε όλους φτιάχνονται σε πολλές παραλλαγές. Στο τετράδιο συνταγών μας υπάρχουν τουλάχιστον 12 συνταγές όλες με ονοματεπώνυμο της γιαγιάς Ευτέρπης, της θείας Λίνας, της κουμπάρας Μαρίας, της θείας Μερώπης, της κ. Σοφίας, κλπ . Όμως η συνταγή που μας απογειώνει είναι της γιαγιάς Δέσποινας…
Καλιτσουνάκια της στιγμής όπως τα λέμε (αν και δεν είναι της στιγμής!). Κάθε σπίτι έχει τη συνταγή του. Υπάρχουν παραλλαγές ανάμεσα στις συνταγές της Ανατολικής και της Δυτικής Κρήτης.
Στη γέμιση για μυρωδιά, άλλες νοικοκυρές βάζουν κανέλα, άλλες μαστίχα, άλλες ξύσμα λεμονιού, άλλες βάρσαμο (δυόσμο), άλλες εσάνς αμυγδάλου, μερικές τα τελευταία χρόνια εσάνς βανίλιας, άλλες συνδυασμό κάποιων από τα παραπάνω. Τα σχήματά τους επίσης ποικίλλουν με επικρατέστερο το γνωστό λυχναράκι στα καλιτσούνια της στιγμής. Τα δικά μας έχουν παχύτερο φύλλο από τα μελιτίνια της Σαντορίνης γι’ αυτό δεν σηκώνουν τόσα “τσιμπήματα”.Δέκα – δώδεκα είναι αρκετά.
Για μένα τα καλιτσουνάκια της στιγμής είναι στην καλύτερή τους στιγμή μισή ώρα μετά που θα βγουν από το φούρνο. Μ’ αρέσουν ζεστά και γι’ αυτό το τελευταίο ταψάκι το Μεγάλο Σάββατο το ψήνω την ώρα που τρώμε τη μαγειρίτσα ώστε να τα έχουμε ζεστά σαν επιδόρπιο. Γι’ αυτό προτείνω να φτιάξετε στο σπίτι σας καλιτσουνάκια, να τα δοκιμάσετε ζεστά και να δείτε τη διαφορά από αυτά που έχουν κρυώσει.
Συνταγή καλιτσουνάκια :
Η συνταγή είναι για τα καλιτσουνάκια της στιγμής που φτιάχνουμε στο σπίτι μας από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου.
ΥΛΙΚΑ:
Για τη ζύμη:
1 κούπα λάδι
1 κούπα γιαούρτι
1 αυγό
1,5 φακελλάκι μπέικιν (4,5 κουταλάκια )
1,5 κούπα ζάχαρη
Το χυμό μισού ζουμερού πορτοκαλιού
Περίπου ένα κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις.
Για τη γέμιση:
1 κιλό μυζήθρα
1 κούπα ζάχαρη ή 3 κουταλιές μέλι
1 κρόκο και 1 ολόκληρο αυγό
1 γεμάτο κουταλάκι κανέλα
Για την κάλυψη:
1 κρόκο αυγού αραιωμένο με μια κουταλιά νερό
Προαιρετικά κανέλα ή άσπρο (αποφλοιωμένο) σουσάμι
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Ανακατεύουμε το λάδι, το γιαούρτι, το αυγό και τη ζάχαρη στο χέρι μέχρι να ομογενοποιηθεί το μίγμα. Προσθέτουμε το χυμό του πορτοκαλιού και ανακατεύουμε πάλι. Αναμειγνύουμε το μπέικιν σε μια κούπα αλεύρι και το προσθέτουμε στο μίγμα. Σιγά σιγά και προσθέτουμε και το υπόλοιπο αλεύρι ως ότου γίνει μια ζύμη μαλακή μεν αλλά που να μην κολλά στα χέρια. Η ζύμη της συγκεκριμένης συνταγής είναι αφράτη και δεν ανοίγει τεράστια φύλλα. Γύρω στα 4-5 φυλλαράκια βγάζουμε σε κάθε άνοιγμα, άρα είναι εύκολο και για τις αρχάριες του φύλλου να την φτιάξουν, ενώ οι πιο έμπειρες μπορεί να βαρεθούν αφού δεν θα μπορούν να ανοίξουν ένα τεράστιο και να τελειώνουν μια κι έξω.
Αφήνουμε κανένα μισάωρο να ξεκουραστεί, και ετοιμάζουμε τη μυζήθρα. Την αλέθουμε σε μύλο του πουρέ ή την πατάμε με το εργαλείο που κάνουμε πουρέ (εκείνο που έχουν πολλά σετ κουτάλες) ή απλά με ένα πηρούνι ώστε να γίνει σαν πολτός. Προσθέτουμε τη ζάχαρη, τα αυγά , την κανέλα και ανακατεύουμε.
Ανοίγουμε μικρά φυλλαράκια όχι πολύ λεπτά, γύρω στα 3 χιλιοστά πάχος ή και περισσότερο αν σας αρέσουν πιο ζυμάτα. Κόβουμε κύκλους με διάμετρο 10-12 εκατοστά , βάζουμε μια καλή κουταλιά ζύμη στο κέντρο, την στρώνουμε να γίνει επίπεδη και τα «τσιμπάμε» σε λυχναράκια ή τα διπλώνουμε σε τριγωνάκια ή τετράγωνα, έτσι ώστε να σκεπαστεί η γέμιση κατά το μεγαλύτερο μέρος της.
Τα αλείφουμε με το αυγό με τη βοήθεια ενός πινέλου και τα ψήνουμε σε προθερμασμένο στους 180ο C βαθμούς φούρνο για 40 περίπου λεπτά.
Ταιριάζουν ωραία με παγωμένη ρακή ή με κάποιο δροσερό λικέρ, με αναψυκτικό και με καφέ παντός είδους!
