Ένα διαμάντι της Πελοποννήσου και από τα πιο ενδιαφέροντα ορεινά χωριά της Ελλάδας, είναι οι Καρυές Λακωνίας, ο τόπος προέλευσης των πασίγνωστων Καρυάτιδων, των λυγερόκορμων κορασίδων που ενέπνευσαν τα γλυπτά που κοσμούν το Ερέχθειο της Ακρόπολης των Αθηνών.
Η Αράχοβα, όπως αλλιώς λέγεται, είναι ένας πανάρχαιος τόπος με ιστορία άνω των 3.000 ετών. Βρίσκεται ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις της Σπάρτης και της Τεγέας, στις παρυφές του όρους Πάρνωνα, σε υψόμετρο 940 μέτρων. Το χωριό διαθέτει άριστη υποδομή για την υποδοχή των επισκεπτών (παραδοσιακοί ξενώνες, εστιατόρια που μαγειρεύουν με τοπικά προϊόντα, καφέ, μπαρ), περιβάλλεται από ένα μαγευτικό δάσος βελανιδιάς και αποτελεί μια όαση ομορφιάς και γαλήνης.
Η «Μεγάλη Αράχοβα» και η συμβολή στον Αγώνα
Στη βυζαντινή περίοδο το χωριό ονομάστηκε Μεγάλη Αράχοβα και κράτησε αυτή την ονομασία μέχρι τον 20ό αιώνα, με την προέλευση του τοπωνυμίου να οφείλεται είτε στη σλάβικη γλώσσα (=καρυδότοπος) είτε στη βλάχικη (=ράχη βουνού).
Οι κάτοικοί της διακρίνονταν πάντα για το ανεξάρτητο πνεύμα τους και θυσιάστηκαν για τους αγώνες του Ελληνικού κράτους, δίνοντας στο χωριό ένα σημαντικό ρόλο στην περιοχή και στη νεότερη ιστορία. Πήραν μέρος στην Επανάσταση του 1821, πυρπολήθηκαν από τον Ιμπραήμ και πολέμησαν κατά των Γερμανών στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίοι κατέστρεψαν το χωριό το 1944, στο λεγόμενο «Κάψιμο της Αράχοβας».
Το χωριό σήμερα
Οι πάνω κάτω 700 κάτοικοι των Καρυών ασχολούνται με την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία, την τυροκομία, τη γεωργία, με οικοδομικές εργασίες, καθώς και με εμπορικές, βιοτεχνικές και τουριστικές δραστηριότητες.
Στις Καρυές μπορεί κανείς να προμηθευτεί μία μεγάλη ποικιλία τοπικών παραδοσιακών προϊόντων, όπως κάστανα, καρύδια, βιολογικό λάδι, ελιές, τοπικό κρασί, τσάι, ρίγανη, μέλι, παραδοσιακά τυριά, ντόπια κρέατα, χωριάτικο ψωμί, παξιμάδια, παραδοσιακά γλυκά και ζυμαρικά. Επίσης μπορεί να εξυπηρετηθεί από καφενεία, ταβέρνες, εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχεία και ξενώνες που λειτουργούν όλο το χρόνο.
Το μνημείο των Καρυάτιδων
Το μνημείο των Καρυάτιδων δεσπόζει, κατά τους ιστορικούς, πάνω στην αρχαία ακρόπολη των Καρυών και αποτελεί αντίγραφο του τμήματος του αρχαίου Ναού του Ερέχθειου στην Ακρόπολη των Αθηνών.
Εγκαινιάστηκε το 1983 με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Απανταχού Καρυατών και με τη δαπάνη πολλών δωρητών.
Αποτελεί σύμβολο πλέον των σύγχρονων Καρυών και σηματοδοτεί τη σύνδεση του παρόντος με το ένδοξο παρελθόν του τόπου.
Δεσπόζει δεξιά στην είσοδο του οικισμού και από την προνομιακή θέση του μνημείου, ο επισκέπτης απολαμβάνει την θέα του βόρειου τμήματος του χωριού, τη θέση των αρχαίων Καρυών και το πλάτωμα της θέσης «Πινιγούρα».
Η πρόσβαση στο μνημείο γίνεται μέσω της κεντρικής πλατείας τους χωριού, από την οποία ξεκινούν πινακίδες που σηματοδοτούν τη διαδρομή μέχρι το σημείο.
Εναλλακτικός τουρισμός
Οι Καρυές αποτελούν ιδανικό ορμητήριο για δραστηριότητες στη φύση και αποδράσεις στον Πάρνωνα. Trekking και ποδηλασία είναι κάποιες από τις δραστηριότητες που μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης σε ένα καλά οργανωμένο περιβάλλον.
Πεζοπορικές διαδρομές
Το 2020 δημιουργήθηκε γύρω από το χωριό το Caryatides Trails, ένα δίκτυο 7 σηματοδοτημένων πεζοπορικών διαδρομών, συνολικού μήκους 57 χιλιομέτρων, φτιαγμένο με κορυφαίες προδιαγραφές ποιότητας και σχεδιασμένο έτσι ώστε να ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις.
Από ξεκούραστες και σύντομες βόλτες μέσα και γύρω από το χωριό για τους αρχάριους, μέχρι ολοήμερες πεζοπορίες μεγάλων αποστάσεων με μεγάλες υψομετρικές διαφορές για τους δυνατούς πεζοπόρους.
Ποδηλατικές διαδρομές
Ένα εκτενές δίκτυο δασικών δρόμων και μονοπατιών στις βουνοπλαγιές γύρω από το χωριό, αποτελούν τον ιδανικό προορισμό για τους λάτρεις της ποδηλασίας βουνού.
Χάρη στο εξαιρετικό αυτό περιβάλλον, καθώς και στο εύρος επιλογών των διαδρομών, στις Καρυές διεξάγονται αγώνες του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος ορεινής ποδηλασίας (MTB) καθώς και διεθνείς αγώνες ΜΤΒ.
Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν 4 σηματοδοτημένες ποδηλατικές διαδρομές, συνολικού μήκους 52 χιλιομέτρων, όλων των βαθμών δυσκολίας, που θα ικανοποιήσουν από τον απλό ερασιτέχνη ποδηλάτη μέχρι τους ποδηλάτες αγωνιστικής ορεινής ποδηλασίας.
Πώς θα πάτε
Οι Καρυές έχουν πολύ εύκολη οδική πρόσβαση. Από Αθήνα η απόσταση είναι 201 χιλιόμετρα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων είναι σε εθνική οδό. Ο μέσος χρόνος διαδρομής είναι 2 – 2,5 ώρες.
Από τις κοντινότερες πόλεις της Πελοποννήσου οι αποστάσεις είναι:
- Από Σπάρτη: 34 χλμ.
- Από Τρίπολη: 35 χλμ.
- Από Ναύπλιο: 85 χλμ.
- Από Καλαμάτα: 115 χλμ.
- Από Πάτρα: 236 χλμ.
Φωτογραφίες: karyes.gr, caryatidestrails.com
Βίντεο: Σωματείο Διαχείρισης Καταπιστεύματος Παναγιώτη Κερχουλά, Up Stories
