Το Αρχαίο Θέατρο της Σπάρτης αποτελεί σημείο αναφοράς για τη μνημειακή τοπογραφία της πόλης, καθώς είναι ένα από τα σημαντικότερα ορατά και ασφαλώς ταυτισμένα αρχαία μνημεία της.
Στις 18 Ιουνίου 2021 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες για το έργο της ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου που βρίσκεται στην περιοχή της Ακρόπολης της αρχαίας πόλης. Η χρηματοδότηση ύψους 1,6 εκ. ευρώ προέρχεται απ’ το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Πελοποννήσου και τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Φορέας υλοποίησης είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας. Στην πρώτη φάση εργασιών προβλέπεται να γίνει η διευθέτηση των κλίσεων του κοίλου με την εξομάλυνση των κατακόρυφων πρανών, η αποκατάσταση της ορχήστρας, του εύριπου, της προεδρίας και των κατώτερων σειρών εδωλίων του θεάτρου και ακόμη η αποκατάσταση του αναλήμματος της ανατολικής παρόδου.
Είχε προηγηθεί τον Ιανουάριο του 2021 η απόφαση της ΓΔΑΠΚ του Υπουργείου Πολιτισμού που ενέκρινε την εκτέλεση εργασιών του Υποέργου 1 ‘‘Αποκατάσταση αρχαίου θεάτρου Σπάρτης’’ του Έργου ‘’Αποκατάσταση αρχαίου θεάτρου Σπάρτης’’. Η απόφαση προέβλεπε τις παραπάνω εργασίες, αλλά και την πρόσληψη του απαραίτητου επιστημονικού και εργατοτεχνικού προσωπικού.
Πιο συγκεκριμένα:
- Εργασίες πεδίου: Αρχαιολογικές διερευνητικές εργασίες, αποψιλώσεις, καθαρισμοί, επιχωματώσεις, αποχωματώσεις και λοιπές διαμορφώσεις.
- Έρευνα, τεκμηρίωση, πληροφόρηση: Αρχαιολογική τεκμηρίωση καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Γενικές τοπογραφικές εργασίες (τοπογραφήσεις, φωτογραμμετρική απεικόνιση και αεροφωτογράφηση). Πινακίδες δημοσιότητας του έργου, αναμνηστικές, εργοταξίου. Πινακίδες με πληροφοριακό υλικό, έκδοση ενημερωτικού εντύπου (και σε γραφή Braille). Φωτογραφήσεις.
- Διοργάνωση ημερίδας.
- Εργασίες προστασίας – ανάδειξης: Σωστικά μέτρα συντήρησης, εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης (αρμολογήματα, μικροστερεώσεις, αποκαταστάσεις, καθαιρέσεις, ανακτήσεις, αντιστηρίξεις κ.λπ.). Εργασίες λάξευσης, συντήρησης και συγκόλλησης λίθων. Κατασκευή δικτύου αποστράγγισης.
- Αναθέσεις ειδικών, συμπληρωματικών μελετών (Στατική, Γεωτεχνική, Αποστράγγισης, εργαστηριακές αναλύσεις κονιαμάτων, λίθων και μετάλλων).
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν καταλυτικά δύο σπουδαίοι σύμμαχοι του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Ίδρυμα J.M. Kaplan Fund που χρηματοδότησαν τις αναγκαίες μελέτες για την αποκατάσταση του μνημείου.
Συγκεκριμένα, με χορηγία, ύψους 111.000,00€ που διέθεσε το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα -μηχανικό, κ. Γουλιέλμο Ορεστίδη και την ομάδα του, η μελέτη αποκατάστασης του μνημείου, η οποία περιλάμβανε τις αρχιτεκτονικές αποτυπώσεις του μνημείου, την καταγραφή της παθολογίας του, την έρευνα αρχείου και τη συλλογή φωτογραφικού υλικού και λοιπών τεκμηρίων για τις ανασκαφικές έρευνες, την καταγραφή και τη διερεύνηση διάσπαρτων αρχιτεκτονικών μελών και τέλος τις προτάσεις για την αποκατάσταση και ανάδειξη του θεάτρου.
Κρίσιμη ως προς τα παραπάνω υπήρξε η πρωτοβουλία του τέως υπουργού Γιάννη Βαρβιτσιώτη, ο οποίος επί υπουργίας του στο Υπουργείο Άμυνας αναζήτησε τους τρόπους για να αναδειχτεί το ετοιμόρροπο αρχαίο θέατρο. Ο κ. Βαρβιτσιώτης προσέγγισε το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο αποδέχτηκε την πρότασή του να στηρίξει οικονομικά τη μελέτη.
Επίσης, με αντίστοιχη πρωτοβουλία του Διαζώματος το 2018 το Ίδρυμα J.M. Kaplan Fund που δραστηριοποιείται στη Νέα Υόρκη, διέθεσε ως χορηγία στο Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» το ποσό των 100.000 δολαρίων (81.070,13 ευρώ) για την εκτέλεση της πρώτης φάσης των εργασιών ανάδειξης – αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Σπάρτης, η οποία μετά την ολοκλήρωσή της υποβλήθηκε και εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) του Υπουργείου Πολιτισμού.
Χάρη λοιπόν, στη δύναμη της διεθνούς συμμαχίας που αναπτύσσεται για το Αρχαίο Θέατρο της Σπάρτης σύντομα θα μπορέσει να μας αποκαλύψει τα μυστικά του για τη δομή και την αρχική μορφή του και να αποτελέσει και πάλι ένα ζωντανό κύτταρο της πολιτιστικής ζωής της πόλης!
