Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 24 Μαρτίου 2023 στο Μουσείο Ακρόπολης η απόδοση των τριών θραυσμάτων από τις μετόπες, τη ζωφόρο και τα αετώματα του Παρθενώνα, που επιστράφηκαν από τα Μουσεία του Βατικανού, στο μνημείο στο οποίο ανήκουν, τον Παρθενώνα.
Επιμέλεια: Κων/νος Τζιαμπάσης*
Πρόκειται για την κεφαλή ενός γενειοφόρου άνδρα η οποία ανήκει στη μετόπη 16 της νότιας πλευράς με την Κενταυρομαχία, και την κεφαλή νεαρού σκαφηφόρου με προσφορές η οποία προέρχεται από τη Βόρεια Ζωφόρο της Πομπής των Παναθηναίων, που ανηφόριζε από την αρχαία Αγορά για να εορταστούν τα γενέθλια της πολιούχου θεάς της Αθήνας. Τέλος, το τρίτο γλυπτό μια κεφαλή αλόγου – για την οποία υπάρχουν επιστημονικά ερωτήματα- θα μπορούσε να προέρχεται από ένα εκ των δύο αετωμάτων του μνημείου. Ανήκουν δηλαδή όλα στα τρία βασικά τμήματα της ανωδομής του ναού, που ενσωμάτωνε και απέδιδε γλυπτικά την ομορφιά και την τελειότητα του συνολικού αρχιτεκτονικού σώματος του Παρθενώνα.
Αυτήν την κλεμμένη και διηρημένη αρμονία του σώματος του Παρθενώνα που ενσωματώνει τις πανανθρώπινες αξίες και συμβολισμούς του ωραίου, του καλού και της ίδιας της αθηναϊκής, της δημοκρατίας του Περικλή κατά τον 5ο αι. π.Χ., ουσιαστικά της μητέρας των παγκόσμιων αξιών έως και σήμερα, ο Πάπας Φραγκίσκος θέλησε να την αποδώσει πίσω, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην ολότητα του μνημείου.
Πρόκειται για την δεύτερη οριστική επανένωση τμημάτων από τα αρχιτεκτονικά γλυπτά του Παρθενώνα, χωρίς όρους. Ο δρόμος που άνοιξε από πέρυσι η Περιφέρεια της Σικελίας με την οριστική επιστροφή του θραύσματος «Fagan» και πραγματοποιεί η Αγία Έδρα με την επιστροφή των τριών θραυσμάτων από τα Μουσεία του Βατικανού, αποτελεί την οδό που μπορεί και οφείλει να ακολουθήσουν και τα άλλα μουσεία που κατέχουν θραύσματα από τον Παρθενώνα καθώς και η βρετανική πλευρά, ακολουθώντας και την πλειονότητα του βρετανικού λαού που επιθυμεί την οριστική επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα, αποδεικνύοντας έτσι τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Βρετανίας σε θέματα ηθικής και πολιτισμού.
Η επανένωση των θραυσμάτων πραγματοποιήθηκε στην εμβληματική Αίθουσα του Παρθενώνα, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου Β’, του Γραμματέα του Ποντιφικού Συμβουλίου Επισκόπου κ. Brian Farrell, του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνου Τασούλα, της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη, του Αν. Γραμματέα του Ποντιφικού Συμβουλίου κ. Andrea Palmieri, του Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού Γιώργου Διδασκάλου, της Καθ. Barbara Jatta Διευθύντριας των Μουσείων του Βατικανού και του Γενικού Διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης, Kαθ. Νικόλαου Χρ. Σταμπολίδη. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Πρόεδρος και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου Ακρόπολης και εκπρόσωποι της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η επανένωση αυτή έγινε χάρη στη σοβαρή και ουσιαστική εργασία όλων όσων ασχολήθηκαν με αυτήν, τόσο από την Αγία Έδρα και τα Μουσεία του Βατικανού όσο και από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και το Μουσείο της Ακρόπολης.
*Ο Κων/νος Χαρ.Τζιαμπάσης, αρχαιολόγος