Γράφει ο Απόστολος Παπαφωτίου*
Μια ξεχωριστή βραδιά ζήσαμε όσοι συμμετείχαμε στην εκδήλωση «Αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη» την 28η Οκτωβρίου 2021, η οποία πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Συνεδρίων «Μίκης Θεοδωράκης» στο φιλόξενο ξενοδοχείο «Alkyon Resort Hotel & Spa» στο Βραχάτι, υπό την αιγίδα του Δήμου Βέλου-Βόχας.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε τέσσερα (4) μέρη:
Το αφηγηματικό μέρος από τον φίλο του και δημοσιογράφο Κώστα Σερέζη, την ερμηνεία έργων του από τον Στέφανο Κορκολή (πιάνο) και την Σοφία Μανουσάκη (τραγούδι), βίντεο με χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τη ζωή του και έκθεση ντοκουμέντων από το αρχείο του Κώστα Σερέζη.
Στο αφηγηματικό μέρος και στο βίντεο αναφέρθηκαν γεγονότα της ζωής του. Μικρές στιγμές, σύνδεσμοι που οδηγούν σε μεγάλα νοήματα, στιγμιότυπα από την έντονη ζωή του Συνθέτη, η οποία περιγράφεται μέσα από τα τραγούδια του. Κάθε ένα από αυτά αποκαλύπτει το φως του Μίκη, την εμβληματική προσωπικότητά του και τη δύναμη της δημιουργίας του.
Όλες αυτές οι σκέψεις εκφράστηκαν από την ερμηνεία της μουσικής του Στέφανου Κορκολή και των τραγουδιών της Σοφίας Μανουσάκη. Κατακλύστηκε η σκηνή από πλημμυρίδα ήχων από τα επιδέξια χέρια του κ. Κορκολή, ο οποίος με ιδιαίτερο τρόπο προσεγγίζει τα έργα, αναδεικνύοντας την πνευματικότητα τους και τους κρυμμένους συμβολισμούς. Με ορμητικό τρόπο αναζητά και βρίσκει τους ήχους της ψυχής του Μίκη, το πνεύμα της δημιουργίας του, τη ψυχή του ανθρώπου που τις συνέθεσε. Με αχαλίνωτη δύναμη ορμά στις νότες για να τις κατακτήσει. Έτσι, το επικό στοιχείο διαδέχεται το λυρικό και τούμπαλιν. Το έπος δίνει τη σειρά του στο μέλος, ο Απόλλων στον Διόνυσο και τούμπαλιν. Οι νότες, σαν θάλασσα φουρτουνιασμένη, γεμάτη αντράλα, γίνονται σε λίγο παιχνιδιάρες, προσκυνημένες από τη δύναμη του, για να αρχίσουν πάλι τον κύκλο τους.
Μια αδιάκοπη εναλλαγή και αρμονική συνύπαρξη από το φως στο σκοτάδι, από τη χαρά στη λύπη, από τη ζωή στο θάνατο, από το τραγικό και μελαγχολικό ήχο στο θριαμβευτικό και επαναστατικό.
Όπως επαναστατική πράξη και κίνηση ήταν από τον Μίκη η μελοποίηση Ελλήνων ποιητών. Έτσι, με τα έργα αυτά, πέραν της μουσικής, που ούτως ή άλλως υπάρχει αυθύπαρκτη στην ποίηση, ο Συνθέτης με το ταλέντο του, την ικανότητα και τη δεξιοτεχνία του την μεγενθύνει, την ολοκληρώνει και την κάνει έκφραση συναισθηματική, πνευματική και ιδεολογική. Κινούμενος ο ίδιος στο μεταίχμιο του ποιητικού έργου και της μουσικής, αποκρυπτογραφεί την κρυμμένη μουσική, τους κρυφούς ήχους που υπάρχουν στο στίχο και αφήνει τη φράση να μιλήσει μουσικά, μεταβάλλοντας και επεκτείνοντας το ύφος σε νέα ηχητική, όπου μουσική και λόγος πορεύονται ερωτικά.
Η αχαλίνωτη και θριαμβευτική ορμή του Στέφανου Κορκολή αμβλυνόταν και μετατρεπόταν σε μέλος από την καθαρή και κομπολογάτη ερμηνεία της Σοφίας Μανουσάκη. Η ίδια ερμηνεύει τα τραγούδια γεμάτη τρυφερότητα και καθαρότητα με ιδιαίτερη έκφραση, με σεβασμό και φλόγα αντάμα. Και οι δύο αποτελούν ένα στέρεο συνδυασμό με δυναμισμό και ένταση που εδράζεται στην πίστη και στην αγάπη για τον Μίκη.
Η άνω εκδήλωση έμοιαζε με αυτές που γίνονταν επί σειρά ετών στο θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης» στα Εξαμίλια Κορίνθου, με πρωτοβουλία της Ν.Α. Κορινθίας και τελευταία από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, με ευθύνη του γράφοντα, για να γιορτάσουμε τα γενέθλια του, σε ένα κλίμα συμμετοχής, μέθεξης, χαράς και ενθουσιασμού. Αυτό είναι και το έργο του Μίκη, ένα έργο φωτισμένο και αληθινό, απελευθερωτικό που ενεργοποιεί τις μνήμες, με όραμα την προσωπική και κοινωνική ελευθερία.
Όσες φορές και να ακούσεις τα έργα του Μίκη δε φτάνουν για να ξεδιψάσεις. Είναι ένας μοναδικός και ολοκληρωμένος μουσικός κόσμος από μικρούς μουσικούς Γαλαξίες και συνδυασμό ετερόκλητων θεμάτων. Μια μουσική που έρχεται κατευθείαν από μέσα μας, από το γόνο μας. Ότι έχουμε και δεν έχουμε βρίσκεται στη μουσική του, στα τραγούδια του που πολλά έχουν μορφή σύγχρονης τραγωδίας. Εδώ βρίσκονται οι καημοί και οι ελπίδες της Ρωμιοσύνης. Εδώ βρίσκεται η ψυχή του Έλληνα, η Ελληνικότητα του ή όπως λέει ο ίδιος «Η Μουσική είναι μια μαρτυρία που απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους, την εμπιστεύομαι». Βαθειά οικουμενικός μέσα στην έντονη Ελληνικότητα του.
Στο τέλος του ανταποδώσαμε την αγάπη του σε εμάς με τη μελωδία των κτύπων της καρδιάς μας. Όλοι μας ενωθήκαμε σε μια τεράστια ζεστή αγκαλιά του Μίκη που λειτουργεί ως βάλσαμο στη ψυχή.
Φεύγοντας από το ξενοδοχείο πήραμε μαζί μας και τη μουσική του, η οποία μας υπενθυμίζει σταθερά, με ένα μελωδικό μήνυμα ομόνοιας και αλληλεγγύης, ότι κάτω υπό οποιαδήποτε συνθήκες μπορεί να σκεφτόμαστε ελεύθερα, να τραγουδάμε, να ελπίζουμε.
* Ο Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου είναι Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π., Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.
