Μια από τις ιστορικότερες στιγμές της ζει η ανθρωπότητα, παρακολουθώντας με κομμένη την ανάσα το Σύμπαν να “αφηγείται” την ιστορία του μέσα από τις εικόνες που έφερε για πρώτη φορά στο φως το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, που βρέθηκε 1,5 εκατομμύριο χιλιόμετρα από τη Γη και κατάφερε να απεικονίσει το γαλαξιακό μας χωροχρόνο στην πρώτη έγχρωμη φωτογραφία του.
Η εικόνα του Σύμπαντος, όπως ήταν “νεογέννητο” πριν από 13 δισεκατομμύρια χρόνια, σηματοδοτεί την αυγή μιας νέας εποχής στην αστρονομία, σύμφωνα με τη NASA (Αμερικανική Υπηρεσία Διαστήματος).
Το αξίας 10 διs. δολαρίων τηλεσκόπιο James Webb, με 6,4 μέτρα διάμετρο κατόπτρου, εκτοξεύτηκε στο διάστημα τον περασμένο Δεκέμβριο σε μια συνεργασία της NASA με την ESA (Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία) και την CSA (Καναδική Διαστημική Υπηρεσία) και θεωρείται ο διάδοχος του φημισμένου διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble.
Οι πρώτες έγχρωμες εικόνες και τα φασματοσκοπικά δεδομένα του τηλεσκοπίου δημοσιεύθηκαν κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εκπομπής που ξεκίνησε στις 10:30 π.μ. EDT (14:30 UTC) την Τρίτη 12 Ιουλίου από το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Γκόνταρντ της NASA στο Γκρίνμπελτ του Μέριλαντ. Οι εικόνες αντιπροσωπεύουν το πρώτο κύμα έγχρωμων επιστημονικών εικόνων και φασμάτων που έχει συγκεντρώσει το παρατηρητήριο και την επίσημη έναρξη των γενικών επιστημονικών εργασιών του James Webb.
Η πρώτη φωτογραφία, την οποία αποκάλυψε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είναι η πιο καθαρή και λεπτομερής φωτογραφία σε υπέρυθρο φως, από το πιο προηγμένο τηλεσκόπιο. Όπως είπε ο Τζο Μπάιντεν «είναι ένα νέο παράθυρο στην ιστορία του σύμπαντός μας και σήμερα θα πάρουμε μια γεύση από το πρώτο φως που θα λάμψει μέσα από αυτό το παράθυρο, φως από άλλους κόσμους σε τροχιά γύρω από αστέρια πολύ πέρα από το δικό μας, είναι εκπληκτικό για μένα».
Η εικόνα δείχνει ένα γαλαξιακό σμήνος 4.6 δισεκατομμυρίων ετών, ό,τι πιο μακρινό έχει δει η ανθρωπότητα, τόσο σε χρόνο, όσο και σε απόσταση, στην υψηλότερη ανάλυση που έχει καταγραφεί ποτέ.
«Κάθε φωτεινό σημάδι από τα χιλιάδες στη φωτογραφία είναι ένας γαλαξίας σε πολύ μακρινή απόσταση. Κάποιοι είναι από τους πιο αμυδρούς που έχουμε παρατηρήσει ποτέ, άρα τους βλέπουμε από μια εποχή που το Σύμπαν ήταν ακόμη “νεογέννητο”», αναφέρει η ΝΑSΑ. «Η συγκεκριμένη φωτογραφία καλύπτει ένα μέρος του Σύμπαντος, η αναλογία του οποίου ομοιάζει σε έναν κόκκο άμμου σε απόσταση όση το μήκος ενός χεριού» τόνισε ο διευθυντής της NASA, Μπιλ Νέλσον.
Την ιστορική στιγμή της δημοσίευσης της πρώτης φωτογραφίας, ακολούθησαν νεότερες γαλαξιακές λήψεις
Ίχνη νερού σε πλανήτη – γίγαντα αερίων
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb κατέγραψε ίχνη νερού, μαζί με ενδείξεις για σύννεφα και ομίχλη, στην ατμόσφαιρα που περιβάλλει έναν καυτό πλανήτη – γίγαντα αερίου, σε τροχιά γύρω από ένα μακρινό άστρο που μοιάζει με τον Ήλιο.
Η παρατήρηση, η οποία αποκαλύπτει την παρουσία συγκεκριμένων μορίων αερίου με βάση μικροσκοπικές μειώσεις στη φωτεινότητα ακριβών χρωμάτων του φωτός, είναι η πιο λεπτομερής μέχρι σήμερα, καταδεικνύοντας την πρωτοφανή ικανότητα του τηλεσκοπίου να αναλύει ατμόσφαιρες σε απόσταση εκατοντάδων ετών φωτός.
Το «Κουιντέτο του Στέφαν»-Οι πέντε γαλαξίες – «γείτονες»
Το «Κουιντέτο του Στέφαν» (Stephan’s Quintet), μια ομάδα πέντε γαλαξιών, αποκαλύπτεται σήμερα, μέσω των φωτογραφιών του James Webb υπό νέο πρίσμα. Με την ισχυρή, υπέρυθρη όρασή του και την εξαιρετικά υψηλή χωρική του ανάλυση το τηλεσκόπιο δείχνει λεπτομέρειες που δεν έχουν παρατηρηθεί ποτέ πριν σε αυτή την ομάδα γαλαξιών.
Αστραφτερά σμήνη εκατομμυρίων νεαρών άστρων και περιοχές αστροταχύτητας με φρέσκια γέννηση άστρων κοσμούν την εικόνα. Σαρωτικές ουρές αερίων, σκόνης και άστρων έλκονται από αρκετούς από τους γαλαξίες λόγω βαρυτικών αλληλεπιδράσεων. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο Webb καταγράφει τεράστια κρουστικά κύματα καθώς ένας από τους γαλαξίες, ο NGC 7318B, διαπερνά το σμήνος.
Το νεφέλωμα Carina
Ένα τοπίο αποτελούμενο από «βουνά» και «κοιλάδες», κεντημένο με λαμπερά αστέρια είναι στην πραγματικότητα η άκρη μιας κοντινής νέας περιοχής σχηματισμού άστρων, που ονομάζεται NGC 3324 στο νεφέλωμα Carina. Η εικόνα αυτή, η οποία καταγράφηκε στο υπέρυθρο φως αποκαλύπτει για πρώτη φορά αόρατες μέχρι σήμερα περιοχές γέννησης άστρων.
Η φαινομενικά τρισδιάστατη εικόνα του Webb, που ονομάζεται Κοσμικοί Βράχοι, μοιάζει με απόκρημνα βουνά σε ένα φεγγαρόφωτο βράδυ. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για την άκρη της γιγάντιας, αέριας κοιλότητας μέσα στον NGC 3324, και οι ψηλότερες «κορυφές» σε αυτή την εικόνα έχουν ύψος περίπου 7 έτη φωτός.
Η ανθρωπότητα παρακολουθεί με δέος την αρχή σχεδόν του Σύμπαντος ενώ τα επόμενα χρόνια αναμένεται να φέρουν στο φως στοιχεία, που μέχρι σήμερα ήταν αδιανόητο να τα σκεφτούμε καν.
