Το Τατόι βρίσκεται 15 χιλιόμετρα βόρεια από το κέντρο της Αθήνας, στους πρόποδες της Πάρνηθας. Στο κτήμα που κτίστηκε το 1889, βρίσκεται το θερινό ανάκτορο της ελληνικής βασιλικής οικογένειας. Το αρχαίο επίσημο όνομα της περιοχής είναι Δεκέλεια.
Το Τατόι είναι ο τόπος γέννησης του Βασιλέα Γεωργίου Β΄. Διοικητικά υπάγεται στον δήμο Αχαρνών – Θρακομακεδόνων στην νομαρχία ανατολικής Αττικής.
Το Τατόι στην ελληνική ιστορία
Προσωπικότητες της εποχής, όπως ο τσάρος Νικόλαος Β΄ της Ρωσίας, η Ελισάβετ της Αυστροουγγαρίας, οι βασιλείς του Ηνωμένου Βασιλείου Εδουάρδος Ζ΄ και Αλεξάνδρα ή, τα τελευταία χρόνια, η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, η Τζάκυ Κέννεντυ, καθώς και άλλοι το επισκέφθηκαν ή φιλοξενήθηκαν εντός αυτού.
Το Τατόι υπήρξε θέατρο σκηνών μεγάλης δραματικής εντάσεως, όπως η έξωση του Κωνσταντίνου Α΄ το 1917, η αγωνία και ο θάνατος του βασιλέα Αλεξάνδρου, ο θάνατος του βασιλέα Παύλου. Άπειρες ήσαν οι επίσημες ή ανεπίσημες συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν εκεί και οι οποίες επηρέασαν την πορεία των εθνικών και πολιτικών πραγμάτων: ιδιαίτερης σημασίας ήσαν οι διαβουλεύσεις του θέρους του 1915, καθώς και οι συσκέψεις εν όψει της γερμανικής επιθέσεως τον χειμώνα του 1941 ή λόγω της κατάρρευσης του μετώπου τον επόμενο τραγικό Απρίλιο.
Τρεις κυβερνήσεις ορκίσθηκαν στο Τατόι: του Ελευθερίου Βενιζέλου, τον Αύγουστο του 1915, του Δημητρίου Ράλλη, τον Νοέμβριο του 1920, και του Γεωργίου Παπανδρέου, τον Φεβρουάριο του 1964.
Στην πυρκαγιά που ξέσπασε στις αρχές Αυγούστου 2021 κάηκε μεγάλο τμήμα του δάσους του κτήματος. Επίσης από τη φωτιά καταστράφηκαν το κτίριο προσωπικού, η οικία φροντιστή, το κτίριο τηλεπικοινωνιών (τηλεγραφείο), το δασονομείο και το κτίριο του Διευθυντηρίου. Επίσης, από τη φωτιά κάηκαν δύο κοντέινερ στα οποία φυλάσσονταν αντικείμενα του παλατιού.
Δείτε το όπως το κατέγραψε με το drone του ο Θεόφιλος Μπάμπουλης:
Οι βασιλικοί τάφοι
Τοποθετημένο στον περίβολο του ναού της Αναστάσεως, εκεί βρίσκονται οι τάφοι των βασιλέων Γεωργίου Α′ και Όλγας, της πριγκίπισσας Αλεξάνδρας, της πριγκίπισσας Μαρίας, του αντιναύαρχου Περικλή Ιωαννίδη, δεύτερου συζύγου της πριγκίπισσας Μαρίας, αλλά και της βασιλοπούλας Όλγας και άλλων εστεμμένων.
Το Νεκροταφείο του εντυπωσιακού Κτήματος επιλέχθηκε από τη βασίλισσα Όλγα και καθιερώθηκε το 1880, ως τόπος ταφής των μελών της βασιλικής οικογένειας. Δίπλα από τα μνήματα βρίσκει κανείς το περίφημο «Φυλάκιο των τάφων».
Είναι κτίριο του έτους 1950 και βρίσκεται στη θέση προγενέστερου φυλακίου με έτος περάτωσης το 1870. Πρόκειται για ισόγειο κτίριο με περιμετρικές φέρουσες λιθοδομές και ξύλινη στέγη με βυζαντινά κεραμίδια.
Το κτίριο κατασκευάστηκε για τις ανάγκες διημέρευσης των φυλάκων των τάφων και δέχτηκε προσθήκες και μετασκευές στη συνέχεια.
Ποιοι έχουν ταφεί στο βασιλικό κοιμητήριο
Στο βασιλικό κοιμητήριο, στο λοφίσκο Παλαιόκαστρο, έχουν ενταφιασθεί:
- Βασιλιάς Γεώργιος Α΄ των Ελλήνων (24 Δεκεμβρίου, 1845 — 18 Μαρτίου, 1913)
- Βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων, Μεγάλη Δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας (3 Σεπτεμβρίου, 1851 — 18 Ιουνίου, 1926), σύζυγος του Γεωργίου Α΄
- Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ των Ελλήνων (2 Αυγούστου, 1868 — 6 Φεβρουαρίου, 1923), γιος του Γεωργίου Α΄
- Βασίλισσα Σοφία των Ελλήνων, Πριγκίπισσα Σοφία της Πρωσίας (14 Ιουνίου, 1870 — 13 Ιανουαρίου, 1932), σύζυγος του Κωνσταντίνου Α΄
- Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ των Ελλήνων (20 Ιουλίου, 1890 — 1 Απριλίου, 1947), γιος του Κωνσταντίνου Α΄
- Βασιλιάς Αλέξανδρος Α΄ των Ελλήνων (1 Αυγούστου, 1893 — 25 Οκτωβρίου, 1920), γιος του Κωνσταντίνου Α΄
- Ασπασία Μάνου (4 Σεπτεμβρίου, 1896 — 7 Αυγούστου, 1972), σύζυγος του Αλέξανδρου Α΄
- Βασίλισσα Αλεξάνδρα της Γιουγκοσλαβίας, Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ελλάδας (25 Μαρτίου, 1921 — 30 Ιανουαρίου, 1993), κόρη του Αλέξανδρου Α΄ και σύζυγος του Πέτρου Β΄ της Γιουγκοσλαβίας. Έγινε μετακομιδή των οστών πρόσφατα στη Γιουγκοσλαβία.
- Βασιλιάς Παύλος Α΄ των Ελλήνων (14 Δεκεμβρίου, 1901 — 6 Μαρτίου, 1964), γιος του Κωνσταντίνου Α΄
- Βασίλισσα Φρειδερίκη των Ελλήνων, Πριγκίπισσα Φρειδερίκη του Αννοβέρου (18 Απριλίου, 1917 — 6 Φεβρουαρίου, 1981), σύζυγος του Παύλου Α΄
- Πριγκίπισσα Αικατερίνη της Ελλάδας, Λαίδη Μπράντραμ (4 Μαΐου, 1913 — 2 Οκτωβρίου, 2007), κόρη του Κωνσταντίνου Α΄
- Πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας (24 Ιουνίου, 1869 — 25 Νοεμβρίου, 1957), γιος του Γεωργίου Α΄
- Πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη (2 Ιουλίου, 1882 — 21 Σεπτεμβρίου, 1962), σύζυγος του Πρίγκιπα Γεωργίου
- Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ελλάδας, Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας (30 Αυγούστου, 1870 — 24 Σεπτεμβρίου, 1891), κόρη του Γεωργίου Α΄ και σύζυγος του Μεγάλου Δούκα Παύλου Αλεξάνδροβιτς της Ρωσίας
- Πρίγκιπας Νικόλαος της Ελλάδας (22 Ιανουαρίου, 1872 — 8 Φεβρουαρίου, 1938), γιος του Γεωργίου Α΄
- Μεγάλη Δούκισσα Ελένη Βλαδιμήροβα της Ρωσίας (17 Ιανουαρίου, 1882 — 13 Μαρτίου, 1957), σύζυγος του Πρίγκιπα Νικολάου
- Πριγκίπισσα Μαρία της Ελλάδας, Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας (3 Μαρτίου, 1876 — 14 Δεκεμβρίου, 1940), κόρη του Γεωργίου Α΄ και σύζυγος του Μεγάλου Δούκα Γεωργίου Μιχαήλοβιτς της Ρωσίας
- Πριγκίπισσα Όλγα της Ελλάδας (26 Μαρτίου, 1880 — 21 Οκτωβρίου, 1880), κόρη του Γεωργίου Α΄, απεβίωσε 7 μηνών
- Πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδας (20 Ιανουαρίου, 1882 — 3 Δεκεμβρίου, 1944), γιος του Γεωργίου Α’ και πατέρας του Δούκα του Εδιμβούργου, Φιλίππου
- Πρίγκιπας Χριστόφορος της Ελλάδας (10 Αυγούστου, 1888 — 21 Ιανουαρίου, 1940), γιος του Γεωργίου Α΄
- Πριγκίπισσα Φραγκίσκη της Ορλεάνης (25 Δεκεμβρίου, 1902 — 25 Φεβρουαρίου, 1953), σύζυγος του Πρίγκιπα Χριστόφορου
