Η λιποθυμία συμβαίνει λόγω μειωμένης αιμάτωσης του ανθρώπινου εγκεφάλου και δημιουργεί παροδική απώλεια των αισθήσεων.
Ο ασθενής στην λιποθυμία δεν έχει επαφή με το περιβάλλον, ωστόσο η αναπνευστική και καρδιακή λειτουργία υπάρχει και αντιδρά στα εξωτερικά ερεθίσματα.
Αιτίες της λιποθυμίας
Όταν η λιποθυμία δεν οφείλεται σε σοβαρά αίτια:
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες (για παράδειγμα ένα ζεστό περιβάλλον με πολύ κόσμο)
- Συναισθηματικοί παράγοντες ( αίσθημα φόβου ή απειλής που προκαλούν υπερβολικό άγχος)
- Σωματικοί παράγοντες (περιπτώσεις ορθοστασίας, έντονη κούραση, υπογλυκαιμία και αφυδάτωση
- Μετά από ισχυρό πόνο ή ψυχική φόρτιση (φόβος) και συχνότερη κατά την εγκυμοσύνη.
Λιποθυμία και καρδιολογικές αιτίες
- Μειωμένη παροχή αίματος, λόγω κάποιου καρδιαγγειακού νοσήματος (στένωση αορτής, διάφορες αρρυθμίες).
- Ορθοστατική υπόταση.Οφείλεται σε σημαντική πτώση της αρτηριακής πίεσης όταν ο ασθενής είναι σε όρθια ή καθιστή θέση και συνήθως δεν παρουσιάζει πρόδρομα συμπτώματα.
- Κένωση της ουροδόχου κύστεως, ειδικά όταν είναι υπερπλήρης, η οποία προκαλεί αγγειοδιαστολή που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική πτώση της αρτηριακής πίεσης.
- Ζάλη και υπογλυκαιμία. Συνήθως προηγείται διέγερση ή παράδοξη συμπεριφορά. Η κρίση λιποθυμίας συνήθως κρατάει ορισμένα δευτερόλεπτα, ωστόσο η υπογλυκαιμική απώλεια αισθήσεων μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερη διάρκεια. Αν δεν αναγνωρισθεί και αντιμετωπισθεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει σε κώμα ή και σε θάνατο.
Λιποθυμία και νευρολογικές αιτίες
Συνήθως συμβαίνει σε νεαρές γυναίκες. Αντίσταση στο άνοιγμα των οφθαλμών, που παρατηρείται στην υστερική λιποθυμία, καθώς επίσης και η απουσία των άλλων χαρακτηριστικών συμπτωμάτων και σημείων της λιποθυμίας. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της υστερίας είναι ένας τυπικός σπασμός των άνω άκρων, γνωστός ως «χέρι μαιευτήρος».
Αιτίες λιποθυμίας που δεν ανιχνεύονται
Συχνά παρά τη λεπτομερή διερεύνηση, δεν βρίσκεται κάποια αιτία λιποθυμίας .Επίσης λιποθυμία μπορεί να προκαλέσει και η ελάττωση της συγκέντρωσης του οξυγόνου στον αναπνεόμενο αέρα, κάτι που συμβαίνει σχετικά συχνά σε κλειστούς χώρους με συνάθροιση πλήθους και αστικές συγκοινωνίες.
Λιποθυμία και συμπτώματα
- Ζαλάδα και Ναυτία
- Ωχρότητα
- Ιδρώτας
- Έμετος
- Απώλεια αισθήσεων
- Αδύνατος σφυγμός
- Επιπόλαιες αναπνευστικές κινήσεις
Αντιμετώπιση της λιποθυμίας
- Ξαπλώνετε τον ασθενή σε ύπτια θέση αν είναι εφικτό με ανασηκωμένα τα πόδια και δεν τον βάζετε ποτέ να καθίσει
- Χαλαρώνετε τα ρούχα γύρω από το λαιμό, το στήθος και τη μέση
- Βάζετε ε τα πόδια σε ψηλότερη από το κεφάλι θέση
- Βοηθηστε τον να αναπενεύσει με καλό αερισμό του χώρου
- Χορηγείτε οξυγόνο
- Όταν ο ασθενής συνέλθει, ακόμα κι αν πρόκειται για «αθώα» λιποθυμία, να παραμείνει ξαπλωμένος για τουλάχιστον 15-20 λεπτά
- Όσο ο ασθενής είναι αναίσθητος να μην του δώσετε κάτι (π.χ. νερό ή κάτι γλυκό), γιατί η πιθανότητα να του προκαλέσει εισρόφηση είναι πολύ μεγάλη
Στην κοινή λιποθυμία αυτά τα μέτρα αρκούν για να ανακτήσει ο ασθενής τις αισθήσεις του. Η απώλεια των αισθήσεων παρατηρείται και σε άλλες καταστάσεις, κυρίως νευρολογικής αιτιολογίας (επιληψία, τραυματισμοί κ.α.), αλλα σε αυτές τις περιπτώσεις η αιτία δεν είναι η μειωμένη αιμάτωση του εγκεφάλου αλλά άλλης μορφής βλάβη.
Αντιμετώπιση της αιτίας της λιποθυμίας
Αλλαγές στον τρόπο ζωής: Λήψη πολλών υγρών, κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας αλατιού (εφ’ όσον δεν αντενδείκνυται λόγω άλλων προβλημάτων υγείας) και αποφυγή της παρατεταμένης ορθοστασίας.
Ορθοστατική λιποθυμία – Φάρμακα
Περιλαμβάνουν όλες τις αλλαγές του τρόπου ζωής (π.χ. διακοπή καπνίσματος, καλή διατροφή, σωματική άσκηση κλπ) και τα φάρμακα που είναι γνωστό ότι βελτιώνουν την καρδιακή λειτουργία ή μειώνουν τον κίνδυνο για νέα καρδιαγγειακά επεισόδια.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί η θεραπεία να περιλαμβάνει και φάρμακα για την αρρυθμία.