Στην τελική ευθεία μπαίνουν οι διαδικασίες προκειμένου να ξεκινήσουν οι σεισμικές έρευνες προκειμένου να υπάρξουν γεωτρήσεις το 2025 σε Κρήτη και Πελοπόννησο για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων.
Σύμφωνα με πρόσφατη ενημέρωση από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) η κοινοπραξία ExxonMobil – ΕΛΠΕ έχει υποβάλει ποσοτικά και ποιοτικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα σεισμικών ερευνών με στόχο την ολοκλήρωση των ερευνών σε δύο αντί για τρία χρόνια, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα στα τέλη του 2023.
Οι σεισμικές έρευνες παρέχουν στις εταιρείες την πληροφορία που είναι απαραίτητη για να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε ερευνητική γεώτρηση, η οποία σε περιοχές όπως αυτές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι υψηλού κόστους λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας.
Οι συμβάσεις μίσθωσης των δύο περιοχών είχαν κυρωθεί από τη Βουλή το 2019.
Οι χάρτες
Δείτε στους χάρτες του Πολεμικού Ναυτικού πού θα διενεργηθούν οι έρευνες:
Η NAVTEX
Σήμερα, 8 Νοεμβρίου ο Σταθμός Ηρακλείου εξέδωσε NAVTEX και μέχρι νεωτέρας, δεσμεύονται περιοχές στο Ιόνιο Πέλαγος, το Δυτικό Πέλαγος και δυτικά και ανατολικά της Κρήτης, προκειμένου το πλοίο Nanco Swift να πραγματοποιήσει ανάπτυξη εξοπλισμού και σεισμικές έρευνες.
Η έναρξη σεισμικών ερευνών και τα επόμενα βήματα
Η έναρξη σεισμικών ερευνών είναι το πρώτο βήμα μιας μακράς διαδικασίας για την εξόρυξη φυσικού αερίου, εφόσον τα κοιτάσματα είναι τέτοιου μεγέθους που να δικαιολογούν την κολοσσιαία επένδυση που θα απαιτηθεί τα επόμενα χρόνια μέχρι να μπορεί να ξεκινήσει η εξόρυξη. Είναι σχεδόν συμβολικό ότι η ανακοίνωση για έναρξη σεισμικών ερευνών από την Exxon Mobil έγινε την ίδια ημέρα που στη Γαλλία καθελκύστηκε η πρώτη φρεγάτα FDI (ή Belh@rra) που προορίζεται για το γαλλικό ναυτικό, με τη ναυπήγηση της δεύτερης που έχει παραγγελθεί από την Αθήνα να επιταχύνεται. Όπως έλεγε παλαιό κυβερνητικό στέλεχος με εμπειρία στα θέματα της άμυνας και της οικονομίας, «χωρίς φρεγάτες με ισχυρή άμυνα περιοχής δεν μπορείς να αξιοποιήσεις πιθανά κοιτάσματα φυσικού αερίου».
Ήδη, η αμερικανική εταιρεία ExxonMobil και η ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) βρίσκονταν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα για την έναρξη των σεισμικών ερευνών, αναμένοντας τον απόπλου του πλοίου που ναυλώθηκε από την νορβηγική PGS που είναι ειδική στις γεωφυσικές έρευνες. Το πλοίο έχει ολοκληρώσει τις δοκιμές των μηχανικών του συστημάτων και βρίσκεται αγκυροβολημένο στους Λιμένες της Κρήτης.Την έναρξη των ερευνών ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το χρονοδιάγραμμα
Το χρονοδιάγραμμα είναι πλέον συγκεκριμένο: τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσουν στα εν λόγω οικόπεδα οι σεισμογραφικές έρευνες με ερευνητικά πλοία, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει 1-2 μήνες. Αμέσως μετά και με τη συλλογή των δεδομένων, θα τρέξει η διαδικασία να αναδημιουργηθεί η εικόνα του υπεδάφους των περιοχών που ερευνήθηκαν.
Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η πολύμηνη διαδικασία που μπορεί να πάρει περί τους 6 μήνες, θα ακολουθήσει η διαδικασία προσδιορισμού του αν τα εν λόγω οικόπεδα είναι κατάλληλα για εξόρυξη, η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση και η έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες από την ΕΔΕΥ, αυτό μπορεί να διαρκέσει περί τον έναν χρόνο, μέχρι να ληφθεί οριστική απόφαση. Εφόσον αυτή είναι να προχωρήσουν οι διαδικασίες, οι ερευνητικές γεωτρήσεις μπορούν να ξεκινήσουν το 2025. «Είναι στόχος φιλόδοξος, αλλά εφικτός», υποστηρίζει στο protothema.gr ανώτερη πηγή της ΕΔΕΥ. Εφόσον οι ερευνητικές γεωτρήσεις πάνε καλά και με δεδομένο ότι ο στόχος για την πραγματοποίησή τους έρχεται πιο μπροστά, η παραγωγή αερίου θα μπορούσε να ξεκινήσει το 2027-2028, σε κάθε περίπτωση εντός λίγων ετών.
Τα δύο οικόπεδα καλύπτουν θαλάσσια περιοχή 40.000 τ.χλμ.
Οι σεισμικές έρευνες θα γίνουν σε θαλάσσια περιοχή εμβαδού 40.000 τετραγωνικών μέτρων που καλύπτουν τα δύο οικόπεδα δυτικά και νοτιοανατολικά της Κρήτης.
Και στις δύο περιοχές η πλειοψηφία των δικαιωμάτων έρευνας ανήκει στην ExxonMobil η οποία, ύστερα από την αποχώρηση της γαλλικής ΤotalEnergies, ελέγχει το 70% των δικαιωμάτων ενώ το υπόλοιπο 30% ανήκει στην Hellenic Energy (ΕΛΠΕ).
Η πιο υποσχόμενη περιοχή για ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων
Σύμφωνα με πρόσφατη ενημέρωση από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) η κοινοπραξία ExxonMobil – ΕΛΠΕ έχει υποβάλει ποσοτικά και ποιοτικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα σεισμικών ερευνών με στόχο την ολοκλήρωση των ερευνών σε δύο αντί για τρία χρόνια, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα στα τέλη του 2023. Οι σεισμικές έρευνες παρέχουν στις εταιρείες την πληροφορία που είναι απαραίτητη για να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε ερευνητική γεώτρηση, η οποία σε περιοχές όπως αυτές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι υψηλού κόστους λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας.
Σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ «πρόκειται για την πιο υποσχόμενη περιοχή για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά και ταυτόχρονα για την λιγότερο ώριμη, όπου είναι επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων».
Σημειώνεται επίσης ότι την προηγούμενη εβδομάδα εκδικάστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση για ακύρωση της υπουργικής απόφασης περιβαλλοντικής έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις δύο θαλάσσιες περιοχές («Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης»). Την προσφυγή είχαν καταθέσει το Μάιο του 2019 οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος.
Πώς θα γίνουν οι έρευνες
Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων με ανακοίνωσή της επισήμανε:
«Σε συνέχεια των δηλώσεων του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και των επιτυχημένων γεωφυσικών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές του 2022 στο Κεντρικό και στο Νότιο Ιόνιο, η ΕΔΕΥΕΠ, η εθνική διαχειριστική εταιρεία υδρογονανθράκων και ενεργειακών πόρων, ανακοίνωσε σήμερα τα επόμενα βήματα στο πρόγραμμα εξερεύνησης κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας, με την πραγματοποίηση τρισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών στο Βόρειο Ιόνιο (Block 2) και δισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών στις παραχωρήσεις Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Τον Απρίλιο, ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επιτάχυνση του χρονοδιάγραμματος για τη διερεύνηση των δυνητικών αποθεμάτων φυσικού αερίου της χώρας και την επέκταση του σκοπού της ΕΔΕΥΕΠ, η οποία έχει πλέον υπό την επίβλεψη της έργα εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων, διαχείρισης και δέσμευσης αερίων του θερμοκηπίου, γεωλογικής αποθήκευσης αερίων, ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων και διεθνών αγωγών.
Οι γεωφυσικές έρευνες θα πραγματοποιηθούν τους προσεχείς χειμερινούς μήνες με σκοπό την ελαχιστοποίηση τυχόν περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με τα αυστηρότερα και καλύτερα διεθνή πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως:
- Χρήση του πρωτοκόλλου «ήπιας εκκίνησης» για να διασφαλιστεί ότι τα θαλάσσια θηλαστικά μπορούν να απομακρυνθούν προσωρινά από την περιοχή διενέργειας των γεωφυσικών ερευνών πριν την έναρξή τους.
- Διπλασιασμός των παρατηρητών των θαλάσσιων θηλαστικών πάνω στα ερευνητικά πλοία που διενεργούν τις γεωφυσικές έρευνες για να διασφαλιστεί η προστασία των κητωδών και άλλων ειδών θαλάσσιας ζωής εντός της ζώνης ασφαλείας.
- Επέκταση της ακτίνας της ελάχιστης ζώνης ασφαλείας γύρω από το πλοίο που διενεργεί τις γεωφυσικές έρευνες σε περίπτωση εντοπισμού μεγάλων θαλάσσιων ζώων.
- Περίοδος αναμονής 30 λεπτών πριν την έναρξη και παύση κάθε εξερευνητικής δραστηριότητας.
- Παθητική ακουστική παρακολούθηση υποβρύχιων ήχων για τη μέτρηση των επιπέδων θαλάσσιου θορύβου για τον εντοπισμό θαλάσσιων θηλαστικών.
- Εφαρμογή ζώνης αποκλεισμού 1 χιλιομέτρου γύρω από τις περιοχές «Natura» καθώς και τις ιχθυοκαλλιέργειες.
- Παρακολούθηση με εναέρια μέσα των κητωδών κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας των ερευνών.
- Πλήρης συμμόρφωση με όλους τους εφαρμοστέους κανονισμούς και οδηγίες σύμφωνα με συμβάσεις MARPOL VI και ACCOBAMS και τις κατευθύνσεις του JNCC.
Η απαρέγκλιτη τήρηση των ανωτέρω μέτρων και όλων των σχετικών διαδικασιών διασφαλίζεται από την παρουσία ανεξάρτητου παρατηρητή της ΕΔΕΥΕΠ επάνω στο ερευνητικό σκάφος. Επιπλέον, στο πλαίσιο των ερευνών δραστηριοποιείται έμπειρο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις εμπλεκόμενες τοπικές και περιφερειακές λιμενικές αρχές καθώς και με τα εμπορικά και αλιευτικά σκάφη που πλέουν πλησίον των περιοχών των ερευνών με στόχο την απρόσκοπτη εκτέλεση τόσο των ερευνητικών προγραμμάτων όσο και των καθημερινών δραστηριοτήτων στις συγκεκριμένες περιοχές.
