Ένα μεγάλο εγχείρημα καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται σε εξέλιξη, με στόχο τον μετασχηματισμό 100 ευρωπαϊκών πόλεων προς την ουδετερότητα του κλίματος έως το 2030. Μεταξύ των υποψηφίων πόλεων από όλη την Ευρώπη βρίσκονται και 5 ελληνικές πόλεις: Το Ηράκλειο, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα, η Κοζάνη και η Καλαμάτα, που έθεσαν υποψηφιότητα συμμετοχής.
Όπως έκανε γνωστό το ΥΠΕΝ, η επονομαζόμενη Ευρωπαϊκή Αποστολή- Mission Board “100 climate neutral cities by 2030” αποτελεί ένα ολιστικό σύστημα διακυβέρνησης, χρηματοδότησης και υποστήριξης των 100 πόλεων που τελικά θα επιλεγούν.
Καθώς η επιλογή των 100 πόλεων θα προκύψει μετά από απαιτητική αξιολόγηση, η άρτια προετοιμασία των ελληνικών υποψήφιων δήμων είναι καθοριστικής σημασίας. Η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αποστολή προετοιμάζουν τις ελληνικές συμμετοχές από τον Απρίλιο του 2020. Σε αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη με τη συμμετοχή του γενικού γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιου Μπακογιάννη, του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Move), Matthew Baldwin, των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Αποστολής, Μαρίας Βασιλάκου και Χρύση Νικολαΐδη, της αρμόδιας της ευρωπαϊκής πολιτικής, Laura Hetel και των δημάρχων των υποψήφιων πόλεων.
Κατά την τηλεδιάσκεψη ο Ευθύμιος Μπακογιάννης υπογράμμισε ότι «η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη εντάξει στο πρόγραμμά της έργα μεγάλης κλίμακας που απευθύνονται σε δήμους και ιδιώτες με στόχο την κλιματική ουδετερότητα, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, από το ΕΣΠΑ 21-27, από το Πράσινο Ταμείο, από το Πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης καθώς και από τα επικείμενα Εξοικονομώ, Διατηρώ, Ανακαινίζω, Διαβιώ, Ηλέκτρα κλπ».
Ο Matthew Baldwin χαιρέτισε την πρωτοβουλία των πέντε ελληνικών πόλεων να συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής των 100 κλιματικά ουδέτερων πόλων μέχρι το 2030 τονίζοντας ότι «οι συγκεκριμένες πόλεις διαθέτουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τις καθιστούν πολύ σημαντικές για τη συλλογή δεδομένων από την νοτιοανατολική Μεσόγειο, τα οποία θα συνεισφέρουν στον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας όλης της Ευρώπης μέχρι το 2050, μέσω της Πράσινης Συμφωνίας».
Ευρωπαϊκή Αποστολή – Mission Board “100 climate neutral cities by 2030”
Η Ευρωπαϊκή Αποστολή θα καλύψει τις ανάγκες επανασχεδιασμού και αναζωογόνησης των αστικών περιοχών με αναμενόμενα αποτελέσματα τη βελτίωση της ποιότητας και της αισθητικής του αστικού περιβάλλοντος, της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των κτιρίων, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του υπαίθριου δημόσιου χώρου, τη μείωση παραγωγής ρύπων από τις καθημερινές μετακινήσεις, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων καθώς και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των αστικών περιοχών.
Τέλος, η υλοποίηση όλων των δράσεων θα συνδέσει τις υφιστάμενες με τις νέες πρωτοβουλίες και πολιτικές της ΕΕ (Ευρωπαϊκά Προγράμματα που ήδη τρέχουν π.χ. ΣΒΑΚ) με συνολικό παρονομαστή την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Οι πόλεις που θα επιλεγούν, θα συμμετάσχουν σε ένα ολοκληρωμένο πλάνο ολιστικών παρεμβάσεων με καθορισμένο προϋπολογισμό και χρονοδιάγραμμα τα 10 χρόνια. Οι φιναλίστ θα έχουν την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητα τους (city re-branding) και μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ, θα μπορούν να υλοποιήσουν επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.
Τελικός σκοπός της Ευρωπαϊκής Αποστολής είναι οι 100 επιλεγμένες πόλεις να συνεργαστούν μεταξύ τους και να λειτουργήσουν ως πρότυποι κόμβοι καινοτομίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις, αναπτύσσοντας ένα αποθετήριο καλών πρακτικών από επιτυχημένα έργα και επενδύσεις πλήρους κλίμακας.
