Σε μία περίοδο μεγάλων γεωπολιτικών αναδιαρθρώσεων στην ευρύτερη περιοχή της ευρωπαϊκής ηπείρου, η Αθήνα αναλαμβάνει να παίξει έναν καθοριστικό ρόλο, διοργανώνοντας τη Σύνοδο του Δικτύου Βαλκανικών Πόλεων Β40 (Balkan Cities Network B40), από τις 22-24 Ιανουαρίου. Σε αυτή θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων, οι Δήμοι Άργους – Μυκηνών, Κορινθίων, Καλαμάτας και Πατρέων, μέσω των δημάρχων τους.
Η έναρξη της Συνόδου πραγματοποιείται στο Μουσείο Ακρόπολης σήμερα Κυριακή 22 Ιανουαρίου, σε μία ξενάγηση με υψηλό συμβολισμό, ενώ οι εργασίες της Συνόδου θα πραγματοποιηθούν το επόμενο διήμερο στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Παράλληλα, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης θα παραλάβει από τον ομόλογό του της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου και την προεδρία του άτυπου αυτού οργάνου συνεργασίας κατά την έναρξη των εργασιών της συνάντησης αυτής των 66 δημάρχων από 10 χώρες των Βαλκανίων τη Δευτέρα 23 Ιανουαρίου.
Η ανάληψη της προεδρίας του Δικτύου από την Αθήνα, σε μία στιγμή όπου ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αναζωπύρωση διαφορών στα Βαλκάνια, σε συνδυασμό με την κρίση πληθωρισμού στην Ευρώπη, δημιουργούν ανατροπές, ανακατατάξεις στις προτεραιότητες και προτάσσουν νέες προκλήσεις για τα κράτη και τις Αρχές τους, δίνει την ευκαιρία στην ελληνική πρωτεύουσα και την Ελλάδα γενικότερα να αναλάβει καθοδηγητικό ρόλο στην προσπάθεια για την εμβάθυνση των σχέσεων των λαών, τη συνεργασία και τη συμφιλίωση.
Η αυτοτέλεια των τοπικών αρχών, θεματοφύλακας της κοινωνίας
Η Αθήνα, ως μία σημαντική μητρόπολη στη νοτιανατολική Ευρώπη θα έχει τη δυνατότητα να αναλάβει πρωτοβουλίες με περιφερειακή και συνάμα πλατύτερη ακτινοβολία, φέροντας στο διεθνές προσκήνιο ζητήματα που απασχολούν πρωτεύουσες και πόλεις των Βαλκανίων, προάγοντας τη συνεργασία σε τομείς όπως η οικονομία, η βιώσιμη ανάπτυξη, η καινοτομία, ο πολιτισμός, αλλά ακόμη και οι διεθνείς σχέσεις μέσα σε ένα μαγματικό και διαρκώς αναδιαμορφούμενο περιβάλλον.
Άλλωστε σε αυτήν τη χρυσή ευκαιρία να προαχθεί η διαβαλκανική συνεργασία αναφέρεται και στο μήνυμά του ο κ. Μπακογιάννης: «Το δίκτυο Β40 είναι η δυναμική απάντηση των πόλεων σε όσους βλέπουν στα Βαλκάνια, κατακερματισμό και ανταγωνισμό. Κάθε δίκτυο σημαίνει πολλές γέφυρες. Επικοινωνίας, ανταλλαγής, συνεργασίας. Οι πόλεις βγαίνουν μπροστά, εκεί που τα κράτη φαίνονται δύσκαμπτα στη συνεργασία. Προχωράμε μαζί, ενισχύουμε δεσμούς, θα πετύχουμε».
Εξάλλου, και η Β40 από μία τέτοια επιτακτική ανάγκη γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 2021 στην Κωνσταντινούπολη. Οικοδομώντας μία ευθεία γέφυρα συνεργασίας, τόσο για να ενδυναμωθεί η περιπόθητη ελληνοτουρκική φιλία, όσο και για να προωθηθεί η ειρήνη και η δημοκρατία στην ευρύτερη Βαλκανική, μέσα από τη συνεργασία των μελών του Δικτύου. Εύγλωττη απόδειξη της συνεννόησης και της συνεργασίας που έχει θεμελιωθεί ανάμεσα στις δύο μητροπόλεις της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ήταν και η στήριξη που πρόσφατα παρείχε ο δήμαρχος Αθηναίων στον ομόλογό του της Κωνσταντινούπολης, υπερασπιζόμενος την αυτοτέλεια των δημοτικών αρχών, ως θεματοφύλακα των αξιών της κοινωνίας των πολιτών και της δημοκρατίας.
Κατά τη διάρκεια της διήμερης Συνόδου, τα μέλη του Δικτύου Β40 θα εξετάσουν τις αναληφθείσες τον τελευταίο χρόνο δράσεις και θα καταστρώσουν τους μελλοντικούς τους στόχους και στρατηγικές, θα θέσουν τις προτεραιότητες, ενώ παράλληλα θα συσταθούν ομάδες εργασίας με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών πόλεων και θα συζητηθούν θέματα που αφορούν τις τοπικές δράσεις για το κλίμα, το άσυλο, τη μετανάστευση, την τοπική δημοκρατία, τις έξυπνες πόλεις/ψηφιακό μετασχηματισμό, αλλά και την οικονομική και πολιτιστική συνεργασία μεταξύ των πόλεων.
Ο δήμαρχος της Αθήνας στην εναρκτήρια ομιλία του θα αναπτύξει τη θεματική και το όραμα της Προεδρίας της Β40 από την Αθήνα για το 2023. Στη Σύνοδο θα μιλήσουν επίσης ο δήμαρχος Φλωρεντίας Ντάριο Ναρντέλα, πρόεδρος του Δικτύου Eurocities και οι δήμαρχοι της Κωνσταντινούπολης, των Τιράνων, της Σόφιας, του Βελιγραδίου, του Σεράγεβου, του Κότορ, του Αυλώνα κ.ά.
Ο ενεργός ρόλος των τοπικών αρχών στα Βαλκάνια
Ομιλία θα απευθύνει και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών Βάσκο Άλβες Κορντέιρο, καθώς και ο αντιπρόεδρος του Κογκρέσου Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών, Βλαντιμίρ Πρέμπιλιτς. Σημαντική θα είναι και η εκπροσώπηση Δήμων από όλη την Ελλάδα, καθώς εξόν από τον κ. Μπακογιάννη, παρόντες θα είναι 32 δήμαρχοι της χώρας (από Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Τρίκαλα, Πάτρα, Χαλκίδα, Καλαμάτα, Χανιά, Νίκαια- Αγ. Ιωάννη Ρέντη, Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη, Κηφισιά, Αγ. Δημήτριο, Αιγάλεω, Ζωγράφου, Π. Φάληρο, Κορυδαλλό, Παλλήνη, Βέροια, Κοζάνη, Καρδίτσα, Ρέθυμνο, Κόρινθο, Μυτιλήνη, Χίο, Κέρκυρα, Άργος, Ορεστιάδα, Λευκάδα, Καρπενήσι, Πυλαία-Χορτιάτη, Θερμαϊκό και Κιλελέρ).
Πρόθεση του Δικτύου B40 είναι να αναδείξει και να εμπλουτίσει τον ενεργό ρόλο που μπορούν και πρέπει να παίξουν οι τοπικές αρχές στα Βαλκάνια στην συνεργασία και επίλυση ζητημάτων που ο διεθνοποιημένος χαρακτήρας τους ξεπερνά τα στενά αυτοδιοικητικά πλαίσια. Γιατί, σε αντίθεση με τις άκαμπτες ή περιορισμένες από τα επιμέρους εθνικά και τα διεθνή πρωτόκολλα δυνατότητες των κρατών, η λεγόμενη «διπλωματία των δήμων», με τη διατέμνουσα (transversal) δυνατότητά τους, μπορεί να παρακάμψει τις τυπικές αγκυλώσεις και με πιο ανθρώπινο και «διαπροσωπικό» τρόπο να δημιουργήσει σχέσεις άμεσης συνεργασίας και προϋποθέσεις συνεννόησης και φιλίας. Η διεθνής εμπειρία, άλλωστε το έχει αποδείξει (πχ με τη «Διεθνή των Δημάρχων» από τη Λαμπεντούζα, τη Βαρκελώνη, το Μιλάνο, τη Λέσβο, στη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης), πως μπορεί να δώσει λύσεις σε προβλήματα.
Επιπλέον, οι δημοτικές Αρχές έχοντας αμεσότερη σχέση με την κοινωνία των πολιτών έχουν μία επιπλέον δυνατότητα να αφουγκράζονται και να εκφράζουν τη φωνή, τις προσδοκίες και την απαίτηση των πολιτών για μεγαλύτερη συμμετοχή στην επίλυση των προβλημάτων, όχι μόνον της καθημερινότητας, αλλά και ευρύτερα της χώρας. Ζητήματα και αιτήματα των πολιτών, όπως η ειρήνη, η ευημερία, η επαφή με τους γείτονες, τίθενται επί τάπητος και επιλύονται αμεσότερα, μέσα από τις συνεργασίες των τοπικών Αρχών, που προέρχονται απ’ ευθείας από την ίδια την κοινωνία και γνωρίζουν επακριβώς τις επιθυμίες και τα προβλήματά της.
