«Με την ολοκλήρωση όλων των μελετών του Προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων “Κωνσταντίνος Δοξιάδης”, η πατρίδα μας θα είναι σε θέση να κάνει άλματα. Να ανακτήσει τον χαμένο χρόνο δεκαετιών και να πάει μπροστά με μεγάλες ταχύτητες», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υφυπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, προσθέτοντας: «Υλοποιούμε έναν μαραθώνιο σχεδιασμό με ρυθμούς σπριντ». Με αφορμή την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου τής μεγαλύτερης πολεοδομικής μεταρρύθμισης στη χώρα, με την προκήρυξη των διαγωνισμών για τη σύνταξη μελετών των πέντε πρώτων Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ), ο κ. Ταγαράς έκανε λόγο για «ένα εθνικό στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί απ΄ όλους», καθώς μεταξύ άλλων, όπως τονίζει, θωρακίζεται το Περιβάλλον, αλλά και η ασφάλεια των πολιτών.
«Το Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων “Κωνσταντίνος Δοξιάδης” είναι ένα μεγάλο εθνικό στοίχημα που είμαστε αποφασισμένοι να κερδίσουμε και οφείλουμε γι΄αυτό να εργαστούμε συντονισμένα όλοι μαζί, η κυβέρνηση, το επιστημονικό προσωπικό του τεχνικού κόσμου και η αυτοδιοίκηση Α’ και Β΄βαθμού, ώστε η χώρα μας να αποκτήσει επιτέλους σύγχρονο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό με όρους, κανόνες και ασφάλεια δικαίου» επισημαίνει ο κ. Ταγαράς.
Όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υφυπουργός: «Αυτό το εθνικό στοίχημα είναι και πρωτόγνωρο διότι δεν έχει προϋπάρξει ποτέ στο παρελθόν στην Ελλάδα να υλοποιείται παράλληλος πολεοδομικός- χωροταξικός σχεδιασμός για πάνω από το 70% της επικράτειας»
«Το στοίχημα είναι εθνικό διότι για όλα τα έργα που σχεδιάζονται αλλά και γι΄αυτά που πρόκειται να σχεδιαστούν, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχουν σαφείς κανόνες στην οργάνωση του χώρου, χωρίς αντιφάσεις, συγκρούσεις και εν τέλει χρονοτριβή και αδράνεια», αναφέρει και συνεχίζει:
«Το στοίχημα είναι επίσης εθνικό καθώς οι πολίτες διασφαλίζουν τις περιουσίες τους γνωρίζοντας τι και που επιτρέπεται να οικοδομήσουν και που όχι.
Το στοίχημα είναι εθνικό διότι με ξεκάθαρους κανόνες επί εδάφους οι επενδυτές δεν θα αποθαρρύνονται να επενδύσουν. Και γνωρίζουμε όλοι μας πόση ανάγκη έχει η πατρίδα μας τις επενδύσεις και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το στοίχημα είναι εθνικό όμως και για έναν ακόμη σπουδαίο λόγο. Σε συνθήκες κλιματικής κρίσης που ήδη βιώνουμε, θωρακίζουμε το περιβάλλον, αλλά και την ασφάλεια των συμπολιτών μας».
Ο υφυπουργός ΠΕΝ επανέλαβε ότι πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο και μεγάλο στοίχημα, «όχι μόνον για να απορροφήσουμε τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, που ως κυβέρνηση προνοήσαμε με μεθοδικότητα να εξασφαλίσουμε. Αλλά και γιατί με την ολοκλήρωση όλων των μελετών του Προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων “Κωνσταντίνος Δοξιάδης”, η πατρίδα μας θα είναι σε θέση να κάνει άλματα. Να ανακτήσει τον χαμένο χρόνο δεκαετιών και να πάει μπροστά με μεγάλες ταχύτητες».
«Υλοποιούμε έναν μαραθώνιο σχεδιασμό με ρυθμούς σπριντ. Αξίζει να παλέψουμε όλοι μαζί για έναν τέτοιο στόχο», επισημαίνει καταλήγοντας ο κ. Ταγαράς.
Σημειώνεται, ότι στο σύνολό τους οι διαγωνισμοί για το “Κωνσταντίνος Δοξιάδης”, που αφορούν πάνω από το 70% της επικράτειας, εντάσσονται στο χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης με συνολικό προϋπολογισμό τα 401,05 εκατ. ευρώ. Οι πρώτες πέντε προκηρύξεις που δημοσιεύονται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, ως αναθέτουσα αρχή από το ΥΠΕΝ, που είναι ο κύριος του συνολικού έργου, αφορούν στα εξής πέντε Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια Δήμων Μινώα Πεδιάδας, Θήρας, Μυκόνου, Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας (Δήμου Πύργου, Δήμου Ήλιδας, Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης και Δήμου Πηνειού), Δήμου Κορινθίων και Δήμου Λουτρακίου-Περαχώρας-Αγ. Θεοδώρων.
Το Πρόγραμμα “Κωνσταντίνος Δοξιάδης”
Το Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων “Κωνσταντίνος Δοξιάδης” αφορά σε χρηματοδότηση πολεοδομικών μελετών και περιλαμβάνει τις εξής δράσεις:
1) Τοπικά Πολεοδομικά Σχεδία (ΤΠΣ), και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ)
2) Αυτοτελείς μελέτες για Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή δόμησης (ΖΥΣ),
3) Αυτοτελείς μελέτες οριοθέτησης οικισμών και
4) Αυτοτελείς μελέτες χαρακτηρισμού δημοτικών οδών
Τα ΤΠΣ όπως και τα ΕΠΣ θεσμοθετούν: χρήσεις γης, όρους δόμησης, κανονισμούς και περιορισμούς, οικιστικές και προς πολεοδόμηση περιοχές, περιοχές προστασίας, περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, σημαντικές παρεμβάσεις πολεοδομικού σχεδιασμού, περιοχές ειδικών αστικών κινήτρων, οδικό δίκτυο, μεταφορών, κατασκευών, καθώς και περιβαλλοντικά δίκτυα, μέτρα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, μέτρα για την υποστήριξη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και διαχείριση των συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών, όπως και προϋποθέσεις ή περιορισμούς που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
Χρονοδιάγραμμα
* Υπογραφή συμβάσεων για το 100% των αναθέσεων από Δεκέμβριο 2021 με πρόβλεψη έως και τον Νοέμβριο 2022.
* Ολοκλήρωση μελετών με έκδοση βεβαίωσης ολοκλήρωσης και αξιολόγηση (ορόσημο RRF) για το 100% των αναθέσεων έως Δεκέμβριο 2025.
Στο πλαίσιο της εκπόνησης των ΤΠΣ:
* Θα γίνει ανάθεση συνολικά 229 διακριτών μελετών ΤΠΣ, τα οποία θα καλύπτουν την έκταση μιας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων.
* Θα λάβουν χώρα 4 κύκλοι αναθέσεων, οι οποίοι αναμένεται να καλύψουν συνολικά (χωρικά/γεωγραφικά) 768 Δημοτικές Ενότητες (σε όλη την επικράτεια).
* Η επιλογή των δημοτικών ενοτήτων που θα μετέχουν σε κάθε κύκλο αναθέσεων έχει προκύψει από ορισθείσα Επιτροπή αξιολόγηση .
Κάθε ανάθεση ΤΠΣ όπως και ΕΠΣ περιλαμβάνει: α) Την κύρια μελέτη, β) Τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), γ) Τη Μελέτη Εκτίμησης Γεωλογικών Κινδύνων και Γεωλογικής Καταλληλόλητας και δ)Τη Μελέτη Οριοθέτησης των Υδατορεμάτων.
Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια – Ο πρώτος διαγωνιστικός κύκλος
1. Δήμου Ήλιδας με εκτιμώμενη αξία: 898.284,55 ευρώ.
2. Δήμου Αιγιαλείας με εκτιμώμενη αξία: 1.856.194,84 ευρώ.
3. Δήμου Μεγίστης με εκτιμώμενη αξία: 156.784,10 ευρώ.
4. Δήμου Σύρου- Ερμούπολης με εκτιμώμενη αξία: 754.670,43 ευρώ.
5. Δήμου Ιθάκης με εκτιμώμενη αξία: 195.417,73 ευρώ.
6. Δήμου Γρεβενών με εκτιμώμενη αξία: 1.525.425,63 ευρώ.
7. Δήμων Καρπάθου και Κάσου με εκτιμώμενη αξία: 989.540,90 ευρώ.
8. Δήμων Αίγινας και Αγκιστρίου με εκτιμώμενη αξία: 579.432,67 ευρώ.
9. Δήμου Μάνδρας- Ειδυλλίας με εκτιμώμενη αξία: 911.176,29 ευρώ.
10. Δήμου Γρεβενών με εκτιμώμενη αξία: 1.196.166,52 ευρώ.
11. Δήμων Πάτμου, Λειψών, Λέρου, Αγαθονησίου, Καλυμνίων, με εκτιμώμενη αξία: 1.197.306,31 ευρώ.
12. Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων με εκτιμώμενη αξία: 1.367.929,42 ευρώ.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η προκήρυξη των πρώτων 12 ΤΠΣ αποτελούν «πιλότο» για τους υπόλοιπους κύκλους προκηρύξεων που θα ακολουθήσουν, γι΄αυτό και οι δημοτικές ενότητες που περιλαμβάνονται στον πρώτο κύκλο διαθέτουν ποικίλα χαρακτηριστικά ώστε να αποτυπώνονται ενδεικτικά οι ιδιαιτερότητες όλης της χώρας (νησιωτικότητα, ορεινές, πεδινές, αστικές, περιαστικές περιοχές, καθώς και περιοχές με εθνική σημασία όπως η νήσος Μεγίστη).
Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια
Σημειώνεται ότι τα ΕΠΣ διαφοροποιούνται από τα ΤΠΣ στο ότι δεν ταυτίζονται απαραίτητα με τα διοικητικά όρια δημοτικών ενοτήτων και μπορούν να συνταχθούν: (α) για προγράμματα αναγέννησης αστικής ή περιβαλλοντικής προστασίας ή αποκατάστασης από καταστροφές, (β) σε περιοχές παρέμβασης στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ προγραμμάτων όπως ολοκληρωμένες χωρικές παρεμβάσεις καθώς και (γ) σε περίπτωση ανάγκης ταχείας ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου, λόγω κρίσιμων χωρικών προβλημάτων.
Τα 5 πρώτα ΕΠΣ
Τα 5 πρώτα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια που προκηρύχθηκαν από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος -Αναθέτουσα Αρχή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας- σύμφωνα με πληροφορίες από το ΥΠΕΝ είναι τα εξής:
1) ΕΠΣ Δήμου Μινώα Πεδιάδας, με προεκτιμώμενη αξία: 1.399.469,57 ευρώ.
Ο καθορισμός χρήσεων γης, όρων δόμησης και ειδικών όρων που θα γίνει μέσω του ΕΠΣ θα πρέπει να διασφαλίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής, την ισόρροπη ανάπτυξη των χρήσεων γης μετά και από την κατασκευή του Αεροδρομίου στο Καστέλλι (υπερτοπικός πόλος), να λαμβάνει υπόψη βασικές αρχές και παραμέτρους, όσον αφορά στην κλιματική αλλαγή-κρίση και να συνάδει με τον ειδικό χαρακτήρα του Δήμου, όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος, την αποφυγή της υπερεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, την αντιμετώπιση της ρύπανσης και τη διαχείριση των αποβλήτων.
2) ΕΠΣ Δήμου Θήρας με προεκτιμώμενη αξία 495.195,16 ευρώ.
Δεδομένων των ιδιαίτερων φυσικών, πολιτιστικών και τοπιακών χαρακτηριστικών του νησιού, των τουριστικών πόρων που διαθέτει και των πιέσεων που ασκούνται από τις τουριστικές ροές απαιτείται άμεσα η ολοκληρωμένη χωροταξική- πολεοδομική θεώρηση και σχεδιασμός της περιοχής.
Το καταλληλότερο εργαλείο για την Σαντορίνη είναι το ΕΠΣ διότι μπορεί να αντιμετωπίσει τα κρίσιμα χωρικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το νησί σε πολύ σύντομο χρονικό στάδιο.
Με το ΕΠΣ παρέχεται ταχεία διεκπεραίωση και ολοκλήρωση του σχεδιασμού γιατί διαδικαστικά καταρτίζεται και εγκρίνεται σε ένα (ενιαίο) στάδιο και ανταποκρίνεται στην επείγουσα ανάγκη χωρικού σχεδιασμού προς όφελος της βιωσιμότητας και της ελεγχόμενης τουριστικής του ανάπτυξης.
3) ΕΠΣ Δήμου Μυκόνου με προεκτιμώμενη αξία: 654.471,42 ευρώ.
Καθώς ο πολεοδομικός-χωροταξικός σχεδιασμός στη Μύκονο θεωρείται παρωχημένος και δεδομένης τής έντονης αναπτυξιακής πίεσης αλλά και τις ανάγκες για έργα υποδομής, κρίνεται απαραίτητη η επανεξέταση του σχεδιασμού στο νησί.
Στόχος είναι να τεθεί ένα καινούριο πλαίσιο αειφορίας και εξοικονόμησης φυσικών πόρων που θα λαμβάνει υπόψη το έντονο κυκλαδίτικο «χρώμα» του νησιού και την ψηλή τουριστική του επισκεψιμότητα.
4) ΕΠΣ Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας (Δήμου Πύργου, Δήμου Ήλιδας, Δήμου Ανδραβίδας -Κυλλήνης και Δήμου Πηνειού) με προεκτιμώμενη αξία: 1.066.955 ευρώ.
Αντικείμενο της μελέτης είναι η εκπόνηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) των παραλιακών περιοχών της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας. Η περιοχή μελέτης έχει έκταση 357,6 τετρ. χιλιόμετρα και καθορίζεται από θαλάσσης από το παραλιακό μέτωπο της Περιφερειακής Ενότητας και από ξηράς από τον Ευρωπαϊκό Οδικό Άξονα αρ.55 από το ρέμα Γρυβός μέχρι το αρδευτικό κανάλι που ξεκινά κάθετα από τον Ε55 στο ύψος του Ανεμοχωρίου μέχρι την ακτογραμμή στην περιοχή «Βαμβακιάς». Μέρος των θαλάσσιων και χερσαίων περιοχών της Π.Ε. Ηλείας έχουν χαρακτηριστεί ή γειτνιάζουν με περιοχές Natura και αποτελούν μοναδικά, ιδιαίτερα και ευαίσθητα οικοσυστήματα για τα οποία απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός της ενδοχώρας και εφαρμογή ολοκληρωμένων λύσεων στη διαχείριση των υποδομών και των φυσικών πόρων, στην ενθάρρυνση των οικονομικών δραστηριοτήτων και στην κοινωνική προστασία.
5) ΕΠΣ Δήμων Κορινθίων (ΔΕ Κορινθίων) και Λουτρακίου- Περαχώρας- Αγ. Θεοδώρων (ΔΕ Λουτρακίου- Περαχώρας) με προεκτιμώμενη αξία: 979.645,98 ευρώ.
Η περιοχή επέμβασης περιλαμβάνει τη Δ.Ε. Κορινθίων του Δήμου Κορινθίων και τη Δ.Ε. Λουτρακίου- Περαχώρας του Δήμου Λουτρακίου-Περαχώρας-Αγίων Θεοδώρων για τις οποίες απαιτείται ειδική ρύθμιση των χρήσεων γης και των λοιπών όρων ανάπτυξής τους λόγω ανάγκης ταχείας ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου από την Πολιτεία, καθώς κρίσιμα χωρικά προβλήματα επιβάλλουν την άμεση αντιμετώπιση ή και αποτροπή δημιουργίας τετελεσμένων καταστάσεων που οφείλονται σε έλλειψη ή ανεπάρκεια πολεοδομικού σχεδιασμού.
