Γυρίζοντας πίσω στον χρόνο, ακριβώς έναν αιώνα πριν, οι 22 μόνιμοι κάτοικοι του Περάματος δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να αναγνωρίσουν το Πέραμα του σήμερα…
Ήταν αρχές τους 20ου αιώνα όταν το αλλοτινό πέρασμα στην Σαλαμίνα με τους λιγοστούς ψαράδες που διέμεναν στην περιοχή, αποτελούσε τόπο απόδρασης για τους Πειραιώτες και τους Αθηναίους που κατέφταναν με τις άμαξες τους για έναν περίπατο στη φύση. Ο υπέροχος αέρας της θάλασσας και του πρασίνου και ο απλοϊκός τρόπος ζωής των ελαχίστων ανθρώπων υπήρξε ο καλύτερος συνδυασμός.
Όμως το 1922 ξεκινάει η αλλαγή…
Με τη Μικρασιατική Καταστροφή, εγκαθίστανται στο Πέραμα πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο, στο δυτικό άκρο της πόλης, γύρω από την οδό Φαναρακίου και την οδό Νεωρίων, ενώ μερικά χρόνια αργότερα, η διαπλάτυνση του κεντρικού λιμανιού στον Άγιο Διονύσιο φέρει στις ακτές της πόλης και τους γνωστούς «ταρσανάδες» (παραδοσιακά ναυπηγεία) μαζί με τις οικογένειες των καραβομαραγκών.
Το 1934 χτίζονται οι πρώτες δεξαμενές πετρελαίου από τη Shell, στη περιοχή του Ν.Ικονίου και δύο χρόνια μετά ξεκινά η λειτουργία του γνωστού τραμ της πόλης. Το τρενάκι του Περάματος ενώνει το λιμάνι του Πειραιά με τον Ναύσταθμο, και για πολλά χρόνια αποτελεί το σήμα κατατεθέν της πόλης. Η αλλαγή είναι έντονη για τους πολίτες που μέχρι εκείνη την ημέρα κινούνταν με μια υποτυπώδη συγκοινωνία, κυρίως θαλασσινή.
Το 1939 με απόφαση της πολιτείας, το Πέραμα χαρακτηρίζεται τουριστική περιοχή, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο. Παραθαλάσσια λαϊκά κέντρα διασκέδασης και ταβέρνες δίνουν νέα πνοή, ενώ μια δεκαετία αργότερα πολλά από τα γνωστά ονόματα του λαϊκού τραγουδιού της εποχής όπως ο Ζαγοραίος, ο Ντουνιάς, η Ρίτα Σακελλαρίου, η Γιώτα Λίδια και πολλοί άλλοι, φιλοξενούνται σε αυτά . Παράλληλα, πραγματοποιούνται τα γυρίσματα πολλών ταινιών της εποχής. Η Βουγιουκλάκη, ο Ξανθόπουλος, ο Βέγγος και άλλοι, πρωταγωνιστούν σε αυτές, ενώ σε πολλά από τα γνωστά μιούζικαλ, χορεύουν παλικάρια της πόλης με εικόνες του Περάματος και των ταρσανάδων της. Την εποχή εκείνη κάνει την εμφάνισή του και το σινεμά “Αύρα”.
Τη δεκαετία του 60, η μεγάλη ανάπτυξη της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης φέρνει πολλές νέες θέσεις εργασίας, με αποτέλεσμα μεγάλο πλήθος ανθρώπων από όλη την Ελλάδα να καταφτάνουν στην πόλη. Με τη ραγδαία αύξηση του πληθυσμού το Πέραμα αναγνωρίζεται πλέον ως δήμος. Η δεκαετία αυτή όμως θα σταθεί καταλυτική για την τελική μορφή της εικόνας του Περάματος. Ο ΟΛΠ περιφράζει μεγάλο τμήμα της παραλίας, αποκόβοντας εις αεί την πόλη από τη θάλασσα.
Και έρχεται η χρονιά του ’77 που το μοναδικό συνδετικό στοιχείο του παρελθόντος με το παρόν σταματά τη λειτουργία του. Το απόγευμα της Μεγάλης Δευτέρας του 1977 το τρενάκι πραγματοποιεί το τελευταίο του δρομολόγιο, αφήνοντας στο παρελθόν το ξέγνοιαστο και γνήσιο Πέραμα… και στο πόδι του τα 60 “παλιά” – ολοκαίνουρια Volvo SB 756 πράσινα λεωφορεία ελληνικού αμαξώματος από τον «Σαρακάκη», τα οποία μέχρι και το 2002 μετακίνησαν το εργατικό δυναμικό του Πειραιά με ταχύτητα και ακρίβεια και αγαπήθηκαν όσο καμία άλλη αστική γραμμή.
Η γρήγορη ανοικοδόμηση, οι σύγχρονες κατοικίες και οι έντονοι ρυθμοί της πόλης του σήμερα, δεν θυμίζουν σε τίποτα αυτό που πραγματικά ήταν το Πέραμα αρκετά χρόνια νωρίτερα, όμως δεν παύουν να είναι τα κυρίαρχα στοιχεία μιας ζωντανής πόλης πολλών χιλιάδων ανθρώπων, οι οποίοι με τον δικό τους τρόπο αγάπησαν το Πέραμα του χθες και του σήμερα και συνεχίζουν να το αγαπούν με κάθε κόστος.
