Περίπου 900.000 εργαζόμενοι διαφόρων κλάδων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα ξεκινούν από σήμερα την διαδικασία των self test η οποία καθίσταται υποχρεωτική για μία σειρά επαγγελματιών, και στους δημόσιους υπαλλήλους, προκειμένου να προληφθούν τυχόν δυσάρεστες καταστάσεις από θετικό κρούσμα κορωνοϊού.
Το υπουργείο Εργασίας χαρακτηρίζει την αυτή την πρώτη εβδομάδα μεταβατική και αναμένεται να υπάρξει επιείκεια. Ωστόσο η περίοδος προσαρμογής δεν θα κρατήσει για πάντα. Και τα πρόστιμα για τους παραβάτες είναι αρκετά τσουχτερά.
Να σημειωθεί πως από σήμερα επαναλειτουργούν οι σχολές οδηγών, με ειδικά μέτρα προστασίας. Όπως έχει ανακοινωθεί, σε self test θα πρέπει να υποβάλλονται τόσο οι εκπαιδευτές – εξεταστές όσο και οι εκπαιδευόμενοι – εξεταζόμενοι.
Ποιοι υποχρεούνται να κάνουν self test
Το αυτοδιαγνωστικό τεστ είναι υποχρεωτικό για τους παρακάτω κλάδους.
Στον ιδιωτικό τομέα:
- Λιανεμπόριο, (συμπεριλαμβανομένων των σούπερ μάρκετ και των καταστημάτων πώλησης τροφίμων και ποτών)
- Εστίαση
- Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες
- Μεταφορές (χερσαίες, θαλάσσιες, αεροπορικές)
- Υπηρεσίες καθαρισμού
- Κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής
- Υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων
Στο δημόσιο τομέα:
- το αυτοδιαγνωστικό τεστ είναι υποχρεωτικό για
- εργαζόμενους στα ΚΕΠ
- εργαζόμενους στην καθαριότητα και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» των δήμων
- δικαστικούς λειτουργούς
- δικαστικούς υπαλλήλους
- Μια φορά την εβδομάδα
Κάθε ποτε πρέπει να γίνεται το τεστ
Το self-test διενεργείται μία φορά την εβδομάδα, πριν από την προσέλευση του εργαζομένου στο χώρο εργασίας του και έχει ισχύ για μία εβδομάδα από την ημέρα διενέργειάς του. Ο έλεγχος συνιστάται να γίνεται έως και 24 ώρες πριν την πρώτη ημέρα της εβδομάδας που παρέχει την εργασία του ο εργαζόμενος με φυσική παρουσία.
Αν για παράδειγμα ένας εργαζόμενος σε μία τράπεζα επιστρέφει από την τηλε-εργασία στο γραφείο στις 23 Απριλίου, θα πρέπει να κάνει το πρώτο self test στις 22 Απριλίου, να το επαναλάβει στις 29 του μηνός, κ.ο.κ.
Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να απασχολήσει εργαζόμενο με φυσική παρουσία, αν αυτός είτε δεν έχει δηλώσει αποτέλεσμα του self test είτε έχει δηλώσει θετικό self test. Στις περιπτώσεις αυτές ο εργοδότης υποχρεούται να μην αποδεχθεί την παροχή της εργασίας και απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών, έως ότου ο εργαζόμενος συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του.
Πώς θα γίνεται η ταυτοποίηση
Όσον αφορά στη διαδικασία ταυτοποίησης των στοιχείων των εργαζομένων, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα στείλει στην ΗΔΙΚΑ τα στοιχεία των εργαζομένων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις-εργοδότες στους προαναφερθέντες κλάδους (ΑΜΚΑ), όπως αυτά είναι καταχωρημένα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ». Στην αρχή κάθε εβδομάδας, το υπουργείο θα επικαιροποιεί τα στοιχεία των εργαζομένων, στέλνοντας στην ΗΔΙΚΑ τις όποιες μεταβολές, δηλαδή νέες προσλήψεις, λύσεις ή λήξεις συμβάσεων εργασίας, κλπ.
Νεοπροσλαμβανόμενοι και εργαζόμενοι ειδικών κατηγοριών
Εργαζόμενοι που προσελήφθησαν, μετά την αποστολή στην ΗΔΙΚΑ των στοιχείων των ομάδων εργαζομένων που υποβάλλονται υποχρεωτικά σε self test, πριν προσέλθουν στο χώρο εργασίας τους, πρέπει να υποβληθούν σε rapid ή μοριακό τεστ είτε σε δημόσια δομή είτε σε ιδιωτική δομή (με επιβάρυνση του εργοδότη τους), μόνο για την πρώτη φορά εφαρμογής του μέτρου.
Η ίδια διαδικασία ισχύει και για εργαζόμενους που δεν έχουν συμπεριληφθεί στο αρχείο που αποστέλλεται από το υπουργείο Εργασίας προς την ΗΔΙΚΑ, διότι ανήκουν σε ειδικές περιπτώσεις (εργαζόμενοι μέσω Εταιρειών Προσωρινής Απασχόλησης, προσλήψεις εκτός του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ με χειρόγραφη διαδικασία, προωθητές πωλήσεων, κλπ). Στη συνέχεια, τα στοιχεία και αυτών των εργαζομένων θα συμπεριληφθούν στο αρχείο της ΗΔΙΚΑ.
Πώς θα γίνεται η προμήθεια των τεστ
Οι εργαζόμενοι που υπάγονται στο μέτρο των υποχρεωτικών self test προμηθεύονται τα τεστ δωρεάν από το φαρμακείο, με επίδειξη του ΑΜΚΑ τους και της αστυνομικής ταυτότητάς τους. Μέσω της πλατφόρμας της ΗΔΙΚΑ, θα ενημερώνονται και οι φαρμακοποιοί για το ποιοι εργαζόμενοι είναι δικαιούχοι των self test.
Αν κάποιος εργαζόμενος επιλέξει, αντί για self test, να κάνει rapid ή μοριακό τεστ, (με δαπάνη δική του ή του εργοδότη του), έχει αυτή τη δυνατότητα. Ο εργαζόμενος δηλώνει το αποτέλεσμα του τεστ στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ», ως εξής:
Πού δηλώνεται το αποτέλεσμα
Οι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr, επιλέγουν «Δήλωση Αποτελέσματος self test για εργαζόμενο» και μεταφέρονται αυτόματα στη διεύθυνση supportemployees.services.gov.gr. Αφού ταυτοποιηθούν με τη χρήση των κωδικών του taxisnet, εισέρχονται στην Πλατφόρμα Δήλωσης COVID-19 tests στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» και υποβάλλουν το αποτέλεσμα του τεστ, συμπληρώνοντας το ειδικό έντυπο «Υπεύθυνη Δήλωση Εργαζομένων καταγραφής αποτελέσματος COVID-19 TEST (Self/Rapid/PCR)».
Αν είναι αρνητικό
Αν το αποτέλεσμα του self test είναι αρνητικό, μετά τη δήλωση του αποτελέσματος, ο εργαζόμενος προσέρχεται κανονικά στην εργασία του. Αν το αποτέλεσμα του self test είναι θετικό, μετά τη δήλωση του αποτελέσματος, εκδίδεται από τη πλατφόρμα σχετική δήλωση, την οποία ο εργαζόμενος εκτυπώνει ή φέρει σε ηλεκτρονική μορφή. Ο εν λόγω εργαζόμενος θα πρέπει εντός 24 ωρών να κάνει επαναληπτικό έλεγχο είτε σε δωρεάν δημόσια δομή (μεταξύ αυτών που είναι αναρτημένες στην πλατφόρμα self-testing.gov.gr) είτε σε ιδιωτική δομή της επιλογής του, (με επιβάρυνση δική του ή του εργοδότη του). Μέχρι να βγει το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου, ο εργαζόμενος μένει στο σπίτι σε καραντίνα.
Αν είναι θετικό
Αν το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου είναι θετικό, εκδίδεται βεβαίωση, που αποτελεί δικαιολογητικό, για να μπει ο εργαζόμενος σε καραντίνα, σύμφωνα με το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ. Αν το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου είναι αρνητικό, πάλι εκδίδεται σχετική βεβαίωση, με την οποία πιστοποιείται το αρνητικό αποτέλεσμα και ο εργαζόμενος πρέπει να προσέλθει στην εργασία του.
Το αποτέλεσμα του επαναληπτικού ελέγχου δηλώνεται υποχρεωτικά στην Πλατφόρμα Δήλωσης Αποτελεσμάτων COVID-19 tests του Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» με τη συμπλήρωση του ειδικού εντύπου «Υπεύθυνη Δήλωση εργαζομένων καταγραφής αποτελέσματος COVID-19, έπειτα από θετικό αποτέλεσμα self test».
Οι έλεγχοι
Κατά τη δήλωση του αποτελέσματος του self-test, οι εργαζόμενοι δηλώνουν τη συγκατάθεσή τους για πρόσβαση του εργοδότη τους στο περιεχόμενο της δήλωσης.
Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει τους εργαζομένους του για την υποχρέωσή τους να υποβληθούν σε self-test και τις συνέπειες, που θα επέλθουν, αν δεν τηρηθεί η υποχρέωση. Αν ο εργοδότης δεν τηρήσει την υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων του με κάθε πρόσφορο μέσο (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ηλεκτρονικό μήνυμα, ανακοίνωση, κλπ) για τα υποχρεωτικά self-test, του επιβάλλεται πρόστιμο 300 ευρώ από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ).
Εάν, κατά τη διάρκεια ελέγχου του ΣΕΠΕ, βρεθεί εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο ο οποίος δεν έχει δηλώσει αποτέλεσμα self test, του επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ ανά εργαζόμενο. Αν βρεθεί εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο με θετικό self test (είτε στον πρώτο είτε στον επαναληπτικό έλεγχο), του επιβάλλεται πρόστιμο 1.500 ευρώ ανά εργαζόμενο.
Η εφαρμογή του μέτρου ξεκινά τη Δευτέρα 19 Απριλίου. Για την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής, οι εργαζόμενοι μπορούν να προμηθεύονται τα self-test και να δηλώνουν το αποτέλεσμα εντός του χρονικού διαστήματος 19-25 Απριλίου.
Εφόσον οι εργοδότες προσφέρουν προσωπική εργασία στην επιχείρησή τους ή παρευρίσκονται στους χώρους εργασίας, με ατομική τους ευθύνη, οφείλουν να κάνουν self test και να λαμβάνουν όλα τα ατομικά μέτρα προστασίας για τον COVID-19. Ειδικά, για το θέμα αυτό θα εκδοθεί άμεσα διευκρινιστική εγκύκλιος.
H εφαρμογή των ρυθμίσεων θα αποτελέσει αντικείμενο ελέγχων από το ΣΕΠΕ, που, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, προγραμματίζει στοχευμένους ελέγχους στους κλάδους που εμπίπτουν στο πεδίο της ΚΥΑ (λιανεμπόριο, εστίαση, μεταφορές, κλπ).