Όπως μεταδίδουν σήμερα (16.12.2022) τα ιταλικά ΜΜΕ από το Βατικανό ανακοινώθηκε η απόφαση του Πάπα Φραγκίσκου, για την επιστροφή στην Ελλάδα των τριών θραυσμάτων από την ζωφόρο και τη μετόπη του Παρθενώνα -τα οποία φυλάσσονταν, από τον 19ο αιώνα, στις πολύτιμες συλλογές των Μουσείων του Βατικανού.
Επιμέλεια: Κων/νος Χαρ.Τζιαμπάσης*
Ήδη σε άρθρο μας στις αρχές του χρόνου με τίτλο «Τα μάρμαρα του Παρθενώνα εκτός Βρετανικού Μουσείου» (10.01.2022) κάναμε αναφορά ότι εκτός από το θραύσμα Fagan που επιστράφηκε από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Παλέρμο στο Μουσείο της Ακρόπολης. Επί ιταλικού εδάφους βρίσκονται ακόμη τρία θραύσματα που εκτίθενται στο Μuseo Gregoriano Εtrusco του Βατικανού.
Το πρώτο κομμάτι είναι το κεφάλι ενός αλόγου από το δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα, πιθανόν να ανήκει στα άλογα του ηνίοχου της θεάς Αθηνάς (εικ.1).
Το δεύτερο κομμάτι είναι το κεφάλι ενός άνδρα που φέρει δίσκο (κρατούσε δίσκο με γλυκίσματα και κηρήθρες ως προσφορά στη θεά) από τη βόρεια ζωφόρο, διαστάσεων μόλις 24Χ25 εκατοστών (Εικ.2). Αυτό το θραύσμα θεωρείται πως ήταν από τα πρώτα κομμάτια από τον διάκοσμο του ναού, που αφαιρέθηκαν, αφού κατά πάσα πιθανότητα το 1687 εξαιτίας της έκρηξης από τον Μοροζίνι. Ένα και πλέον αιώνα αργότερα πάντως βρισκόταν στα χέρια ενός εμπόρου αρχαιοτήτων ονόματι Francesco Alessandroni, ο οποίος το πούλησε το 1803 στον Πάπα.
Το τρίτο θραύσμα απεικονίζει το κεφάλι ενός γενειοφόρου άνδρα και αποδόθηκε σε μια από τις μετόπες στη νότια πλευρά του κτηρίου που απεικονίζει την Κενταυρομαχία (Εικ.3).
Η απόφαση του Πάπα Φραγκίσκου ελήφθη μετά από παράκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, η Αυτού Αγιότης ο Πάπας Φραγκίσκος ευαρεστήθηκε να επιστρέψει δια της εκκλησιαστικής Αρχής της Ελλάδας τα θραύσματα από τα παρθενώνια Γλυπτά. Στη «δωρεά» του Πάπα Φραγκίσκου, η οποία γίνεται προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τονίζεται ο πνευματικός και φιλάδελφος χαρακτήρας της παπικής χειρονομίας προς την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος.
Ο δρόμος που άνοιξε την αρχή της χρονιάς με την επιστροφή του θραύσματος Fagan, κλείνει με την επιστροφή και την επανένωση και άλλων τριών θραυσμάτων από το Βατικανό. Λέτε να ακολουθήσουν άμεσα και οι άλλοι που έχουν στην κατοχή τους θραύσματα από τον Παρθενώνα;
*Ο Κων/νος Χαρ.Τζιαμπάσης είναι αρχαιολόγος
