Πολύ μεγάλο είναι το ενδιαφέρον των καταναλωτών για μη ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές μετά το άνοιγμα της πλατφόρμας www.allazosyskevi.gov.gr στο πλαίσιο του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», ενώ όπως φαίνεται μεγάλη ζήτηση σε κλιματιστικά, ψυγεία, καταψύκτες.
Το πρόγραμμα έχει στόχο την αντικατάσταση παλαιών οικιακών συσκευών και επιδοτείται με 150 εκατ. ευρώ από το τρέχον ΕΣΠΑ.
Κάθε νοικοκυριό που εντάσσεται στο πρόγραμμα επιδότησης έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει έως και τρεις ηλεκτρικές συσκευές (μέχρι δύο κλιματιστικά, ένα ψυγείο ή έναν καταψύκτη) για την κύρια ή τη δευτερεύουσα κατοικία, ιδιόκτητη ή μισθωμένη.
Το ύψος της επιδότησης για κάθε συσκευή κυμαίνεται μεταξύ 30% και 50% και τα ανώτατα όρια επιδότησης είναι από 135 έως 710 ευρώ βάσει διαφόρων κριτηρίων (εισόδημα, τύπος κατοικίας, χαρακτηριστικά συσκευής κ.λπ.). Η επιδότηση αλλάζει ανάλογα με τον τόπο κατοικίας, ενώ υπάρχει ανώτατο όριο.
Για παράδειγμα, ένας κάτοικος Αθήνας θα επιδοτηθεί με 440 ευρώ για αγορά κλιματιστικού 9.000 BTU, ενώ ένας κάτοικος νησιού θα επιδοτείται με 320 ευρώ λόγω μειωμένου ΦΠΑ.
Για ένα κλιματιστικό 24.000 BTU το ανώτατο ποσό επιδότησης θα φτάνει τα 710 ευρώ.
Οι 4 κατηγορίες επιδότησης
Δικαιούχοι του προγράμματος είναι όλα τα νοικοκυριά ανεξαρτήτως εισοδήματος, το ποσοστό επιδότησης ωστόσο δίνεται βάσει εισοδηματικής κατηγοριοποίησης, ενώ ευάλωτες, πολύτεκνες, μονογονεϊκές, όπως και με ΑμεΑ, οικογένειες, λαμβάνουν επιπλέον μοριοδότηση.
Υπάρχουν τέσσερις εισοδηματικές κατηγορίες δικαιούχων και το ποσοστό επιδότησης θα βασίζεται σε αυτές:
- Από 5.000 ευρώ και κάτω, ο ωφελούμενος δικαιούται επιδότηση 50% (1η εισοδηματική κατηγορία).
- Πάνω από 5.000 ευρώ και μέχρι 10.000 ευρώ, ο ωφελούμενος δικαιούται επιδότηση 45% (2η εισοδηματική κατηγορία).
- Πάνω από 10.000 ευρώ και μέχρι 20.000 ευρώ, ο ωφελούμενος δικαιούται επιδότηση 35% (3η εισοδηματική κατηγορία).
- Πάνω από 20.000 ευρώ, ο ωφελούμενος δικαιούται επιδότηση 30% (4η εισοδηματική κατηγορία).
Όσοι λάβουν την επιδότηση θα πρέπει μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου να αγοράσουν τις νέες συσκευές, ενώ μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου θα πρέπει να γίνει η απόσυρση των παλαιών.
Για τις αιτήσεις δεν απαιτούνται δικαιολογητικά. Τα μόνα που χρειάζεται να έχουν οι ενδιαφερόμενοι είναι οι κωδικοί Taxisnet και ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας της κατοικίας τους.
Οι ωφελούμενοι θα λάβουν ένα voucher που αντιστοιχεί σε μία συσκευή, άρα ο μέγιστος αριθμός κουπονιών που μπορούν να λάβουν είναι τρία.
Στα vouchers θα αναγράφεται ένας μοναδικός κωδικός, το όνομα και ο ΑΦΜ του ωφελουμένου, το κινητό τηλέφωνο, η κατηγορία συσκευής, το ποσοστό ενίσχυσης, η διεύθυνση κατοικίας και ο αριθμός παροχής.
Για την αγορά των νέων ηλεκτρικών συσκευών θα καταρτιστεί μια λίστα με τους προμηθευτές, ενώ θα πρέπει να είναι ενεργειακής κλάσης Α2+ και πάνω. Η πλατφόρμα ενεργοποιείται σταδιακά για τα ΑΦΜ ως εξής:
Αιτήσεις έως 5 Ιουλίου
Από την εξοικονόμηση αυτή εκτιμάται ότι οι πολίτες θα δουν μείωση στους λογαριασμούς ρεύματος των νοικοκυριών τους από 150 έως 300 ευρώ τον χρόνο, ενώ η συνολική εξοικονόμηση ηλεκτροπαραγωγής που θα επιτύχει η χώρα μας με την εφαρμογή του προγράμματος εκτιμάται ότι θα φτάσει τις 209.000 MWh τον χρόνο.
Στην ιστοσελίδα του προγράμματος δημοσιεύεται λίστα με όλους τους εγκεκριμένους προμηθευτές.
Όταν κλείσει η πλατφόρμα στις 5 Ιουλίου, όλες οι αιτήσεις θα αξιολογηθούν και θα καταταγούν σε λίστα με βάση αντικειμενικά κριτήρια, δηλαδή οικονομικά και κοινωνικά.
Η μελέτη του υπουργείου
Όπως προκύπτει από μελέτη του υπουργείου, οι ηλεκτρικές συσκευές παλαιότερης τεχνολογίας καταναλώνουν περισσότερο ρεύμα από ό,τι οι σύγχρονες, ενώ ταυτόχρονα δεν αποδίδουν, δημιουργώντας πρόβλημα στα νοικοκυριά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι παλιές κλιματιστικές μονάδες που χρησιμοποιούν διάφοροι πολίτες ειδικά κατά τη χειμερινή περίοδο, σε πολυκατοικίες μάλιστα που δεν βάζουν πια πετρέλαιο, έχοντας ως αποτέλεσμα οι λογαριασμοί ρεύματος να εκτοξεύονται στα ύψη.
Μάλιστα, αρκετοί είναι εκείνοι που ενώ διατηρούν μια σταθερή θερμοκρασία ο πέλεκυς παραμένει μεγάλος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο σύστημα βαθμολόγησης στις περισσότερες κατηγορίες συσκευών, εκτός από την ενεργειακή κλάση Α, υπάρχουν ακόμα οι B, C, D, E, F, G.
Η πιο ενεργειακά αποδοτική συσκευή ανήκει στην υψηλότερη τάξη ενεργειακής απόδοσης (που είναι χρωματισμένη με έντονο πράσινο χρώμα/Α), ενώ η λιγότερο αποδοτική συσκευή ανήκει στη χαμηλότερη τάξη ενεργειακής απόδοσης (που είναι χρωματισμένη με έντονο κόκκινο χρώμα/G). Για μερικές συσκευές, οι κλάσεις Α+ εξακολουθούν να απεικονίζονται στην ετικέτα, αλλά θα αφαιρεθούν σύντομα για να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια.
Τρόποι εξοικονόμησης ρεύματος
Τι μπορούμε να κάνουμε, όμως, για να μην καίμε πολύ ρεύμα;
Όπως προκύπτει από παλαιότερη έρευνα της ΕΚΠΟΙΖΩ, κατά τη χρήση της κουζίνας τα οικιακά σκεύη πρέπει να εφαρμόζουν ακριβώς στην επιφάνεια του ματιού.
Ειδικότερα:
- Αν η βάση του σκεύους είναι μικρότερη, τότε σπαταλάτε περισσότερη ενέργεια από ό,τι χρειάζεται.
- Χρησιμοποιώντας τη χύτρα ταχύτητας, εξοικονομείτε έως και 60% ρεύμα και χρόνο.
- Ο καλύτερος τρόπος μαγειρέματος είναι το μαγείρεμα του φαγητού σε χαμηλή φωτιά.
- Ρυθμίστε το φούρνο στη θερμοκρασία που χρειάζεστε και όχι μεγαλύτερη.
- Συνιστάται ο φούρνος να λειτουργεί και με θερμό αέρα. Συνιστάται να μην ανοιγοκλείνετε συχνά την πόρτα του φούρνου, αφού κάθε φορά που το κάνετε, χάνεται το 20% της θερμότητας.
- Χρησιμοποιείτε το αυτόματο σύστημα λειτουργίας αν ο ηλεκτρικός φούρνος το διαθέτει.
Όσον αφορά στο ψυγείο, θα πρέπει ο θερμοστάτης να έχει ρυθμιστεί σύμφωνα με τις προτεινόμενες τιμές του κατασκευαστή προκειμένου να αποφεύγεται η υπερβολική ψύξη (μπορεί να εξοικονομήσετε μέχρι και 15% από την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει το ψυγείο).
Επίσης, συνιστάται να γίνεται τακτική απόψυξη, αν το ψυγείο δεν έχει αυτόματη απόψυξη. Ενα στρώμα πάγου πάχους 5 χιλιοστών αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ρεύματος.
Σημαντικό, επίσης, είναι το λάστιχο της πόρτας να είναι καθαρό και να εφαρμόζει πολύ καλά, αλλά και να μην καλύπτετε τα κενά εξαερισμού του ψυγείου.
Τέλος, να ξεσκονίζετε καλά τις σωληνώσεις (πλέγμα) στην πίσω πλευρά του και να αφήνετε τουλάχιστον 5-10 εκατοστά απόσταση από τον τοίχο.
Για τα πλυντήρια ρούχων, η ΕΚΠΟΙΖΩ, μεταξύ άλλων, είχε σημειώσει ότι πρέπει να εφαρμόζονται οι οδηγίες του κατασκευαστή, προκειμένου να εξοικονομήσετε ηλεκτρική ενέργεια, νερό, απορρυπαντικό και να εξασφαλίσετε την καλή λειτουργία της συσκευής.
Πιο συγκεκριμένα:
- Φροντίστε να γεμίζει το πλυντήριο και να βάζετε όλη την ποσότητα που χωράει.
- Όταν απουσιάζετε, κλείνετε την παροχή νερού του πλυντηρίου.
- Καθαρίζετε τακτικά το φίλτρο του πλυντηρίου και ελέγχετε το σωλήνα παροχής νερού στο σημείο σύνδεσης.
- Προτιμήστε το κλασικό πλυντήριο με την πόρτα μπροστά και όχι με την πόρτα από πάνω, αφού αυτά τα μοντέλα συνήθως καταναλώνουν διπλάσια ενέργεια και νερό.
