Αναβιώνουν και πάλι, για 13η φορά, οι αρχαίοι αγώνες αθλητισμού και πολιτισμού “Λύκαια”, που θα διεξαχθούν από τις 31 Ιουλίου έως τις 7 Αυγούστου στον ιππόδρομο του Λυκαίου Όρους, στις Άνω Καρυές Αρκαδίας, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Πελοποννήσου και του Δήμου Μεγαλόπολης με την υποστήριξη του Πολιτιστικού Συλλόγου Άνω Καρυωτών Αρκαδίας «Ο Λύκαιος Δίας».
Τα αρχαία Λύκαια
Τα αρχαία Λύκαια ήταν αθλητικοί αγώνες προς τιμήν του Λυκαίου Διός, που διεξάγονταν στο Λύκαιο όρος της Αρκαδίας, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία γεννήθηκε και ανατράφηκε από τις νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ ο θεός Δίας. Ανασκαφές στον βωμό του Λυκαίου Διός έφεραν στο φως εκτός από σφραγιδόλιθο των Μυκηναϊκών χρόνων με ταύρο επάνω και αγαλματίδιο του Λυκαίου Διός.
Σύμφωνα με τον Παυσανία, οι αγώνες καθιερώθηκαν από το μυθικό ήρωα και βασιλιά της Αρκαδίας Λυκάονα, γιο του Πελασγού, ενώ η πρώτη αναφορά γι’ αυτούς γίνεται από τον Πίνδαρο, ο οποίος χαρακτηρίζει τα Λύκαια ως τη σημαντικότερη γιορτή των Ελλήνων μετά τα “Ελευσίνεια” και προγενέστερη των “Παναθηναίων”.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα Λύκαια ερμηνεύονται ως μία γιορτή ενός θεού-λύκου, ο οποίος αργότερα ταυτίστηκε με το Δία, έγινε το ιερό ζώο του και του έδωσε ως επίθετο το όνομά του (Λύκαιος Δίας).
Τα αρχαία Λύκαια χωρίζονταν σε δύο μέρη: το θρησκευτικό μέρος, με τη θυσία στο βωμό του Λυκαίου Διός ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, και τους αθλητικούς αγώνες. Αρχικά, φαίνεται πως τόπος τέλεσης της εορτής ήταν το ιερό του Πανός στο Λύκαιο όρος ενώ αργότερα η λατρεία τελείτο στη Μεγαλόπολη, όπου υπήρχε το «άβατον» ιερό του Λυκαίου Διός, καθιστώντας ευρέως γνωστή τη γιορτή των Λυκαίων στην αρχαιότητα.
Οι αγώνες διεξάγονταν στον ιππόδρομο και στο αρχαίο στάδιο του Λυκαίου όρους, σε υψόμετρο 1200 μέτρων περίπου και περιελάμβαναν αγωνίσματα ανδρών και παιδιών. Τα αγωνίσματα των ανδρών ήταν η συνωρίδα, το πωλικό και το τέλειο τέθριππον, η ιπποδρομία, το στάδιον, η πάλη, η πυγμαχία, ο δόλιχος, ο δίαυλος, το πένταθλον και το παγκράτιον. Τα παιδιά αγωνίζονταν στο στάδιον, στην πάλη και στην πυγμαχία.
Από επιγραφές που βρέθηκαν στην περιοχή προκύπτει ότι οι νικητές των αγώνων, οι λεγόμενοι Λυκαιονίκες, έπαιρναν ως έπαθλο ένα χάλκινο αγγείο ή τρίποδα.
Τα σύγχρονα Λύκαια
Το 1973, ο Σύλλογος Άνω Καρυωτών «Λύκαιος Δίας» αναβίωσε τα Λύκαια, με το θεσμό των σύγχρονων Λυκαίων, τα οποία γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια στις αρχές Αυγούστου, με τελευταία χρονιά το 2017, στο ίδιο σημείο όπου γίνονταν και τα αρχαία Λύκαια, τον ιππόδρομο του Λυκαίου όρους.
Οι αγώνες ξεκινούν με την αφή της φλόγας στην Ιερά των Αρκάδων Κορυφή. Οι Εστιάδες του Λυκαίου όρους κάνουν την εμφάνισή τους από το Βορρά, κρατώντας την αιώνια φλόγα των Αρκάδων. Η πρώτη Εστιάδα πλησιάζει αργά προς τη νοτιότερη βάση των δύο κιόνων και ανάβει τη δάδα. Η πρωθιέρεια απαγγέλει την αφιερωμένη στα Λύκαια ωδή του Πινδάρου, παραδίδει τη δάδα στον πρώτο λαμπαδηδρόμο, ο οποίος τη μεταφέρει στο στάδιο και ανάβει το βωμό.
Σύνθημα των σύγχρονων Λυκαίων είναι αγώνες «Στεφανίτες και όχι Χρηματίτες», τονίζοντας ότι σκοπός των αγώνων είναι μόνο η ηθική εξύψωση του ανθρώπου και όχι η χρηματική επιβράβευση των νικητών.
Στη φετινή 13η αναβίωση των Λυκαίων παράλληλα με τους αγώνες, η Αμερικανική Γεωργική Σχολή διοργανώνει εκπαιδευτικό πρόγραμμα αγροδιατροφικής-πολιτιστικής κατεύθυνσης, με τη φιλοδοξία να βάλει το δικό της λιθαράκι στη μεταλιγνιτική εποχή της Μεγαλόπολης και της Αρκαδίας γενικότερα.
Το πρόγραμμα των Λυκαίων 2022
Το πολιτιστικό πρόγραμμα
–31/7, ΚΥΡΙΑΚΗ, ΩΡΑ 9:00 Μ.Μ.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩ ΚΑΡΥΩΝ, ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΑΚΙ ΤΗΣ ΛΥΚΑΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ:
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ “ΟΙ ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ” ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΑΣΑΠΟΓΛΟΥ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΛΩΡΟΥ
1/8, ΔΕΥΤΕΡΑ, ΩΡΑ 9:00 Μ.Μ.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩ ΚΑΡΥΩΝ, ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΑΚΙ ΤΗΣ ΛΥΚΑΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ:
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ / ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΑΠΟ ΤΟ “ΤΡΕΝΟ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ” ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΚΟΥΣΚΟΥΡΕΛΟΥ “Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ” (ΠΩΣ Ο ΗΦΑΙΣΤΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕ ΤΗΝ ΑΣΠΙΔΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΜΕ ΑΣΤΕΡΙΑ, ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΚΑΙ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΠΟΥ ΧΟΡΕΥΟΥΝ)
2/8, ΤΡΙΤΗ, ΩΡΑ 9:00 M.M.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩ ΚΑΡΥΩΝ, ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ “Η ΡΟΖΑ ΤΗΣ
ΣΜΥΡΝΗΣ”, ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΑΚΙ ΤΗΣ ΛΥΚΑΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ
3/8, ΤΕΤΑΡΤΗ, ΩΡΑ 9:00 M.M.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩ ΚΑΡΥΩΝ, ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΑΚΙ ΤΗΣ ΛΥΚΑΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ:
Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ “ΠΥΛΑΔΗΣ” ΣΕ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ.
4/8, ΠΕΜΠΤΗ, ΩΡΑ 9:00 Μ.Μ.
ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ, ΛΑΪΚΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΤΗΝ “ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΟΜΠΑΝΙΑ”
5/8, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΩΡΑ 9:00 Μ.Μ.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΛΥΚΑΙΟΥ, ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΠΑΛΙΟ ΚΑΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΜΕ ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ “ΠΑΛΑΙ ΠΟΤΕ”
6/8, ΣΑΒΒΑΤΟ, ΩΡΑ 9:00 M.M.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩ ΚΑΡΥΩΝ, ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΑΚΙ ΤΗΣ ΛΥΚΑΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ
ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ “Ο ΛΥΡΑΥΛΟΣ” ΜΕ ΤΙΤΛΟ “3.000 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ”, ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΧΟΡΟΓΡΑΦΟ /ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΟ ΚΑΛΛΙΑ ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΗ
7/8, ΚΥΡΙΑΚΗ, ΩΡΑ 7:30 Π.Μ.
ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩ ΚΑΡΥΩΝ, ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΟΥ ΛΥΚΑΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, ΤΟ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΟ ΤΗΣ ΑΦΗΣ ΤΗΣ ΦΛΟΓΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΤΩΝ ΛΥΚΑΙΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ “Ο ΛΥΡΑΥΛΟΣ” ΚΑΙ ΔΡΩΜΕΝΑ
ΑΠΟ ΤΙΣ ΙΕΡΕΙΕΣ ΣΕ ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΟΥ/ΧΟΡΟΓΡΑΦΟΥ ΚΑΛΛΙΑΣ ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΗ
Το αθλητικό πρόγραμμα
Δρόμος 1/3 Σταδίου παμπαίδων Γ΄ (64 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2011και 2012
Σφαιροβολία εφήβων, ανδρών (χωριστά)
Έτος γεννήσεως εφήβων 2003 και 2004
Έτος γεννήσεως ανδρών 2002 και πριν
Σφαιροβολία γυναικών
Έτος γεννήσεως 2002 και πριν
Άλμα σε μήκος απλό, παίδων, εφήβων, ανδρών (χωριστά)
Έτος γεννήσεως παίδων 2005 και 2006
Έτος γεννήσεως εφήβων 2003 και 2004
Έτος γεννήσεως ανδρών 2002 και πριν
Δρόμος 1/3 Σταδίου παγκορασίδων Γ΄ (64 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2011 και 2012
Δρόμος 1/3 Σταδίου παμπαίδων Β΄ (64 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2009 και 2010
Δρόμος 1/3 Σταδίου παγκορασίδων Β΄ (64 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2009 και 2010
Δρόμος 1/2 Σταδίου παμπαίδων Α΄ (96 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2007 και 2008
Δρόμος 1/2 Σταδίου παγκορασίδων Α΄ (96 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2007 και 2008
Δρόμος 1/2 Σταδίου παίδων (96 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2005 και 2006
Άλμα σε μήκος απλό, κορασίδων, νεανίδων, γυναικών (χωριστά)
Έτος γεννήσεως κορασίδων 2005 και 2006
Έτος γεννήσεως νεανίδων 2003 και 2004
Έτος γεννήσεως γυναικών 2002 και πριν
Λιθοβολία εφήβων, ανδρών, παλαιμάχων (χωριστά)
Έτος γεννήσεως εφήβων 2003 και 2004
Έτος γεννήσεως ανδρών 2002 και πριν (έως και 65 ετών)
Ηλικία παλαιμάχων από 66 έως και 73 ετών
Δρόμος 1/2 Σταδίου κορασίδων (96 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2005 και 2006
Δρόμος ενός (1) Σταδίου εφήβων (192 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2003 και 2004
Δρόμος ενός (1) Σταδίου νεανίδων (192 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2003 και 2004
Δρόμος ενός (1) Σταδίου ανδρών (192 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2002 και πριν
Δρόμος ενός (1) Σταδίου γυναικών (192 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2002 και πριν
Δίαυλος παίδων, δρόμος δύο (2) Σταδίων (384 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2005 και 2006
Δίαυλος κορασίδων, δρόμος δύο (2) Σταδίων (384 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2005 και 2006
Δίαυλος εφήβων, δρόμος δύο (2) Σταδίων (384 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2003 και 2004
Δίαυλος νεανίδων, δρόμος δύο (2) Σταδίων (384 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2003 και 2004
Δίαυλος ανδρών, δρόμος δύο (2) Σταδίων (384 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2002 και πριν
Δίαυλος γυναικών, δρόμος δύο (2) Σταδίων (384 μέτρα)
Έτος γεννήσεως 2002 και πριν.
Δόλιχος κορασίδων, νεανίδων, γυναικών, δρόμος επτά (7) Σταδίων (1.344 μέτρα), (χωριστά)
Έτος γεννήσεως κορασίδων 2005 και 2006
Έτος γεννήσεως νεανίδων 2003 και 2004
Έτος γεννήσεως γυναικών 2002 και πριν (ελεύθερη συμμετοχή)
Δόλιχος παίδων, εφήβων, ανδρών , παλαίμαχων, δρόμος επτά (7) Σταδίων (1.344 μέτρα), (χωριστά)
Έτος γεννήσεως παίδων 2005 και 2006
Έτος γεννήσεως εφήβων 2003 και 2004
Έτος γεννήσεως ανδρών 2002 και πριν (έως 40 ετών)
Παλαίμαχοι 40 ετών και άνω (ελεύθερη συμμετοχή)
Δρόμος παλαιμάχων, 1/3 Σταδίου (64 μέτρα)
Ηλικία από 66 μέχρι 73 ετών
Δρόμος 1/3 Σταδίου, χλαμηδοφόρων (64 μέτρα), εφόσον υπάρξουν συμμετοχές
Παγκράτιο (αγώνες πάλης), εφόσον υπάρξουν συμμετοχές
Τα Λύκαια, από τους σημαντικότερους αρχαίους αγώνες, παίρνουν και πάλι πνοή φέτος στον ιπποδρομο του Λυκαίου όρους στην Αρκαδία.
