Τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, οπότε η ινδική κάνναβη καλλιεργούνταν ελεύθερα στην Ελλάδα, η διακίνηση δεν είχε εμπόδια και ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής διατίθετο ως πρώτη ύλη στην κλωστοϋφαντουργία. Από τις περιοχές που επωφελούνταν ιδιαίτερα ήταν η Αργολίδα. Αντίθετα σήμερα η καλλιέργεια του φυτού στο νομό είναι παράνομη (για όποιον δεν διαθέτει άδεια καλλιέργειας για φαρμακευτική κάνναβη), και επισύρει βαριές ποινές στους παραβάτες.
Ήδη μια τέτοια υπόθεση κυκλώματος διακίνησης ναρκωτικών βρίσκεται στο στάδιο των απολογιών των 6 κατηγορουμένων, φερόμενων ως μελών της σπείρας.
Η Πελοπόννησος πρωταγωνίστρια στις εξαγωγές κάνναβης
Η παραγωγή σε ινδική κάνναβη στην Ελλάδα πλησίαζε ετησίως, τους 18.000 τόνους. Απ’ αυτή την ποσότητα, περίπου 6.000 τόνοι χασίς εξάγονταν σε διάφορα κράτη. Τα μεγαλύτερα οφέλη απ’ αυτή τη δραστηριότητα είχε η Πελοπόννησος καθώς εκεί βρισκόταν το μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργούμενων εκτάσεων, με τα ετήσια έσοδα να ξεπερνούν, τουλάχιστον σε ορισμένες περιοχές, όπως η Αργολίδα και η Αρκαδία, τα έσοδα ακόμα και από τις ελιές!
Γι’ αυτό η επιβολή φόρου στο χασίς, ως προαπαιτούμενο σε διεθνή σύμβαση, είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση των κατοίκων.
Η ένταση είχε μεταφερθεί στη Βουλή και σε θυελλώδεις συνεδριάσεις οι βουλευτές της περιοχής ξεπερνώντας κομματικές γραμμές εναντιώθηκαν δυναμικά στο μέτρο. Κατήγγειλαν μάλιστα, ότι η ψήφισή του θα προκαλέσει τεράστια ζημιά στην Πελοπόννησο.
Χασισοκαλλιέργειες στον Αργολικό κάμπο από το 1860
Στη νεότερη Ελλάδα υπάρχουν αναφορές που δείχνουν ότι μεταξύ του 1860 και του 1870 υπήρχαν σημαντικές καλλιέργειες ινδικής κάνναβης στη Μαντίνεια και στην Αργολίδα.
Σύμφωνα με αναφορά του δημάρχου Ορχομενού της Μαντίνειας, που δημοσιεύτηκε, τον Μάρτη του 1887, στο μηνιαίο περιοδικό «Ελληνική Γεωργία» του Παναγιώτη Γ. Γεννάδιου, η καλλιέργεια και η παρασκευή του προϊόντος διδάχθηκαν από Αιγύπτιους, Κύπριους και άλλους μετανάστες χωρών της Ανατολής.
Μάλιστα η απαγόρευση της εισαγωγής του χασίς στην Αίγυπτο και στην Ασία οδήγησε στη μείωση της καλλιέργειάς του σε Τρίπολη και Άργος, όπου παράγονταν μεγάλες ποσότητες.
Το νομοσχέδιο που προκάλεσε «σεισμό» στην Πελοπόννησο
Το 1906 η κυβέρνηση Γεωργίου Θεοτόκη εισάγει στη Βουλή νομοσχέδιο για τη φορολογία των καλλιεργειών ινδικής κάνναβης και την απαγόρευση εξαγωγής στην Αίγυπτο.
Όπως προέκυψε από τις συζητήσεις στη Βουλή, η ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου ήταν προαπαιτούμενο από την αιγυπτιακή κυβέρνηση για να υπογραφεί μεταξύ των δύο κρατών εμπορική συμφωνία, η οποία θεωρούνταν πολύ σημαντική λόγω της ύπαρξης μεγάλου ελληνικού στοιχείου στη χώρα του Νείλου.
Όμως, αποδείχτηκε ότι πίσω από τις αιγυπτιακές απαιτήσεις βρίσκονταν οι Αγγλοι, που ήλεγχαν μέσω των Ινδιών τη διακίνηση χασίς στην Ασία!
Οι εφημερίδες, άλλες υπέρ της φορολόγησης και άλλες κατά, αφιερώνουν κύρια άρθρα στο θέμα, ενώ οι κάτοικοι περιοχών της Πελοποννήσου που πλήττονταν από το νομοσχέδιο άρχισαν να «βομβαρδίζουν» τη Βουλή με διαμαρτυρίες.
Στη συνεδρίαση της 12ης Μαΐου 1906 (Συνεδρίαση ΙΗ’ της Α Συνόδου της ΙΙΙ Κοινοβουλευτικής Περιόδου) ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Μπουφίδης ανακοινώνει «αναφοράν των κατοίκων των χωρίων Ορχομενού και Νάσσης της Επαρχίας Μαντινείας παρακαλούντων όπως διαβιβασθώσιν εις την Βουλήν τα παράπονά των περί καταργήσεως της καλλιεργείας χασίς».
Στις 2 Ιουνίου (Συνεδρίαση ΛΔ’) οι κάτοικοι του Λεβιδίου με άλλη αναφορά παρακαλούν όπως εξαιρεθεί «πάσης φορολογίας η εφετεινή σπορά και η παρακαταθήκη κόνεως χασίς επί εν τουλάχιστον έτος» και την επομένη (Συνεδρίαση ΛΕ’ της 3ης Ιουνίου 1906) οι κάτοικοι των Δήμων Τεγέας και Φαλάνθου ζητούν «όπως μη ψηφισθή η μετά της Αιγύπτου σύμβασις ως καταστρεπτικώτατη διά την επαρχίαν των».
Είναι προφανές ότι οι βουλευτές της περιοχής δεν μπορούν να αγνοήσουν τις αντιδράσεις των κατοίκων.
Το νομοσχέδιο κυριάρχησε σε δύο συνεδριάσεις, στις 6 και 7 Ιουνίου, στις οποίες υπήρξαν στιγμές εντάσεων και αντιπαραθέσεις ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι βουλευτές των περιοχών της Πελοποννήσου όπου υπήρχαν μεγάλες καλλιέργειες χασίς, ξεπερνώντας κομματικές γραμμές, δήλωσαν όλοι αντίθετοι στο νομοσχέδιο.
Κάποιοι απ’ αυτούς κατήγγειλαν ότι το νομοσχέδιο εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των καπνοπαραγωγών, οι οποίοι θα συνέχιζαν να κάνουν εξαγωγές στην Αίγυπτο, ενώ αξιοσημείωτο και πολύ… επίκαιρο ήταν το επιχείρημα ενός βουλευτή Γορτυνίας (Π. Αλεξάκης) ότι καλλιεργητές χασίς εξέταζαν τη μεταφορά των καλλιεργειών τους στη Βουλγαρία…
Από την άλλη πλευρά, οι βουλευτές καπνοπαραγωγών επαρχιών υπερθεμάτιζαν για τη φορολόγηση του χασίς.
Οι εξαγωγές χασίς τα επόμενα έτη
Σε αυτές τις συζητήσεις ο υπουργός Οικονομικών Α. Σιμόπουλος θα επισημάνει, προφητικά, ότι «και μετά τον φόρον η καλλιέργεια του χασίς δεν θα ελαττωθή διότι η εξαγωγή του θα εξακολουθήση εις Ευρώπην όπως άλλωστε και σήμερον πωλείται».
Πραγματικά, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία της γεωργικής παραγωγής «παλαιάς Ελλάδος κατά τα έτη 1911, 1914 και 1915» (υπουργείο Εθνικής Οικονομίας/Διεύθυνση Στατιστικής), η ολική παραγωγή του χασίς το 1911 έφτασε στους 17.750 τόνους, με το μεγαλύτερο μέρος να παράγεται στην Πελοπόννησο.
Την ίδια χρονιά (1911) οι εξαγωγές του χασίς ήταν μόλις 150 οκάδες (περίπου 2 τόνοι) αξίας 2.250 χρυσών δραχμών.
Όλη η ποσότητα είχε εξαχθεί από τον Πειραιά στη Γαλλία.
Σημαντικές παρέμεναν οι εξαγωγές υφασμάτων «εκ λίνου και καννάβεως», οι οποίες το 1911 έφτασαν στις 600 οκάδες (περίπου 7,5 τόνοι) και των «χονδρών ειδών εκ καννάβεως», που ανήλθαν σε 6.650 οκάδες (περίπου 85 τόνοι) αξίας 2.660 χρυσών δραχμών.
Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις στην Πελοπόννησο
Σε ό,τι αφορά τις περιοχές όπου καλλιεργούνταν η ινδική κάνναβη, από τη στατιστική της γεωργικής παραγωγής φαίνεται ότι οι περισσότερες καλλιέργειες υπήρχαν στην Πελοπόννησο και ανέρχονταν σε 18.863 στρέμματα, τα οποία μοιράζονται ως εξής:
Αργολίδα και Κορινθία: 2.289 στρέμματα, που αντιστοιχούν στο 12,13% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων της περιοχής. Απ’ αυτά στο Άργος υπήρχαν 161 στρέμμ. και στην Κόρινθο 2.128 στρέμμ.
Αρκαδία: 16.508 στρέμματα, που αντιστοιχούσαν στο 87,52% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Σχεδόν όλα βρίσκονταν στη Μαντίνεια και μόλις 13 στρέμματα στη Γορτυνία.
Η ολική αξία της παραγωγής υπολογιζόταν σε 535.134 δραχμές, ενώ τα αντίστοιχα έσοδα από τις ελιές ήταν μόλις 86.100 δραχμές…
Οι παλινωδίες του Βενιζέλου μέχρι το οριστικό τέλος
Το 1920 η κυβέρνηση Ελευθέριου Βενιζέλου προωθεί τον νόμο 2107 (ΦΕΚ 62/14.3.1920) «περί απαγορεύσεως της καλλιέργειας, της εμπορίας και της καταναλώσεως της ινδικής καννάβεως (χασίς)», που όριζε ότι η απαγόρευση θα άρχιζε από την 1η Ιανουαρίου 1921.
Όμως, το 1924 συντάσσεται ο νόμος 3070 της 24/31 Μαρτίου, που τροποποιούσε τον προηγούμενο νόμο και μετέθετε την έναρξη της απαγόρευσης από την 1η Ιανουαρίου 1921 στην 1η Ιανουαρίου 1926.
Δύο μήνες πριν αρχίσει η απαγόρευση, επέρχεται νέα αλλαγή.
Με νομοθετικό διάταγμα της 7/20 Νοεμβρίου 1925 ορίζεται νέα ημερομηνία απαγόρευσης η 1η Ιανουαρίου 1936!
Άλλα δέκα χρόνια παράταση. Άλλα δέκα χρόνια φορολόγησης των αγροτών παραγωγών χασίς, άλλα δέκα χρόνια επιβολής χρηματικών εγγυήσεων στους λαθρεμπόρους του χασίς, αλλά δέκα χρόνια είσπραξης εσόδων.
Ωστόσο, αυτές οι παλινωδίες θα έχουν αρνητικό αποτέλεσμα καθώς από το 1923 μέχρι και το 1925 δεν καταγράφεται καμία εξαγωγή.
Αντίθετα, γίνονται εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων ακατέργαστης κάνναβης, προφανώς για χρήση στην αναπτυσσόμενη κλωστοϋφαντουργία.
Τελικά, το 1932 κατεβαίνει… αυλαία στη νόμιμη καλλιέργεια ινδικής κάνναβης, παραγωγή και εξαγωγή χασίς με τον νόμο 5539 της 15/23 Ιουνίου 1932 «Περί μονοπωλίου των ναρκωτικών φαρμάκων και του ελέγχου αυτών».
Εκεί καθορίζονται ποια είναι τα ναρκωτικά, των οποίων η εισαγωγή και η πώληση «είναι αποκλειστικόν δικαίωμα του Κράτους», ενώ τίθεται ρητά η απαγόρευση καλλιέργειας και κατοχής της ινδικής κάνναβης.
Με πληροφορίες από efsyn.gr
